Duurzame sluizen en bruggen door voorspelbaar onderhoud

Bruggen en sluizen die langer meegaan, minder energie verbruiken en minder vaak gestremd zijn. Dat is het resultaat als je beter kunt voorspellen wanneer onderhoud precies nodig is. In het programma Vitale Assets laten Rijkswaterstaat en marktpartijen zien hoe dat werkt.

Het programma Vitale Assets richt zich erop om beter te voorspellen wat het beste moment voor onderhoud is. Gilbert Westdorp, die vanuit het cluster netwerkmonitoring van Rijkswaterstaat Zee en Delta betrokken is bij het programma, vertelt dat dit bijna alle processen van Rijkswaterstaat raakt. ‘Door onderhoud op tijd uit te voeren, werken systemen betrouwbaarder en daarmee veiliger. Ook voorkomen we storingen en stremmingen. Dat heeft bijvoorbeeld weer invloed op het verkeersmanagement.’

‘Je kunt het zien als een soort slimme thermostaat’, vult Stijn van Balen aan. Als hoofd van het Datalab van Rijkswaterstaat is hij verantwoordelijk voor datagedreven toepassingen, waaronder voorspelbaar onderhoud. ‘Door objecten te voorzien van sensoren en continu gegevens over de status te verzamelen, kun je meteen ingrijpen als er iets aan de hand is. Bovendien kun je met die gegevens het gebruik optimaliseren. Vergelijk het met een airco die je inzet om de beslagen ramen van je auto schoon te maken. Als je meteen van stand 0 naar 5 schakelt, krijg je niet het beste resultaat en het is niet efficiënt. Je kunt beter geleidelijk schakelen. Iets vergelijkbaars zagen we bij een gemaal in Eefde, waar 2 pompen of op laag of op hoog vermogen werkten. Dankzij deze data kunnen we ze nu beter bedienen.’

Vitale Assets richt zich in eerste instantie op zogeheten natte objecten, zoals bruggen en sluizen. Rijkswaterstaat is bezig met een heel groot vervangings- en renovatieproject op dat gebied en grijpt deze gelegenheid aan om gelijk te zoeken naar mogelijkheden die deze objecten slimmer maken. ‘Het gaat om wel 300 tot 400 assets. Die sluiten we allemaal aan op hetzelfde systeem. Er komt dus een enorme stroom aan data binnen bij Rijkswaterstaat’, vertelt Therry van der Burgt. Hij is solution architect binnen het scheepvaartdomein en heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van dit centrale systeem om data te verzamelen: Object Data Services (ODS). ‘ODS biedt een uniforme manier om data van verschillende objecten te verzamelen, op te slaan en te vergelijken.’
 
‘Die data zijn niet alleen relevant voor Rijkswaterstaat, maar ook voor de markt’, vervolgt Van der Burgt. ‘Leveranciers krijgen hiermee bijvoorbeeld inzicht in echte praktijkgegevens van hun producten. De afspraak is namelijk dat deze data open beschikbaar komen voor de betrokken partijen.’ Rob Burghard, directeur van EnergQ, het bedrijf dat de sensoren installeert en de software levert om gebruikspatronen te analyseren, vult aan: ‘Ook aannemers kunnen de sensoren op deze manier uitlezen. Het mooie is dan ook dat elke partij weer andere signalen kan uitfilteren. Aannemers die ook verantwoordelijk zijn voor het onderhoud, kunnen zo beter inschatten wanneer dit nodig is. Bovendien maken de gegevens het bijvoorbeeld gemakkelijker om zaken over te dragen bij contractwisseling.’