Jeroen Haan nieuwe voorzitter Unie van Waterschappen

Jeroen Haan is benoemd tot nieuwe voorzitter van de Unie van Waterschappen. De Unie van Waterschappen is de vereniging van de Nederlandse waterschappen. Waterschappen zijn verantwoordelijk voor het beheer van waterkeringen, het regionale waterbeheer en het zuiveren van rioolwater. In totaal zijn er 21 waterschappen in Nederland.

Jeroen Haan volgt per 1 januari Rogier van der Sande op, die zes jaar voorzitter is geweest. Haan is sinds 2019 dijkgraaf van het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en was de afgelopen drie jaar al actief als bestuurslid van de Unie van Waterschappen.

Proef met reinigingstechniek tegen blauwalgen om veilig en gezond in water te recreëren

In de Binnenschelde voeren waterschap Brabantse Delta, gemeente Bergen op Zoom en provincie Noord-Brabant een proef uit met een nieuwe reinigingstechniek.

In de zomermaanden hebben sommige plassen last van blauwalgen. Wanneer mensen blauwalg op de huid krijgen of inslikken kunnen ze uitslag krijgen of ziek worden.

De reinigingstechniek in deze proef haalt fosfaat uit het water. Fosfaat is een voedingsstof voor blauwalgen. De proef zelf gaat nog niet het probleem in de Binnenschelde oplossen. Daarvoor is de proefopzet nog te klein.

Men hoopt met deze proef aan te tonen of de reinigingstechniek werkt. Zodat deze techniek in de toekomst ingezet kan worden als maatregel om te helpen blauwalgen te bestrijden. Zodat recreëren in openwater voor alle Brabanders veilig en gezond is.

Minder wateroverlast door herinrichting grondwaterbeschermingsgebied Roodborn bij Eys

Het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) heeft een financiële bijdrage toegezegd aan Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) voor de herinrichting van landbouwpercelen in het grondwaterbeschermingsgebied Roodborn bij Eys. Deze percelen grenzen aan het waterwingebied Roodborn, waar WML grondwater wint voor het maken van Limburgs drinkwater. De herinrichting draagt bij aan een vertraagde afstroming van regenwater én voor een betere waterinfiltratie in de ondergrond, en dus voor minder wateroverlast. Ook het fonds Natuurkracht subsidieert het project.

Het gaat om een sterk hellend gebied van 22 hectare aan de noordzijde van de Eyserbeek. Het inrichtingsplan bestaat uit een wijziging van akker naar grasland, uitbreiding van de bosranden en de aanleg van zogenoemde ‘swales’ (ondiepe greppels) en struwelen. Door deze systeemaanpak aan de bron met effectieve natuurlijke maatregelen, zorgt dit plan er voor dat uit dit gebied minder water over de helling zal afstromen richting de beek. Daarmee werkt het project mee aan het verminderen van de lokale wateroverlast in Eys en aan een lagere afvoerpiek in de Geul, ten gunste van benedenstroomse dorpen.

WML heeft dit plan ontwikkeld met Natuurkracht, dat ook een substantiële bijdrage in de realisatie doet. WRL draagt 82.000 euro bij voor realisatie van het fysieke werk: grondwerk, plantwerk en ontwikkelen van kruidachtige vegetatie. Waterschap Limburg participeert ook in het project via het programma Water in Balans. Uitvoering start in het voorjaar van 2025.

De financiële bijdrage van WRL aan dit project loopt vooruit op de ‘Kansenregeling’, een subsidieregeling die per 3 december 2024 is opengesteld. Deze regeling biedt een financiële stimulans voor projecten die op de korte termijn bijdragen aan het verminderen van wateroverlast. Hiervoor is 10 miljoen euro gereserveerd. Daarmee verzilveren we korte termijn kansen die bijdragen aan een betere bescherming, vooruitlopend op de stroomgebied brede aanpak van WRL.

Waterschap Aa en Maas wil verbod op PFAS

Waterschap Aa en Maas roept met de landelijke Unie van Waterschappen op tot meer actie én een totaalverbod op PFAS.

PFAS zijn stoffen die we overal terugvinden; in de lucht, de bodem en ook in het water. Ze zijn hardnekkig, soms giftig en niet biologisch afbreekbaar; kortom slecht voor mens en milieu.

Naar aanleiding van een grote PFAS-vervuiling in het water bij een vliegbasis in Friesland, is het waterschap gaan meten rond de twee defensieterreinen in ons gebied: Volkel en Vredepeel (Luitenant-generaal Bestkazerne). Daarbij zijn concentraties PFAS gemeten in het oppervlaktewater.

Het gaat bij de terreinen om PFOS, dat in het verleden onder meer in blusschuim zat dat op vliegbases werd gebruikt. Deze stof is sinds 2006 verboden en wordt niet meer gebruikt door defensie. Ook in Friesland werd PFOS aangetroffen, tot maximaal 13.000 keer boven de wettelijke waterkwaliteitsnorm (=0,65 nanogram per liter).

Bij zowel Volkel als Vredepeel is te herleiden dat de gevonden concentraties PFOS in het water (grotendeels) afkomstig zijn van de defensieterreinen. Het gaat om overschrijdingen van de wettelijke waterkwaliteitsnorm. De hoogst gemeten concentratie bij Volkel is 72 ng/l (111 keer de norm), bij Vredepeel 32 ng/l (49 keer de norm). Dit is slecht voor de waterkwaliteit en het waterleven.

Naast de wettelijke maximale norm PFAS voor oppervlaktewater, heeft het RIVM risicogrenzen afgeleid waarmee mogelijke gezondheidsrisico’s van PFAS in water ingeschat kunnen worden.

De gevonden concentraties PFOS blijven overal onder de door het RIVM afgeleide risicogrens voor het beregenen van land. Dat betekent dat met het water gesproeid kan worden. Ook zitten de concentraties onder de risicogrens voor zwemwater, al wordt zwemmen afgeraden omdat het geen officiële zwemwaterlocaties betreft. In Friesland zaten de gemeten concentraties wél flink boven de RIVM-risicogrenzen.

Start aanbesteding Ingenieursdiensten programma Beweegbare Bruggen

Donderdag 12 december 2024 is de aanbesteding van de Ingenieursdiensten Beweegbare Bruggen gestart. Het programma Beweegbare Bruggen is opgericht om een deel van de vernieuwings- en vervangingsopgave (V&R), waar Rijkswaterstaat voor staat, uit te voeren. De opgave aan de beweegbare bruggen is groot en groeit.

Het is noodzakelijk om deze opgave gezamenlijk met de markt, zo effectief en efficiënt mogelijk aan te pakken. Hierbij is het erg belangrijk om te leren van de ervaringen, te uniformeren en te innoveren. 1 van de methoden om dit te faciliteren is een gebundelde aanpak van werkzaamheden richting de markt; het contractuele portfolio.

Door middel van langjarige portfoliocontracten willen we effectiever en efficiënter omgaan met de beschikbare middelen, samenwerking en kennisontwikkeling met de markt stimuleren. Per portfoliocontract aanbesteding wordt 1 ingenieursbureau of aannemer gecontracteerd.

Conform de voorwaarden binnen het portfoliocontract worden in de nadere overeenkomsten de uit te voeren werkzaamheden per brug uitgewerkt. Leerervaringen worden daarmee geïmplementeerd en risico’s gelijker verdeeld.

Op dit moment zijn 14 beweegbare bruggen aan het programma toegewezen. De verwachting is dat de hoeveelheid bruggen waarvan de V&R behoefte wordt vastgesteld, toeneemt.

Beoogd is de aanbesteding van het portfolio ingenieursdiensten eind juni 2025 afgerond te hebben. De ingenieursdienst ondersteunt ons projectteam van de planfase tot en met de realisatie.

Bij de aanbestedingen voor de portfolio’s werken gaan we per portfolio op zoek naar aannemers. Deze aanbestedingen worden eind 2025 en in 2026 gestart.

Nieuwe raamovereenkomst versterkt samenwerking tussen Rijnland en Deltares

Deltares en het Hoogheemraadschap van Rijnland hebben een nieuwe raamovereenkomst ondertekend, waarmee een stevige basis is gelegd voor een langdurige en duurzame samenwerking. Door deze overeenkomst kan Rijnland optimaal gebruik maken van de diepgaande kennis van Deltares, wat de kwaliteit van hun waterbeheer verder zal versterken.

De samenwerking richt zich op het gezamenlijk ontwikkelen en testen van innovatieve kennis en technieken. Denk hierbij aan het verbeteren van dijkconstructies, het versterken van funderingen en het implementeren van duurzame oplossingen voor (actuele) uitdagingen in waterbeheer. Het doel is om niet alleen de wetenschap verder te brengen, maar vooral ook sneller praktische resultaten te leveren die bijdragen aan een veilig en duurzaam watersysteem.

De raamovereenkomst heeft een looptijd van zes jaar. Met deze stap kijken beide organisaties vol vertrouwen naar de toekomst, waarin ze samen werken aan innovatieve oplossingen voor waterbeheer en klimaatbestendigheid.

De drinkwatertarieven gaan in 2025 omhoog

Om betrouwbaar drinkwater te kunnen blijven garanderen, stijgen de tarieven van Evides per 2025.

Voor een gemiddeld huishouden met een waterverbruik van 100 m³ per jaar, komt die verhoging neer op 3,11 euro per maand (incl. BTW).

Hoeveel men betaalt, is voor een groot deel afhankelijk van het verbruik. Men betaalt een vast bedrag (vastrecht) per jaar en daarnaast een bedrag per m³ (voor het water dat u gebruikt).

Frituurvet en doekjes: niet in het Amsterdamse riool

We spoelen de gekste dingen door de wc. Luiers, tampons, maandverband en zelfs gereedschap. Allemaal dingen die niet thuishoren in het riool.

Boven op de duizenden natte doekjes, lozen Amsterdammers dagelijks 4 ton vet via de gootsteen in het riool. Dat zijn 20 volle badkuipen met frituurolie, braadvet en etensresten. Als vet afkoelt, wordt het hard. In het riool plakt het vast aan de binnenkant van de rioolbuizen. Samen met vochtige doekjes wordt het een grote en harde massa. Dat zorgt voor verstoppingen.

De kosten voor de schoonmaak van de riolen en de zuivering van het water lopen jaarlijks op tot in de miljoenen.

Dit doe je met vet en vochtige doekjes
Frituurvet giet je terug in de verpakking of in een oud melkpak. Lever het in bij een inleverpunt bij u in de buurt.
Vetresten van margarine en olie veeg je met keukenrol of een oude krant uit de pan en gooi je in de vuilnisbak.
Vochtige doekjes zoals schoonmaakdoekjes, billendoekjes, make-updoekjes en vochtig toiletpapier gooi je in de vuilnisbak.
Verf en andere chemische stoffen lever je in bij het afvalscheidingsstation.
Dit mag u doorspoelen
De 3 p’s kunt u zonder problemen door de wc spoelen: poep, plas en (wc-)papier.

Op woensdag 18 december tussen 11.30 en 15.00 uur staat Waternet op het Ecuplein. Bewoners kunnen in de camerawagen stappen om te zien hoe het riool er vanbinnen uitziet en wordt geïnspecteerd. Boven de grond laten collega’s zien hoe het riool wordt gereinigd. Ook krijgt u handige tips om verstoppingen te voorkomen. U hoeft zich niet van tevoren aan te melden.

Uitzonderlijk hoog waterpeil in Hilversum

Nooit eerder had Hilversum te maken met zo’n hoge grondwaterwaterstand als nu (sinds het vanaf 1960 wordt gemeten). Dat komt omdat het van half oktober 2023 tot en met mei 2024 veel en lang heeft geregend. Dit regenwater zakt overal de bodem in waardoor de grondwaterstand stijgt. Dit leidde op verschillende plekken in Hilversum tot overlast en schade.

In Hilversum zakt regenwater relatief snel de bodem in omdat het om zandgrond gaat maar omdat er zo extreem veel regen is gevallen, duurt het langer voordat dit als grondwater is afgevoerd naar de omliggende polders. Het grondwater stroomt vanaf de Utrechtse Heuvelrug, richting de Vechtplassen, de Eempolder en het Randmeer.

Een deel van Hilversum-Oost ligt relatief laag, ingesloten tussen de Utrechtse Heuvelrug en de Trompenberg. Hier komt het grondwater door de extreem hoge stand dichter onder het maaiveld.

De gemeente gedoogt dat particulieren tijdelijk water vanuit hun kelders lozen naar de openbare ruimte en het riool. De gemeente doet onderzoek naar te nemen maatregelen in de openbare ruimte om het risico op overlast te verkleinen.

Voldoende drinkwater beschikbaar in Limburg

Provincie Limburg en WML zetten zich samen in om te zorgen voor voldoende drinkwater in Limburg en hebben het Limburgs Actieprogramma Beschikbaarheid Drinkwaterbronnen 2023-2030 vastgesteld. Uit dit programma blijkt dat in Limburg tot 2030 voldoende drinkwater beschikbaar is. Belangrijk hierbij is dat WML de komende jaren de geplande maatregelen kan uitvoeren die nodig zijn om grondwater te onttrekken ten behoeve van de drinkwatervoorziening in Limburg. Daarnaast is het van belang dat er geen onverwachte grootschalige ontwikkelingen plaatsvinden die de vraag naar drinkwater beïnvloeden.

De drinkwatervoorziening in Nederland is een veelbesproken onderwerp. De vanzelfsprekendheid van drinkwater neemt af. Dit blijkt uit een recentelijk gepubliceerd rapport van de Zuidelijke Rekenkamer. Het is dan ook belangrijk dat WML en de Provincie zich samen blijven inzetten voor het borgen van de drinkwatervoorziening in Limburg. In het Actieprogramma is de situatie op korte termijn voor Limburg in beeld gebracht. Op basis van de voorspelling van de vraag naar drinkwater voor de periode tot 2030 is onderzocht of er in Limburg problemen met de drinkwatervoorziening te verwachten zijn. Geconcludeerd wordt dat WML zeker tot 2030 voldoende vergunningsruimte heeft, die nodig zijn om grondwater uit de bodem te halen om daar drinkwater van te maken. De benodigde optimalisaties aan de infrastructuur, zoals een aantal aanpassingen aan productielocaties en leidingnet worden de komende jaren door WML uitgevoerd.

WML en Provincie Limburg zetten zich in om ook na 2030 te zorgen voor voldoende drinkwater. Hierbij wordt gekeken naar bestaande bronnen, maar wordt ook onderzocht of aanvullende bronnen nodig zijn. Voor de periode na 2030 wordt een toename van de drinkwatervraag verwacht. Onder andere door bevolkingsgroei en omdat er extra woningen in Limburg worden gebouwd. Daarnaast is nog onduidelijk in hoeverre klimaatverandering tot een grotere drinkwatervraag leidt. Hoe groot de exacte toename is, is dan ook moeilijk om te voorspellen. Om aan een stijgende drinkwatervraag te kunnen voldoen zijn maatregelen noodzakelijk. Wellicht zijn er additionele of nieuwe bronnen voor drinkwater nodig. Dit vergt tijd. Daarom is het van belang om tijdig te beslissen welke maatregelen genomen moeten worden om met de uitvoering te starten. WML en de Provincie trekken hierin samen op.

Vogelrust in Natura 2000 IJsselmeergebied

Voor veel (trek)vogelsoorten is het Natura 2000 IJsselmeergebied een cruciaal gebied waar vogels kunnen rusten, ruien, eten en broeden. Om deze rust te verzekeren werken we aan toegangsbeperkingen voor een aantal specifieke plekken.

In opdracht van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) bereidt Rijkswaterstaat voor 15 gebieden een Toegangbeperkend Besluit (TBB) voor. De grote karekiet leeft van eind april tot het eind van de zomer in het IJsselmeergebied. Mede dankzij de aanleg van ondiepe gebieden met rietzones.

In sommige gebieden is, na het ingaan van de gebiedsafsluiting (Toegangsbeperkend Besluit) recreatie en toegang een deel van het jaar wel toegestaan. Andere gebieden zijn het hele jaar afgesloten. Voor een deel van deze gebieden was dit al zo, omdat zij beschermd (staats)natuurmonument waren.

De natuurgebieden waarvoor men een TBB voorbereidt zijn: De Kreupel bij Medemblik, Stoenckherne bij Hindeloopen, Zwarte Meer (Noord, Zuid, Oost), IJsselmonding, Vossemeer (Noord), Drontermeer (Noord en Zuid), Ecolint bij Elburg, Harderwijk (Noord en Zuid), Nuldernauw Zuid en de zuidoever van Eemmeer en het Gooimeer.

Het beperken van toegang tot de natuurgebieden is gebaseerd op een ecologische onderbouwing. Daarin staat wat de natuurwaarde van deze gebieden is en waarom verstoring de kwaliteit van de leefgebieden voor verschillende vogelsoorten kan verminderen.

Met deskundigen en gebruikers uit het gebied is afgelopen 2 jaar gekeken naar de begrenzing, het gebruik van het gebied en de invloed op Natura 2000 soorten die moeten worden beschermd. In 2025 wil het ministerie van LVVN op basis van de ecologische onderbouwing de TBB’s vaststellen.

Nieuwe podwalk langs de Waterlandse Zeedijk

Zondag 24 november maakte Bea de Buisonje, bestuurder bij het waterschap de podwalk 'Dijkreis’ bekend in Amsterdam-Noord. Wandel 11 kilometer langs de Waterlandse Zeedijk met foto's, verhalen en kaarten.

Deze dijk loopt als een lint door Amsterdam-Noord en beschermde ons eeuwenlang tegen de Zuiderzee. De podwalk is met subsidie van het waterschap gemaakt voor de 750ste verjaardag van Amsterdam.

Zo wandelt u langs plekken waar walvisvaarders werkten en stinkende traankokerijen op de dijk walvisspek verwerkten tot lampenolie en kaarsvet. Op een andere plek hoort u het verhaal over hoe het zinken van de Titanic invloed had op de lokale scheepsbouw. Allemaal verhalen die een belangrijk onderdeel zijn van ons cultureel erfgoed.

Informatiebijeenkomst meekoppelkansen gemeente Oss en Maashorst voor dijkverbetering Cuijk-Ravenstein

Waterschap Aa en Maas gaat de dijk tussen Cuijk en Ravenstein verbeteren. Binnen deze dijkverbetering is een aantal meekoppelkansen van de gemeente Land van Cuijk, de gemeente Maashorst en de gemeente Oss. Inmiddels zijn de ontwerpen van de meekoppelkansen van de gemeente Oss en de gemeente Maashorst zo ver klaar, dat men aanwonenden, belanghebbenden en andere geïnteresseerden wil uitnodigen voor een gezamenlijke informatiebijeenkomst op woensdag 11 december.

Een meekoppelkans binnen een dijkverbetering betekent dat, buiten het verbeteren van de dijk, andere werkzaamheden meegenomen worden die een verbetering opleveren voor bijvoorbeeld recreatie, verkeer of cultuurhistorie.

Binnen de dijkverbetering Cuijk-Ravenstein hebben we verschillende meekoppelkansen die we samen met de gemeente Land van Cuijk, gemeente Oss en gemeente Maashorst oppakken. Daarnaast hebben we binnen het waterschap een aantal interne meekoppelkansen die we op eigen initiatief realiseren.

De ontwerpen voor de meekoppelkansen van de gemeente Oss en de gemeente Maashorst zijn inmiddels zo ver klaar, dat wij omwonenden, belanghebbenden en andere geïnteresseerden graag uitnodigen voor een gezamenlijke informatiebijeenkomst op woensdag 11 december in Dorpshuis ’t Slotje te Herpen (Schoolstraat 2). Tijdens deze bijeenkomst worden ook de interne meekoppelkansen van het waterschap besproken.

Delfland scherpt regels aan voor gemotoriseerd varen om waterkwaliteit te verbeteren

Dijkgraaf en hoogheemraden hebben nieuwe uitgangspunten vastgesteld voor gemotoriseerd varen in Delfland. Het hoogheemraadschap wil recreatie op het water mogelijk blijven maken, maar niet ten koste van schoon en gezond water. Het doel is om de ecologische kwaliteit van het water verder te verbeteren en te voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) in 2027.

De waterkwaliteit in Nederland is nog niet goed genoeg, en dat geldt ook voor de regio Delfland. Motorboten hebben een negatieve invloed op het water. Ze woelen de bodem om en verstoren planten die belangrijk zijn voor een gezond ecosysteem. Om dit tegen te gaan, wil Delfland de oorzaken van deze schade aanpakken.

De nieuwe uitgangspunten moeten ervoor zorgen dat het bestaande netwerk van vaarwegen alleen wordt uitgebreid als dit geen nadelige gevolgen heeft voor de waterkwaliteit. Uitzonderingen worden gemaakt voor locaties waar al concrete toezeggingen onder voorwaarden zijn gedaan. Daarnaast worden maatregelen genomen als blijkt dat de waterkwaliteit in het huidige vaarnetwerk door vaarrecreatie achterblijft.

Delfland wil een balans vinden tussen plezier op het water en het beschermen van de natuur. "Het is belangrijk dat mensen kunnen blijven genieten van varen, maar we moeten ook zorgen voor een duurzaam watersysteem," zegt Delfland. Met deze nieuwe aanpak zet Delfland een belangrijke stap naar schoner water en een gezonde toekomst voor iedereen.

Plannen en vergunningen Versterking IJsselmeerdijk ter inzage

Waterschap Zuiderzeeland gaat de IJsselmeerdijk van Lelystad tot de Ketelbrug versterken. Dat is nodig om Flevoland ook in de toekomst te beschermen. Voordat wij beginnen met de uitvoering van dit project, bieden wij bewoners, bedrijven en overige betrokkenen de mogelijkheid om de plannen en omgevingsvergunningen te bekijken. Dit heet ter inzage leggen. Van 29 november 2024 tot en met 9 januari 2025 liggen de stukken die bij dit project horen ter inzage. Hierop kunt u reageren, een zogenoemde zienswijze indienen.

Het waterschap heeft voor dit project een ontwerp-projectbesluit en een project-milieueffectrapport (MER)opgesteld. In het projectbesluit staat hoe de versterking wordt uitgevoerd en het project-MER is bedoeld om het milieubelang van het project goed mee te nemen in de besluitvorming. Daarnaast hebben wij omgevingsvergunningen aangevraagd die nodig zijn voor de realisatie van dit project. Provincie Flevoland coördineert de terinzagelegging van deze vergunningen. Afgesproken is dat zienswijzen op het ontwerp-projectbesluit, het project-MER en de ontwerp-omgevingsvergunningen kunnen worden ingediend bij de provincie.

De plannen en vergunningen bekijken en hoe u een zienswijze kunt indienen
Het ontwerp-projectbesluit, het project-MER en de ontwerp-omgevingsvergunningen liggen van vrijdag 29 november 2024 tot en met donderdag 9 januari 2025 ter inzage. Alle stukken vindt u op www.zuiderzeeland.nl/terinzagelegging. Daar leest u ook hoe u een zienswijze kunt indienen, wat wij met uw reactie doen en hoe de verdere procedure eruitziet.

Op dinsdag 10 december van 16.00 - 18.00 uur organiseren wij een inloopmiddag over de projectplannen en de terinzagelegging in het Waterschapshuis, Lindelaan 20 in Lelystad. Daarnaast hebben wij op woensdag 27 november een digitale informatieavond over het project georganiseerd. Tijdens deze avond zijn de resultaten van de planuitwerking gepresenteerd en is ook de procedure van de terinzagelegging uitgelegd. U kunt het videoverslag van deze avond via onze website terugkijken.

Natuurherstel in Friese meren De Fluezen en De Morra versterken biodiversiteit en waterkwaliteit

In de Friese meren De Fluezen en De Morra is een omvangrijk natuurherstelproject succesvol afgerond. Met een investering van ruim 1,75 miljoen euro, mede gefinancierd door Europese POP3-subsidies en de provincie Fryslân, zijn er in de afgelopen vier jaar belangrijke ecologische stappen gezet om de biodiversiteit en waterkwaliteit in deze Natura 2000-gebieden te versterken. Het project levert niet alleen een belangrijke bijdrage aan de natuurdoelen in Fryslân, maar ondersteunt ook klimaatdoelen door extra waterberging en grondwatervasthouding.

Het natuurherstel richtte zich op het aanleggen van luwe, ondiepe waterzones en slenken op zo’n twintig hectare, waardoor de meren geschikter zijn geworden als paaigebied en leefgebied voor vissen, waterplanten en vogels. Dit draagt bij aan een gezonder ecosysteem, dat weerbaarder is tegen klimaatveranderingen. Dankzij de aanpak op tien locaties rondom de meren is bijna 120.000 m³ waterberging gerealiseerd, met aanvullende maatregelen die de grondwaterstand verhogen en het gebied voor vissen toegankelijker maken.

Het project werd grotendeels gefinancierd vanuit het Europese fonds voor Plattelandsontwikkeling (POP), dat samen met de provincie Fryslân 1,65 miljoen euro investeerde. Dit partnerschap sluit aan bij de doelstellingen van het bestuursakkoord Oparbeidzje foar Fryslân en de verplichtingen aan nationale en Europese natuur- en waterkwaliteitseisen. De aanvullende €100.000,- vanuit het N2000-budget van de provincie dekte onder andere stijgende kosten en aangepaste plannen om de beoogde ecologische doelen te behalen.

Het project werd uitgevoerd met Friese aannemers die ervaring hebben in natte natuurgebieden en onder begeleiding van ecologische adviseurs van onder meer It Fryske Gea en Staatsbosbeheer. Innovatieve oeverbescherming aan de rand van De Fluezen is zo ontworpen dat jonge vogels veilig kunnen oversteken naar nabijgelegen weidevogelgebieden en dat het duurzaam is.

Technische uitdaging bij sluis Bodegraven voor voldoende waterafvoer

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) werkt aan de renovatie van de sluis in het centrum van Bodegraven. De sluis heeft twee belangrijke functies; het afvoeren van te veel water en daarmee het beschermen van de inwoners van Bodegraven. En het regelen van de aanvoer van zoet water naar het westen van Nederland.

Bij de werkzaamheden aan de sluis staat het waterschap voor een technische uitdaging. Gedurende de werkzaamheden is slechts 30% van de normale afvoercapaciteit beschikbaar. Dit brengt risico's met zich mee, omdat er na een hevige regenbui, 100% capaciteit nodig is.

Om ervoor te zorgen dat de waterafvoer tijdens de werkzaamheden niet in het gedrang komt, heeft het waterschap twee grote kleppen aangebracht in de bouwkuip. Als er tijdelijk veel water afgevoerd moet worden, bijvoorbeeld na een hevige regenbui, openen deze kleppen en stroomt het water in de bouwkuip om vervolgens afgevoerd te worden. Met deze kleppen kan de sluis tijdelijk weer op 100% capaciteit functioneren. Deze maatregel is niet zonder uitdaging: op momenten dat de kleppen openstaan voor waterafvoer, kunnen er geen werkzaamheden aan de sluis worden uitgevoerd. Dit vraagt om een zorgvuldige planning en voortdurende afstemming met het peilbeheer.

HDSR beheert een ingenieus watersysteem van kanalen, grachten, rivieren en sloten om daarmee water naar het gebied aan te voeren of af te voeren. Het waterschap zorgt ervoor dat het systeem goed functioneert en houdt daarbij rekening met klimaatverandering en maatschappelijke ontwikkelingen zoals verstedelijking en landbouwtransitie. Dit doet HDSR samen met inwoners, ondernemers en overheden. Tegelijkertijd is soms niet te voorkomen dat er te veel of te weinig water is. Ook hierop moeten we allemaal voorbereid zijn.

'Waterrecycling oplossing voor stijgende prijzen drinkwater'

De prijs van drinkwater stijgt fors. Vitens en Waterbedrijf Gronding verhogen de tarieven voor 2025 met respectievelijk bijna 11 en 13 procent. Andere waterbedrijven volgen. De stijgingen zijn het gevolg van inflatie, hogere kosten en investeringen in infrastructuur. Ondertussen neemt de druk op watervoorraden toe door bevolkingsgroei en klimaatverandering. Toch blijft drinkwater goedkoop en wordt het vaak zonder na te denken gebruikt. Dat moet veranderen.

Waterrecycling biedt een oplossing, stelt n Nick Post van Hydraloop. Zulke technologieën reinigen grijswater – zoals douche- en wasmachinewater – in veilig herbruikbaar water voor toepassingen als toiletspoeling en gebruik in de wasmachine. Dit bespaart gemiddeld 40 procent drinkwater. Ook de afvalwaterstroom wordt met 40 procent verminderd, waardoor riolen – zeker in tijden van extreme regenval – beter blijven functioneren.

Hergebruik van water is cruciaal voor Nederland. Van de 900.000 woningen die nodig zijn tot 2035 kunnen er zo’n 300.000 niet gebouwd worden door een tekort aan drinkwater. Door lokaal water te recyclen wordt de drinkwatervoorziening ontlast en kan er efficiënter gebouwd worden.

De stijgende waterprijzen zijn een wake-upcall voor consumenten en beleidsmakers. Waterrecycling moet standaard worden in nieuwbouw en grootschalige renovatie. Niet alleen om kosten en water te besparen, maar ook om de infrastructuur toekomstbestendig te maken. Drinkwater is te waardevol om slechts één keer te gebruiken.

Waterschappen overhandigen toekomstvisie voor landelijk gebied aan minister

Op donderdag 28 november overhandigden de waterschappen bij het bestuurlijk overleg landelijk gebied hun toekomstvisie voor het platteland aan minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en de andere aanwezigen.

De toekomstvisie is getiteld ‘Samenwerken aan een toekomstbestendig platteland – Voorstellen van de waterschappen voor het landelijk gebied’. Hiermee delen de waterschappen hun plannen en reiken zij medeoverheden, boeren en andere terreineigenaren de hand om samen te werken. En zo snel stappen te zetten op weg naar een landelijk gebied mét toekomstperspectief.

In de toekomstvisie voor het platteland geven de waterschappen aan dat er werk aan de winkel is om de waterkwaliteit te verbeteren. Om die waterkwaliteitsdoelen te halen moeten alle partijen (waterschappen, agrariërs en industrie) een steentje bijdragen.

De Stichtse Rijnlanden voert uitgebreide toetsing dijken uit

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden heeft de 330 km aan regionale waterkeringen in het beheergebied uitgebreid getoetst op veiligheid. Zo’n negentig procent (295 km) van de regionale waterkeringen voldoet aan de normen, het overige deel voldoet niet. In de polders die beschermd worden door de dijken die niet voldoen, bestaat geen direct gevaar. Wèl is het waterschap extra alert bij zware weersomstandigheden, zoals langdurige regenval en extreme droogte.

De toetsing van de regionale waterkeringen is een soort keuring van de kleinere dijken in het gebied van De Stichtse Rijnlanden. Deze dijken liggen bijvoorbeeld langs de Grecht, Wierickes, Linschoten, Oude Rijn en Hollandse IJssel. Deze dijken beschermen de lager liggende polders tegen het water in de hoger gelegen boezemwateren. Bij de toetsing is gekeken of de dijken voldoende hoog en stabiel zijn, en of er kans is op ‘piping', een situatie waarbij water onder de dijk doorstroomt.

Op bijgaande kaart is aangegeven welke dijken voldoen aan de norm en welke nog niet. Alle dijken met de kleur groen voldoen. De op de kaart rood gekleurde dijken voldoen momenteel nog niet aan de norm. Ze zijn te laag, niet stabiel genoeg en/of er is een kans op ‘piping'. Een voorbeeld zijn de dijken langs de Grecht en de Wiericke’s. Als gevolg van de bodemdaling in het veenweidegebied zijn delen van deze waterkeringen te laag geworden. Ondanks dat het tekort aan hoogte zeer beperkt is, zal het waterschap deze dijken in de komende periode opnieuw op hoogte gaan brengen. De helft is al onderdeel van een lopend project.

In de polders langs de dijken die niet voldoen aan de norm, is er geen sprake van een acute, onveilige situatie. Bij de toetsing gaan we namelijk uit van de zwaarste omstandigheden: de dijk moet het ook in doorweekte toestand, met een hoge waterstand en met een zware belasting door verkeer uithouden. Bij zware omstandigheden (langdurige regenval, extreme droogte) geven de calamiteitenteams van het waterschap deze dijken bijzondere aandacht. Ze worden dan extra goed in de gaten gehouden en zo nodig worden maatregelen getroffen. Het waterschap kan in zo’n situatie bijvoorbeeld een verbod (laten) instellen voor zwaar verkeer.

Voor de structurele aanpak van dijken die niet voldoen aan de normen heeft De Stichtse Rijnlanden een dijkverbeteringsprogramma voor de regionale keringen. Dat programma voorziet erin dat de stukken dijk die nu niet voldoen, in 2030 alsnog voldoen aan de normen. Een deel van de dijken, 16 kilometer, die niet voldoen staan al in de planning om verbeterd te worden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de Hollandse Kade in de gemeente Nieuwkoop en delen van de Gekanaliseerde Hollandse IJssel binnen de gemeenten Oudewater en Montfoort. De overige kilometers dijk die niet voldoen aan de norm worden voor de komende periode toegevoegd aan het verbeterprogramma.

Deze maand biedt het waterschap de rapportage "Toetsing regionale waterkering 2024"  aan bij provincies Utrecht en Zuid-Holland. De provincies zijn toezichthouder op de veiligheid van de regionale waterkeringen.