Adviescommissie Water: meer samenhang water, natuur, landbouw, energie

Water is onlosmakelijk verbonden met natuur, landbouw, energie, wonen en gezondheid. De Nationale Omgevingsvisie, die het kabinet in 2018 zal vaststellen, biedt de kans om bij het aanpakken van wateropgaven in Nederland verbindingen te leggen met de opgaven en wensen van die andere sectoren. De Nationale Omgevingsvisie moet daarnaast worden benut om meer eenheid in beleid te realiseren zoals tussen het waterkwaliteitsbeleid en het meststoffenbeleid. Dat gebeurt nu nog onvoldoende.

In een advies aan de minister van Infrastructuur en Milieu agendeert de Adviescommissie Water een aantal wateropgaven als onderdeel van de Nationale Omgevingsvisie. Dit zijn onderwerpen waarvan het belang op de langere termijn zal toenemen door klimaatverandering, economische ontwikkelingen en energietransitie en waarvoor dus een integraal lange termijn perspectief bij uitstek nodig is:
- De ruimtelijke inrichting van Nederland moet de komende decennia meer robuust worden gemaakt voor overstromingen waarbij rekening moet worden gehouden met de herstelfase na een overstroming.
- De waterkwaliteit moet verder worden verbeterd.
- Bij ondergrondse en bovengrondse ontwikkelingen moet meer rekening worden gehouden met de gevolgen voor het grondwater en oppervlaktewater. Een driedimensionale benadering van de omgeving is nodig.
- Toenemende ruimtedruk op de Noordzee maakt meervoudig ruimtegebruik, ordening en coördinatie noodzakelijk.

De Adviescommissie Water is van mening dat er niet alleen een integrale omgevingsvisie moet komen, maar dat ruimtelijke plannen ook integraal moeten worden beoordeeld. De commissie stelt voor om de huidige op zichzelf staande toetsen zoals het MER-advies, de watertoets en advisering door ruimtelijke kwaliteitsteams te vervangen door één beoordeling van alle aspecten van omgevingskwaliteit.

Daarnaast pleit de commissie voor onderzoek naar nieuwe financieringsarrangementen. Overheden en bedrijven moeten over hun eigen begrotingen heen kunnen samenwerken. De maatschappelijke meerwaarde moet bepalend zijn of een project wordt gerealiseerd. Voor vraagstukken die een gezamenlijke aanpak van veel partijen vergen, zoals waterkwaliteit, klimaatadaptatie en meerlaagsveiligheid, zijn de huidige mogelijkheden voor financiering vaak beperkend.