Ruimte voor de Rijn in de Arnhemse uiterwaarden

Stadsblokken-Meinerswijk in Arnhem gaat op de schop. Er worden maatregelen genomen zodat het gebied bij hoogwater meer water kan afvoeren. Tegelijk komt er meer ruimte voor recreatie op de momenten dat het geen hoogwater is. Minister van Infrastructuur en Milieu Melanie Schultz van Haegen gaf 16 januari het startschot door zelf met een graafmachine de eerste hap aarde te nemen uit de zomerkade.
Minister Schultz: “Stadsblokken-Meinerswijk moet een van de grootste uiterwaardparken van Europa worden, met ruimte voor water, natuur, recreatie en cultuurhistorie. Dit wordt een prachtig Gelders pareltje aan de rivier. Omdat we hier in Meinerswijk ruimte geven aan de rivier, zakt het waterpeil en houden de mensen in de omgeving ook in de toekomst droge voeten. We zijn op ruim dertig van dit soort plekken langs de Waal, Maas, Rijn en IJssel aan de slag om de rivieren meer  ruimte te geven. Daarmee wordt Nederland een stuk veiliger.”
Stadsblokken-Meinerswijk ligt tegenover het oude centrum van Arnhem, aan de zuidoever van de rivier de Rijn. Het is een uiterwaardengebied. Er ligt een buurtschap met zo’n twintig huizen, er zijn twee haventjes met woonboten en er is een natuurgebied. Ook zijn er resten te zien van –onder meer- vroegere steenfabrieken. En je vindt er nog sporen van de Tweede Wereldoorlog en de IJssellinie.
Het water van de Rijn komt uit Duitsland. Vlak voor Arnhem splitst de Rijn zich in de rivieren Nederrijn en IJssel. Als het water in de rivier erg hoog staat, spoelt er nu teveel water de IJssel in. Het idee is om de Nederrijn in Meinerswijk meer ruimte te geven, zodat een groter deel van het water straks hierlangs wegstroomt. Dat doen we met een aantal maatregelen:
Een deel van de zomerdijk langs de rivier wordt verlaagd, zodat hoogwater eerder de uiterwaard in en uit kan stromen
In de uiterwaard graven we grond weg zodat de Nederrijn bij hoogwater meer water kan afvoeren: we graven twee geulen in het gebied: een onder de John Frostbrug, een nabij de Plas van Bruil
We halen op sommige plekken struiken en puinsteen weg, zodat het hoogwater sneller weer de uiterwaard uit kan stromen
In 2013 is begonnen met het verleggen van kabels en leidingen. Ook is oude munitie opgeruimd die hier was blijven liggen na gevechten in de Tweede Wereldoorlog. Nu kunnen de twee geulen worden gegraven. Voorjaar 2015 zijn de waterwerken klaar.
Naast veiliger wordt Stadsblokken-Meinerswijk ook aantrekkelijker gemaakt. Er komen fiets- en wandelpaden, een struinvlakte, een trekpontje en drie vissteigers. Ook worden overblijfselen van een Romeins fort weer zichtbaar gemaakt in het landschap. Het Rijk werkt in dit project samen met de gemeente Arnhem en de provincie Gelderland. Het inrichtingsplan van de uiterwaarden maakt deel uit van een gebiedsvisie die de gemeente heeft opgesteld. Tijdens de planvorming zijn ook omwonenden, grondeigenaren en belangenorganisaties geraadpleegd.
Onze rivieren liggen ingeklemd tussen steeds hogere dijken, waarachter steeds meer mensen wonen. Bovendien regent het vaker en harder, waardoor de rivieren meer water moeten verwerken. Het gevolg: stijgende waterstanden en meer kans op overstromingen. Door de rivier meer ruimte te geven, kan het water beter wegstromen. Door dat zorgvuldig te doen, blijft het rivierlandschap aantrekkelijk en is toch de veiligheid voor de vier miljoen omwonenden gegarandeerd.