'Google maps voor het Waterbeheer', nieuw overstromingsmodel

Klimaatverandering en de gevolgen voor overstromingen staan vollop in de belangstelling. De recente overstromingen in Engeland laten de gevolgen dicht bij huis zien. Het OESO rapport "Water Governance in the Netherlands: Fit for the future?" dat afgelopen maandag aan Minister Schultz is overhandigd, concludeert dat er een tekort aan waterbewustzijn is onder de Nederlanders.
Vandaag de dag is in Nederland de kans op een overstoming klein, zelfs zo klein dat veel mensen er nauwelijks meer rekening mee houden. En juist daardoor is er een risico. Want we weten eigenlijk niet wat er precies gebeurd als de dijk achter je huis doorbreekt. Of als een clusterbui in jouw straat valt. Wat moeten we doen als een calamiteit zich voordoet? Dit soort kennis moet niet alleen voor een paar waterspecialisten toegankelijk zijn, maar voor iedereen. Voor bestuurders, specialisten, burgers en bedrijfsleven is het relevant om direct inzicht te hebben in de risico's van het water.
Om deze reden heeft een consortium van het Kennisinstituut Deltares, de TU Delft en het adviesbureau Nelen & Schuurmans het 3Di omgevingsmodel ontwikkeld. In een vierjarig onderzoeksprogramma is gewerkt aan de ontwikkeling van een compleet nieuw rekenmodel, dat enorm snel en nauwkeurig rekent, maar net zo eenvoudig is te bedienen als de routeplanner op Google maps.
Sinds kort is de hoogte van heel Nederland nauwkeurig in kaart gebracht op het detail niveau van een stoeptegel. Van elke 0.25 m2 is de hoogte bekend. Door deze data te combineren met meteogegevens, bodemgegevens en data van onze watersystemen, kan heel precies in kaart worden gebracht wat er gebeurt bij een overstroming.
Probleem was dat de huidige modellen, die momenteel gebruikt worden door waterschappen, gemeenten, provincies en rijkswaterstaat voor overstrominsgberekeningen, deze enorme hoeveelheden data niet kunnen verwerken. Hiervoor waren nieuwe rekentechnieken nodig die met miljarden "datacellen" kunnen omgaan, en tegelijkertijd 1000 keer sneller rekenen. Deze nieuwe numerieke rekentechnieken zijn ontwikkeld door prof dr. ir. Guus Stelling uit Delft.
Het nieuwe omgevingsmodel is via het internet beschikbaar. Het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, hebben als 'launching customers' het eerste 3Di model voor hun beheersgebied laten ontwikkelen. Vergelijkbaar met Google Maps is voor deze gebieden een "waterkaart" ontwikkeld waarop men het kan laten regenen of dijkdoorbraak kan simuleren. Op de kaart is de stroming van het water over de kaart te volgen. Voorheen duurde zo'n berekening enkele dagen, nu ziet men de resultaten op de kaart. Men kan de waterkaart ook zelf aanpassen door bijvoorbeeld berging "te graven" of dijken aan te leggen.
Met het 3Di model kan het waterbewustzijn van de Nederlanders enorm worden verbeterd. Complexe materie wordt inzichtelijk gemaakt en "leken" zullen een betere gesprekspartner worden van de waterspecialisten. Je hoeft geen verkeerskundige te zijn om de routeplanner van Google te bedienen en om on-line alle relevante verkeersinformatie te bekijken. Dit is nu ook mogelijk voor het waterbeheer.