Beter watermanagement in de landbouw nodig om duurzaamheidsdoelstelling VN te halen

Watergebruik voor voedselproductie gaat vaak ten koste van ecosystemen. Nieuw onderzoek laat zien dat 40% van het huidige irrigatiewater niet duurzaam is, maar dat het gebruik ervan ten koste gaat van de ecologische waarden van het gebied. Als dit water niet voor de landbouw gebruikt zou worden, maar voor het functioneren van de ecosystemen, dan zou dat de opbrengst van gewassen in veel geïrrigeerde gebieden flink verlagen.

Dit laat de spanning zien tussen het waarborgen van de ecologische kwaliteit van rivieren en het verhogen van de voedselproductie. Beide zijn belangrijke randvoorwaarden voor het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Het onderzoek laat echter ook zien dat door een beter waterbeheer in de landbouw het wel degelijk mogelijk is om hogere opbrengsten en duurzame voedselzekerheid voor iedereen samen te laten gaan met het behoud van de ecologische kwaliteit van rivieren.

In de recente G20-bijeenkomst in Hamburg is het belang van investeringen in zowel duurzame landbouw en voedselzekerheid als efficiënt en duurzaam watergebruik benadrukt (“we are committed to increase agricultural productivity and resilience in a sustainable manner, while aiming to protect, manage and use efficiently water and water-related ecosystems”).

Hoewel het beide VN-duurzaamheidsdoelstellingen zijn, lijkt het streven naar duurzaamheid van de wereldwijde voedselproductie echter te conflicteren met de noodzaak om te komen tot een verdubbeling van de productiviteit van de landbouw. “Sterker nog,” zegt Hester Biemans, onderzoeker Water en Voedsel van Wageningen Environmental Research, “als wordt voldaan aan de VN-doelstelling van een duurzaam watergebruik zou er in irrigatiegebieden slechts voldoende water zijn voor ongeveer twee derde van de huidige landbouwgewassen. Vooral de landbouw in Centraal- en Zuid-Azië is voor een groot deel afhankelijk van water dat eigenlijk nodig is voor het behoud van de kwaliteit van het ecosysteem van de rivieren.”

Een nieuwe studie uitgevoerd door Hester Biemans en collega’s van het Potsdam Institute for Climate Impact Research, het International Institute for Advanced Systems Analysis uit Oostenrijk en Wageningen University & Research, vandaag gepubliceerd in Nature Communications, laat zien dat deze negatieve ecologische consequenties van de noodzaak tot een vergroting van de voedselproductie op wereldschaal wel degelijk vermeden kunnen worden. “Daarvoor is wel een verbetering van de irrigatiesystemen nodig, samen met een beter management van het regenwater. Waterbesparende maatregelen zijn cruciaal voor het behalen van de doelstellingen. Door het implementeren van bekende en betaalbare landbouwtechnieken die ook beschikbaar zijn voor kleine boeren kan in veel regio’s de landbouwproductie met meer dan 20% verhoogd worden.”

Klik hier voor ‘Reconciling irrigated food production with environmental flows for sustainable development goals implementation’. Nature Communications, 19 July 2017.