Grensoverschrijdende samenwerking in bescherming tegen hoogwater

Met het ondertekenen van een samenwerkingsovereenkomst zijn Nederland en Duitsland gestart met een gezamenlijk onderzoek naar de hoogwaterveiligheid in het grensgebied van Nederland en Duitsland. Het onderzoek richt zich op het toepassen van de Nederlandse risicobenadering voor de grensoverschrijdende dijktrajecten in het grensgebied van Nederland en de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen. Met de kabinetsbeslissing om de Nederlandse norm te baseren op het overstromingsrisico gaat de benadering van de hoogwaterveiligheid in Noordrijn-Westfalen en in Nederland duidelijk afwijken. Met deze studie willen beide landen de verschillen in beeld brengen en onderzoeken wat deze betekenen voor de veiligheid van hun inwoners aan beide kanten van de grens.

Sinds 1997 werken Nederland en de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen in de Arbeitsgruppe Hochwasser samen aan grensoverschrijdende bescherming tegen hoogwater. Hierin nemen van beide landen ministeries, waterschappen, provincies en gemeenten deel die zijn betrokken bij het waterbeheer en de waterkeringszorg.

Beide landen werken actief aan de bescherming tegen overstromingen. In Nederland ligt het accent op het uitvoeren van rivierverruiming en dijkversterkingen. In Duitsland ligt de nadruk op het verbeteren van de dijken en  bovenstrooms op het aanleggen van retentiegebieden. Beide landen zijn van elkaar afhankelijk als het gaat om bescherming tegen hoogwater.

Binnen het Nederlandse Deltaprogramma is een visie uitgewerkt voor de wijze waarop Nederland zich kan voorbereiden op hogere afvoeren van de rivieren als gevolg van het veranderende klimaat. Ook is besloten om de normering voor onze dijken aan te scherpen en te baseren op de omvang van de risico’s voor mensen en bedrijven achter onze dijken.

Onze buren in Duitsland kennen een andere aanpak om hun dijken te ontwerpen en te beoordelen. Tijdens de Hoogwaterconferentie in oktober 2014 zijn de resultaten gepresenteerd van een eerste gezamenlijke studie om de verschillen in werkwijzen in beeld te brengen en te kunnen bepalen wat dit voor het beschermingsniveau van burgers en bedrijven in de grensstreek betekent.. Inmiddels zijn we – mede door het Deltaprogramma – weer een stap verder. Reden genoeg om deze dijkringen die deels in Nederland en deels in Duitsland liggen in het kader van de nieuwe ontwikkelingen en op basis van de meest recente inzichten opnieuw tegen het licht te houden.

De studie die nu is begonnen is een vervolg op de samenwerking die beide landen al sinds jaren in gang hebben gezet. De aandacht in deze studie gaat vooral uit naar de  bescherming tegen overstromingen in het grensgebied. Er vindt een gezamenlijke analyse plaats van de overstromingsrisico’s en ook van mogelijke maatregelen om deze risico’s te beperken. Hierbij kijkt men naar de wederzijdse gevolgen van dijkdoorbraken aan beide zijden van de grens. Verder wordt een vergelijking gemaakt tussen de hoogwaterveiligheidsaanpak in Duitsland en in Nederland.
Met de uitkomsten van deze studie kan de hoogwaterbescherming goed op elkaar worden afgestemd en kunnen investeringen in hoogwaterbescherming zo goed mogelijk worden ingezet. De studie wordt gezamenlijk door Nederlandse en Duitse partners gefinancierd en heeft een looptijd van ruim twee jaar. De coördinatie van de studie gebeurt door Rijkswaterstaat. De D-NL Arbeitsgruppe Hochwasser is initiatiefnemer voor de studie en begeleidt deze. Ze ziet er namens de partners op toe dat de studie het gewenste resultaat oplevert.