Kwelder met begroeiing zorgt voor 5 procent kleinere golven op zeedijk

Onderzoekers van het departement Civiele Techniek van de Universiteit Twente onderzochten in het voorjaar van 2024 in de Deltagoot van Deltares wat het effect is van begroeiing op de kwelder op de golfbelasting van de Waddenzeedijk. Uit analyses blijkt dat de golfhoogte met 5 procent vermindert tijdens de piek van een storm. Deze resultaten zorgen voor een aanzienlijke besparing op toekomstige versterkingen van zeedijken met kwelders.

In de Deltagoot is met extreme golven een superstorm nagebootst, waarbij het golfdempende effect van de kweldervegetatie is gemeten. Er zijn hiervoor blokken grond met kweldervegetatie gestoken uit de buitendijkse kwelder bij het Friese dorp Peazens-Moddergat, in een gebied dat eigendom is van It Fryske Gea. Deze zijn vervolgens naar Delft vervoerd. In de Deltagoot, een onderzoeksfaciliteit van 300 meter lang, kunnen de grootste kunstmatige golven van de wereld opgewekt worden. Hierdoor kunnen de proeven op ware grootte uitgevoerd worden.

De tests toonden aan dat kwelders zelfs de heftigste stormen goed konden weerstaan en dat de voet van de dijk standhoudt en niet wegspoelt. Bij een superstorm was de golfhoogte op de kwelder zonder vegetatie 1,90 meter en op een begroeide kwelder 1,79 meter. Ook bleek de kwelderbegroeiing in staat om de golfkracht op de dijk met ruim 5 procent te verminderen. Naast de dempende werking houdt kwelderbegroeiing bij hoogwater ook slib vast en groeit de kwelder zo mee met de zeespiegelstijging.

De resultaten van het onderzoek hebben een positieve invloed op toekomstige dijkversterkingen. Zo hoeft in sommige gevallen de steenbekleding aan de voet van de dijk niet vervangen te worden. Daarnaast is er bij de versterking van groene dijken minder klei nodig, waarbij de dijk nog steeds voldoet aan de veiligheidseisen.

Dit onderzoek is uitgevoerd binnen het Living Dikes onderzoeksprogramma, geleid door de Universiteit Twente, en in samenwerking met kennisinstituut Deltares, Universiteit Twente, TU Delft, NIOZ en Wetterskip Fryslân. De financiele middelen komen van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). De samenwerkende partijen stelden een handreiking met de resultaten beschikbaar aan Wetterskip Fryslân en het HWBP. Hiermee zijn de uitkomsten van het onderzoek toepasbaar voor de dijkversterkingsprojecten langs de Zeeuwse kust en Waddenkust.