Grond- en oppervlaktewaterstanden herstellen zich komende winter waarschijnlijk onvoldoende

De grond- en oppervlaktewaterstanden zullen voor het voorjaar 2019 niet genoeg herstellen, tenzij het de komende maanden heel veel gaat regenen. Er is op sommige plekken wel 500 tot maximaal 700mm neerslag nodig om weer op normale waarden te komen. Dit blijkt uit berekeningen die het waterschap heeft laten uitvoeren specifiek voor haar grondgebied.

Om de grondwaterstanden weer op niveau te krijgen is regen nodig, veel regen. Er moet komende winter net zoveel regen vallen als er normaal in een heel jaar valt. Gebeurt dit niet dan zal dit volgend voorjaar jaar direct merkbaar zijn. Watergangen worden eerder afvoerloos en vallen eerder droog. Ook de watertemperatuur stijgt dan sneller. Hierdoor zullen de problemen voor de waterkwaliteit, de landbouw en de natuur van afgelopen jaar eerder herhalen en mogelijk langer duren.

Aan extreme droogte valt weinig te doen. In droge perioden telt elke druppel, maar als er geen druppels zijn valt er ook niks te sturen. We zullen door de klimaatverandering in de toekomst vaker te maken krijgen met dergelijke perioden. Dat is een probleem dat niemand in zijn eentje kan oplossen. Het waterschap gaat daarom komende maanden met partijen in het gebied op zoek naar gezamenlijke handelingsperspectieven bij droogte, voor deze winter en voor de toekomst.

Door de (beperkte) regen in de afgelopen weken is er wel weer wat water beschikbaar voor de oppervlakkig wortelende gewassen zoals gras. Dit geeft het idee dat “herstel is ingetreden”, maar schijn bedriegt. De grond- en oppervlaktewaterstanden zijn sinds de extreem droge zomer alleen nog maar verder gedaald. De grondwaterstanden zijn tot een meter lager dan normaal voor deze tijd van het jaar en zijn nog steeds dalende. Meer dan de helft van onze watergangen is drooggevallen en in het overgrote overige deel is sprake van stilstaand ondiep water. De Achterhoek kampt momenteel met een neerslagtekort van bijna 400 mm t.o.v. 50 mm in een normaal jaar.

De maatregelen die het waterschap in de zomer heeft genomen, zijn nog steeds van kracht. Zo geldt er nog steeds een onttrekkingsverbod voor beregening uit beken, rivieren en sloten (oppervlaktewater) in heel het werkgebied en een onttrekkingsverbod voor beregening uit grondwater in drie specifieke kwetsbare natuurgebieden. Ook wordt er nog steeds op een aantal plekken extra water ingelaten vanuit het Twentekanaal om het water op peil te houden voor bijvoorbeeld het stedelijk gebied van Zutphen en Lochem.

Dijkgraaf Hein Pieper van Waterschap Rijn en IJssel: “We verwachten dat de grond- en oppervlaktewaterstanden in ons hele gebied zich onvoldoende zullen herstellen. Dat betekent dat we komend voorjaar al beginnen met een achterstand. We hebben de afgelopen zomer gezien wat voor gevolgen dat heeft voor onder andere de natuur, landbouw, scheepvaart en recreatie. Daarom zijn collectief bewustzijn en een collectieve zoektocht naar oplossingen en maatregelen nodig .”