'We moeten meer uit ons afvalwater halen'

Met behulp van technieken als MRI krijgen we meer inzicht in de processen die plaatsvinden in de biomassa tijdens afvalwaterzuivering met micro-organismen. Deze kennis zetten we in om meer energie en grondstoffen – en nieuwe vervuilingen – uit ons eigen afvalwater halen. Nieuwe kennis is ook nodig om problemen in snelgroeiende wereldsteden aan te pakken, waar afvalwaterzuivering vaak nog in de kinderschoenen staat. Dat stelt Professor Merle de Kreuk, die haar intreerede houdt aan de TU Delft.

De eerste riolen dateren duizenden jaren terug en de manier waarop we tegenwoordig ons afval zuiveren is gebaseerd op een actief-slibsysteem dat al meer dan honderd jaar oud is. Je zou kunnen denken dat we inmiddels alles weten wat er te weten valt over waterzuivering. Niets is minder waar, stelt Merle de Kreuk. Met behulp van MRI kunnen we nu bijvoorbeeld binnenin het korrelslib de structuur van de korrels tot op de millimeter nauwkeurig bekijken, terwijl de bacteriën blijven leven en de omzettingsprocessen door gaan.

De Kreuk wil dat we meer grondstoffen en energie uit afvalwater winnen. Fosfaatmijnen dreigen uitgeput te raken, terwijl we het hard nodig hebben als meststof om wereldwijde voedselopbrengsten te verhogen. Haal je het uit afvalwater, dan heb je een belangrijke grondstof herwonnen en je hebt er later in het verwerkingsproces geen last meer van. Hetzelfde geldt voor de winning van biogas. Als je slib zoveel mogelijk omzet in biogas, heb je niet alleen een mooie energiebron, maar het resterende slib is veel makkelijker te verwerken.

Ze onderzoekt samen met een bedrijf (Drainblock) en studenten in Delhi en Jakarta een nieuwe, simpele methode waarbij afvalwater al in het open riool zelf gezuiverd kan worden. Ook voor Nederlandse studenten is project-gebaseerd onderwijs heel belangrijk, vindt De Kreuk. Daarom is ze mede-oprichter van het Water Technology Design Lab, waar studenten kunnen werken aan echte bedrijfsprojecten.