Afsluitdijk: icoon en internationaal visitekaartje Nederlandse waterbouwkunde

De Afsluitdijk ondergaat de komende jaren een metamorfose. Om ons land ook in de toekomst te beschermen tegen overstromingen, moet de dijk worden versterkt. Er komen nieuwe keersluizen en pompen om meer water te kunnen afvoeren, waardoor het grootste gemaal van Europa ontstaat. Kunstenaar/innovator Daan Roosegaarde is daarnaast gevraagd een ontwerp te maken dat bijdraagt aan de waarde van de dijk als icoon en internationaal visitekaartje voor de Nederlandse waterbouwkunde, innovatie en Dutch Design.

Dat heeft minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu vandaag bekendgemaakt. “De Afsluitdijk is na meer dan 80 jaar toe aan een grondige opknapbeurt. De dijk kan een voorbeeldfunctie krijgen als slimme dijk die niet alleen beschermt tegen hoogwater, maar waarmee je ook energie kunt winnen, de regionale economie, recreatie en toerisme stimuleert en de natuur een impuls krijgt. Daarmee geven we ook internationaal een mooi visitekaartje af.” Het ministerie trekt voor het project ruim 800 miljoen euro uit. Rijk en regio trekken samen op en investeren gezamenlijk in projecten op het gebied van duurzame energie, natuur, regionale economie, recreatie en toerisme.

Al meer dan 80 jaar beschermt de Afsluitdijk een groot deel van Nederland tegen overstromingen vanuit de zee. Bij de laatste toetsing bleek de dijk niet te voldoen aan de normen voor waterveiligheid. Rijkswaterstaat zal de dijk daarom over de hele lengte van 32 km versterken. Daarnaast worden de sluizen aangepakt. Bij Den Oever en Kornwerderzand komen nieuwe keersluizen en in de spuisluis bij Den Oever worden grote pompen geplaatst. Overtollig water uit het IJsselmeer kan met de bestaande sluizen alleen bij een laag waterpeil in de Waddenzee worden geloosd. Na het plaatsen van de pompen kan overtollig water uit het IJsselmeer ook bij hoogwater worden afgevoerd. De pompen zullen het grootste gemaal van Europa vormen, met een pompcapaciteit van 10 Olympische zwembaden per minuut.

De Afsluitdijk is meer dan een beschermwal tegen het water. De dijk grenst aan de natuurgebieden IJsselmeer en Waddenzee, heeft cultuurhistorische en toeristische waarde en is een icoon voor de Nederlandse waterbouw. Bij het maken van de plannen voor de renovatie is rekening gehouden met het behoud van deze waarden. In het Masterplan beeldkwaliteit Afsluitdijk is uitgewerkt hoe deze waarden verder worden versterkt.  Om de beleving van de dijk te vergroten is kunstenaar/innovator Daan Roosegaarde gevraagd een ontwerp te maken. Het ontwerp zal bijdragen aan de waarde van de dijk als icoon en internationaal visitekaartje.

Het Ontwerp-Rijksinpassingsplan Afsluitdijk ligt vanaf 14 mei gedurende 6 weken ter inzage. Tijdens deze termijn kan een ieder een zienswijze indienen via www.platformparticipatie.nl. Meer informatie over de projecten en de samenwerking tussen Rijk en regio is te vinden op www.deafsluitdijk.nl