Green Deal Grondstoffen getekend

Vandaag is de Green Deal Grondstoffen getekend om het winnen van grondstoffen uit afvalwater door waterschappen verder te brengen. Waterschappen zuiveren het afvalwater van huishoudens en bedrijven om te zorgen voor een goede waterkwaliteit in Nederland. Maar zij beschouwen het afvalwater ook steeds meer als een bron van duurzame energie en grondstoffen.

Via de Energie- en Grondstoffenfabriek, een gezamenlijk waterschapsinitiatief, werken alle 23 Nederlandse waterschappen samen aan het winnen van energie en grondstoffen uit afvalwater. In 2011 werd al een Green Deal Energiefabrieken getekend. Van de ongeveer 80 afvalwaterwaterzuiveringen waar biogas wordt gewonnen zijn er inmiddels 7 omgebouwd tot Energiefabrieken. Op een aantal installaties wordt ook al fosfaat gewonnen uit het afvalwater.

De Green Deal Grondstoffen richt zich op het verder stimuleren van het winnen van waardevolle grondstoffen. Uit afvalwater kan naast fosfaat onder andere ook cellulose, polymeren, alginaat en CO2 worden gewonnen. Bedrijven kunnen deze grondstoffen opnieuw gebruiken. Er zijn vele mogelijke toepassingen: fosfaat als groene meststof voor de landbouw, cellulose voor asfalt en CO2 voor tuinbouwkassen of de procesindustrie.

Met de Green Deal Grondstoffen starten de waterschappen kansrijke demonstratieprojecten die van aanbesteding tot realisatie door het Rijk worden ondersteund en gevolgd om van te leren. Het Rijk neemt belemmeringen in regelgeving weg en zoekt actief mee naar oplossing van allerlei praktische problemen, bijvoorbeeld rond vergunningverlening. Met deze investeringen zijn vele tientallen miljoenen euro gemoeid. De STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterschappen) investeert daarnaast miljoenen in onderzoek naar nieuwe technieken. Het Rijk heeft toegezegd te helpen met het vinden van aanvullende financiering. Tot slot komt er een pakket met activiteiten voor het hoger onderwijs rond het thema.

Peter Glas, voorzitter van de Unie van Waterschappen: "Winnen wat van waarde is, is ons motto. Dit is echt volstrekt nieuw en daarom ook pionierswerk. Er is veel belangstelling vanuit kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Die samenwerking hebben we hard nodig. Om de technieken te leveren en als afzetmarkt om al die waardevolle grondstoffen weer terug te krijgen in de kringloop. Zo werken we tegelijk aan doelmatigheid en duurzaamheid."

Vandaag is ook een juridische handreiking gepresenteerd met daarin een inventarisatie van mogelijke (juridische) belemmeringen en kansrijke aanpakken, opgesteld door organisatieadviesbureau Berenschot in opdracht van de Unie van Waterschappen. Belangrijkste conclusie: levering van grondstoffen en energie past binnen de wettelijke taken van de waterschappen. Er zijn nog wel wat knelpunten. Zo is het belangrijk voor de afzet dat de afvalstatus van groene grondstoffen uit afvalwater wordt opgeheven.

Ondertekenaars van de Green Deal Grondstoffen zijn het ministerie van Infrastructuur en Milieu, het ministerie van Economische Zaken, de Unie van Waterschappen en STOWA. De Green Deal sluit aan bij het programma Van Afval Naar Grondstof van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, waarmee een bijdrage wordt geleverd aan de circulaire economie. Het ministerie van Economische Zaken stimuleert de zogeheten biobased economy door het verkennen van mogelijkheden van groene groei voor Nederlandse bedrijven, ook gericht op kansen voor de export.