Ruimte voor de Rivier IJsseldelta gereed in 2022

Met de ondertekening op 14 december van een akkoord tussen het Rijk, de provincies Overijssel en Flevoland en waterschap Zuiderzeeland, gaat het Ruimte voor de Rivier-project IJsseldelta een nieuwe fase in. Door de overeenkomst worden de plannen in de IJsseldelta versneld uitgevoerd: niet in 2025 maar in 2022 zijn de maatregelen gerealiseerd die bij hoogwater leiden tot een waterstanddaling op de IJssel van ruim 50 centimeter bij Zwolle, tot één meter ten zuiden van Kampen.

Naast de ondertekening van deze versnelling leverde minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) de  Ruimte voor de Rivier-projecten bij Zwolle op, na vier jaar van werkzaamheden.

Het was nog spannend toen de Eerste Kamer tien jaar geleden, op 19 december 2006, zou besluiten over het programma Ruimte voor de Rivier. Melanie Schultz van Haegen was als staatssecretaris speciaal van zwangerschapsverlof teruggekomen voor het debat, zo vertelde ze de aanwezigen in Zwolle. “Ik heb daardoor een speciale band met dit programma. En ik kijk met respect naar de veerkracht van de bewoners die betrokken zijn bij de projecten, want hun leven wordt er zeer door beïnvloed”.

In Kampen ondertekende minister Schultz van Haegen  met de gedeputeerden Bert Boerman (Overijssel), Jaap Lodders (Flevoland) en heemraad  Jan Nieuwenhuis van waterschap Zuiderzeeland de bestuursovereenkomst fase 2 van het project IJsseldelta. Een aantal tijdelijke maatregelen is door dit akkoord niet meer nodig, zoals het aanbrengen van kokers in de dijk bij de Roggebotkering voor extra waterdoorvoer en verbeteringen aan de sluis bij Roggebot. “Hiermee zetten we opnieuw een belangrijke stap in het verbeteren van de waterveiligheid van de regio Kampen-Zwolle. Want als de capaciteit volledig op orde is, kan een kwart van het hoogwater op de IJssel door het Reevediep worden afgevoerd”, zegt gedeputeerde Bert Boerman van de provincie Overijssel.

Omdat bij de uitvoering van fase 2 de Roggebotsluis wordt verwijderd, komt op deze plek een nieuwe zeven meter hoge brug in de N307. Deze brug hoeft minder vaak open, waardoor de doorstroming van het autoverkeer tussen Overijssel en Flevoland verbetert. Gedeputeerde Jaap Lodders van Flevoland: “De geplande werkzaamheden aan de N307 stellen we iets uit, maar door het werk slim te combineren met de aanleg van de brug is de uiteindelijke oplossing sneller bereikt. Bovendien wordt de overlast voor de omgeving en automobilisten beperkt.”

In het project Ruimte voor de Rivier IJsseldelta wordt nu gewerkt aan de aanleg van het Reevediep, een hoogwatergeul tussen de IJssel en het Drontermeer. Het baggeren van de IJssel (zomerbedverlaging) is al klaar. In de tweede fase gaat het om het verwijderen van de Roggebotsluis, het versterken van de Drontermeerdijk en de bescherming van het recreatiegebied Roggebot tegen hoog water. Daarnaast wordt in de toekomstige Reevedam direct een schutsluis aangelegd (in plaats van eerst een keersluis) en wordt de waterinlaat in de IJsseldijk aangepast.

Ruimte voor de Rivier Zwolle bestaat uit de dijkverlegging bij Westenholte en de aanleg van geulen in de uiterwaarden van de Scheller en Oldeneler Buitenwaarden. Bij Westenholte is een nieuwe dijk van 2200 meter aangelegd. Blikvanger hier is de ranke overstroombare brug in de Vreugderijkerwaard die toegang geeft tot het natuurgebied en een aantal woningen. Bijzonder zijn ook de dijkwoningen die hier gebouwd zijn zodat de bewoners in het gebied kunnen blijven wonen. Deze werden eerst gebouwd, waarna de nieuwe dijk er tegenaan is gelegd.

Ter hoogte van Westenholte wordt door de ingreep 14 centimeter waterstandsdaling bereikt in tijden van extreem hoog water en bij Schelle 8 centimeter. Deze waterstandsdaling werkt stroomopwaarts door, tot aan Deventer. Daarnaast zijn er nu meer mogelijkheden voor recreatie in het gebied en krijgt natuurontwikkeling een impuls.

De Nederlandse rivieren hebben steeds vaker te maken met hoge waterstanden. Ze krijgen meer regen- en smeltwater te verwerken, terwijl ze tussen de dijken maar weinig ruimte hebben. Hierdoor neemt de kans op overstromingen toe. Samen met waterschappen, gemeenten en provincies werkt Rijkswaterstaat daarom aan het landelijke waterveiligheidsprogramma Ruimte voor de Rivier; maatregelen die onze rivieren op meer dan 30 plaatsen meer ruimte geven in combinatie met natuur. Dit doen we door bijvoorbeeld dijken te verleggen of geulen te graven in de uiterwaarden. Zo zorgen we voor meer veiligheid van vier miljoen inwoners in het rivierengebied en bovendien voor een omgeving met kansen voor natuur, recreatie en bedrijfsleven.