Verbetering waterafvoer Zuider-d-tocht door aanleg pompinstallatie

Waterschap Zuiderzeeland is gestart met de aanleg van een pompinstallatie in de Zuider-d-tocht ten zuiden van Emmeloord. In dit gebied loopt het water minder goed weg. Dit komt voornamelijk door bodemdaling. Met een nieuwe pompinstallatie kunnen we de landbouwomstandigheden aanzienlijk verbeteren en is de kans op wateroverlast minder.

De werkzaamheden duren ongeveer 11 weken. Tijdens de werkzaamheden wordt het fietspad Dinah Mightpad afgesloten. Het fietsverkeer wordt omgeleid via de Vliegtuigweg en Nagelerweg. In augustus/september nemen we de pompinstallatie in gebruik.

Minder stikstof in sloten door bioreactor met houtsnippers

Helpen houtsnippers om water in sloten schoner te krijgen? Dat onderzoeken verschillende organisaties en overheden momenteel samen in het Brabantse Westerbeek. De eerste resultaten zijn positief.

Op veel plekken komt nog te veel stikstof in het oppervlaktewater voor. Landbouw is een belangrijke bron, vooral door bemesting. Daardoor spoelt bijvoorbeeld via drainagebuizen nitraat naar de sloot.

Het mestbeleid richt zich vooral op de aanpak bij de bron. In aanvulling daarop zou op percelen waar nitraat makkelijk uitspoelt, het nitraat ook uit het drainwater gehaald kunnen worden. In Westerbeek (gemeente Land van Cuijk) wordt daarom een bioreactor met houtsnippers getest om nitraat te verwijderen uit drainagewater.

Het drainagewater van het landbouwperceel komt in de bioreactor terecht. De houtsnippers in de reactor stimuleren bacteriën, die van nature in de grond aanwezig zijn. Zij kunnen nitraat omzetten in onschadelijk stikstofgas. ,,Zodat we weer schoon water in de sloot kunnen laten lopen”, aldus Inge van Driezum, onderzoeker grondwaterkwaliteit en -bescherming bij KWR, een van de betrokken partijen.

Na de teelt van gewassen blijven er meststoffen achter in de grond, omdat planten niet alles opnemen. Een deel hiervan spoelt via drainbuizen naar de sloot. Een teveel aan mineralen – zoals stikstof - is niet goed voor de kwaliteit van het water. Het zorgt onder meer voor algen en overmatige groei van planten en kroos. Terwijl we de waterkwaliteit in Nederland juist willen en moeten verbeteren.

De houtsnipperreactor is simpel en relatief goedkoop en tegelijkertijd heel effectief. Je kunt een groot effect bereiken op de waterkwaliteit en hoeft tegelijkertijd de landbouw niet enorm te beperken.

Meer zand voor het strand van Texel Zuidwest

Rijkswaterstaat werkt tot en met mei 2024 aan het onderhoud van het strand van Texel Zuidwest. Baggerschepen brengen 810.000 m3 zand aan op het strand, tussen strandpaal 9 en 12. Hiermee houden we de kust op zijn plaats en blijft het eiland goed beschermd tegen de zee.

Zand dat is afgeslagen, stroomt daarna naar zee via het Molengat, een geul vlak langs de kust. Om de kust van Texel op zijn plaats te houden, brengt men dit voorjaar zand uit de Noordzee aan op het strand. Zo blijft het eiland beschermd tegen de zee. Vorig jaar is ook het noordelijker gelegen strand al van zand voorzien.

Het zand voor de Texelse suppleties komt van de Noordzeebodem, op 10 - 12 km uit de kust. Speciale baggerschepen, ‘sleephopperzuigers’, zuigen dit op van de zeebodem en brengen het naar de kust. Het zand wordt via een buis op het strand gespoten en daar met bulldozers en shovels verder uitgespreid.

Vanaf het strand kan het zand de duinen in waaien, die beschermen het eiland tegen de zee. Zo wordt de kust met hulp van de natuurlijke elementen op zijn plaats gehouden.

Onderhoud aan vaarweg Amstel start in april

In opdracht van de provincie Noord-Holland wordt van april tot en met augustus 2024 onderhoud uitgevoerd aan de vaarweg Amstel.

Er wordt gebaggerd tussen de Berlagebrug in Amsterdam en de Tolhuissluis in Nieuwveen, Zuid-Holland. Dit is nodig zodat de Amstel voor de beroeps- en pleziervaart diep genoeg en dus bevaarbaar blijft.

Tijdens deze onderhoudswerkzaamheden wordt gebaggerd over een traject van 26 kilometer. De aanpak van het noordelijke en zuidelijke deel verschilt. In het zuidelijke deel van de Amstel (Tolhuissluis in Nieuwveen tot aan de prinses Irenebrug in Uithoorn) wordt vanaf een ponton op het water met een kraan over de volle breedte van de rivier gebaggerd tot een diepte van maximaal - 3,70 NAP. In het noordelijke deel (Prinses Irenebrug in Uithoorn tot aan de Berlagebrug in Amsterdam) worden alleen nautische knelpunten gebaggerd tot maximaal - 3,45 NAP. Dit gebeurt met behulp van een kraanschip. Het baggeren wordt uitgevoerd door aannemer J.P. Schilder BV uit Ursem.

Er wordt gewerkt op werkdagen tussen 07.00 en 19.00 uur. Naar verwachting zullen de werkzaamheden weinig hinder opleveren voor de directe omgeving. Deze zullen wel zichtbaar zijn door een ponton, zogenaamde ‘beunschepen’ en een kraanschip op de Amstel. Voor de veiligheid wordt het materieel ‘s avonds/’s nachts verlicht met een 1.000-urenlamp.

Tijdens de werkzaamheden kan recreatie en scheepvaart gewoon gebruik maken van de Amstel. Zij dienen wel veilige afstand te houden van de werkzaamheden en de schepen die de baggerspecie (naar verwachting twee per dag) via de Amstel, Nieuwe Herengracht, het IJ en Markermeer naar het baggerdepot in Kampen verschepen.

Webinar VLOED: ontwikkeling kustgebied Eems-Dollard

Eems-Dollard 2050 organiseert een webinar over de ontwikkeling van het kustgebied langs de Eems – Dollard op maandag 25 maart van 20.00 tot 21.00 uur. Het webinar is te volgen op de website van Eems-Dollard 2050; eemsdollard2050.nl. Tijdens het webinar komen inhoudelijk deskundigen en bestuurders aan het woord. In de chat is de mogelijkheid om vragen te stellen.

In het kustgebied van de Eems-Dollard staat men voor verschillende uitdagingen. De zeespiegel stijgt, de bodem daalt en de toekomst van de landbouw en de natuur staan onder druk. Hoe zorgen we dat komende generaties hier veilig kunnen blijven wonen, werken en recreëren? Deze uitdagingen vragen om een samenhangende aanpak. Want juist in die samenhang zien we kansen. We kunnen de natuur van de Eems-Dollard verbeteren, we kunnen laag gelegen (landbouw)percelen ophogen en de Dollarddijk versterken met gerijpte klei van dichtbij.

Tijdens het webinar komen verschillende vragen aan bod: wat hebben we al onderzocht? Hoe ziet die ophoging van gronden eruit? Kunnen we ook de leefbaarheid en het landschap versterken? Het webinar wordt georganiseerd in samenwerking met het ministerie van LNV, de provincie Groningen, waterschap Hunze en Aa’s, gemeente Oldambt, gemeente Eemsdelta, Rijkswaterstaat en Groningen Seaports.

Slechts 1% van de Nederlanders is bezorgd om het water dat verspild wordt wanneer ze eten weggooien

Op Wereldwaterdag (22 maart 2024) wil Too Good To Go, 's werelds grootste marktplaats voor voedseloverschotten, de aandacht vestigen op de relatie tussen voedselverspilling en het onnodige gebruik van water.

Uit een recent onderzoek van Too Good To Go blijkt dat de overgrote meerderheid in Nederland de hoeveelheid water onderschat die nodig is om voedsel te produceren. Nederlanders kunnen gemiddeld maar voor één van de 7 getoonde voedingsmiddelen, zoals brood of een tomaat, een goede inschatting geven. Slechts 1 procent van de Nederlanders maakt zich zorgen om het water dat verspild wordt wanneer ze eten weggooien.

Nederlanders gebruiken gemiddeld 4.000 liter water per dag. Dat staat gelijk aan zo’n 5,5 uur lang de kraan laten lopen. Slechts 130 liter hiervan is bestemd voor huishoudelijk gebruik, zoals koken, drinken en wassen. Het overgrote deel van de 4.000 liter zit verstopt in onze voeding. Wist je bijvoorbeeld dat voor de teelt van één kilo aardappelen maar liefst 290 liter water nodig is? Dat zijn bijna twee badkuipen vol! Uit het recente onderzoek van Too Good To Go blijkt dat de Nederlanders zich bij het weggooien van voedsel meer zorgen lijken te maken over het niet graag weggooien van eten in het algemeen (47%), over het geld dat wordt verspild (27%), over het feit dat mensen elders in de wereld in hongersnood verkeren (17%) dan over de verspilling van water (1%).

Mensen onderschatten vaak het waterverbruik dat nodig is voor de productie van andere alledaagse voedingsmiddelen, zoals een glas melk of een kop koffie. Gemiddeld konden de bevraagde Nederlanders maar voor één product het waterverbruik correct inschatten.
 
Benieuwd naar andere verrassende "verborgen water" cijfers?

Tomaat: er is 50 liter water nodig om een tomaat te produceren
 
Komkommer: er is 140 liter water nodig om een komkommer te produceren
 
Kop koffie: er is 130 liter water nodig om een kop koffie te produceren
 
Appel: er is 125 liter water nodig om een appel te produceren
 
Glas melk: er is 255 liter water nodig om een glas melk te produceren
 
Kilo aardappelen: er is 290 liter water nodig om een kilo aardappelen te produceren
 
Brood: Er is 804 liter water nodig om 1 heel brood (500 g) te produceren
Met andere woorden: als we voedsel verspillen, verspillen we ook water. Too Good To Go moedigt iedereen aan om actie te ondernemen tegen voedselverspilling om onze waardevolle watervoorraden te beschermen en klimaatverandering echt te helpen aanpakken, hapje voor hapje, één maaltijd per keer.

Samenwerking Klimaat Actieve Stad Hengelo krijgt vervolg

Hengelo en waterschap Vechtstromen werken intensief samen en investeren gezamenlijk in het herstel van de Hengelose beken. Op veel plekken is al hard gewerkt om de beken klimaatbestendig te maken. Mooi voorbeelden daarvan zijn de Elsbeek en de Veldbeek. Wethouder Claudio Bruggink en lid van het dagelijks bestuur van waterschap Vechtstromen Gerald Aveskamp ondertekenden 4 maart het document Klimaat Actieve Stad. Daarmee spreken ze uit deze samenwerking door te willen zetten.

Gemeente en waterschap gaan de komende jaren verder samenwerken aan een verdere duurzame inrichting van de beken in Hengelo. Wethouder Claudio Bruggink is blij met deze samenwerking: ‘We hebben de afgelopen jaren samen met waterschap Vechtstromen aan mooie projecten gewerkt in Hengelo. Ik ben dan ook zeer te spreken dat we de komende jaren gezamenlijk nog meer ruimte aan water gaan geven.’

Het klimaat verandert en de laatste jaren sneller dan ooit tevoren. Denk aan buien die steeds heviger worden, maar ook hittestress in de stad. Daarom werken gemeente Hengelo en waterschap Vechtstromen samen om de stad voor te bereiden op de toekomst en de effecten van extreem weer aan te pakken. De beken in de stad zorgen voor verkoeling en een goede opvang van het regenwater. Ook de beleving van water is belangrijk voor leefbaarheid in de stad en het werkt tegen hittestress.

Sommige beken in Hengelo hebben achterstallig onderhoud en liggen vaak verscholen tussen particuliere percelen. Het herstel biedt naast een kwaliteitsverbetering van de (openbare) leefomgeving ook de noodzakelijke mogelijkheden om regenwater van de riolering af te koppelen. Daarnaast krijgen beken waar mogelijk meer ruimte, zodat er minder wateroverlast ontstaat bij hevige neerslag. Daarmee biedt het een robuuste en duurzame oplossing (extra waterberging en afkoeling van de stad in de zomer) om de gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden.

Nieuwe vloot voor Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaat heeft sinds februari 2024 3 nieuwe trailerbare meetvaartuigen (TMV). Vaartuigen die zo licht zijn dat ze per trailer over de weg vervoerd kunnen worden en ingezet kunnen worden waar ze nodig zijn. De oude TMV's zijn ruim 20 jaar oud, hebben gebreken en zijn ook arbotechnisch verouderd. De vaartuigen waren dus aan vervanging toe.

De nieuwe TMV's zijn voor het grootste deel gemaakt van aluminium. Daardoor is het niet nodig de buitenkant te behandelen met milieuonvriendelijke stoffen. De accu’s aan boord voorzien de meetapparatuur van stroom en worden tussentijds bijgeladen door de zonnepanelen op het dak van de stuurhut. De buitenboordmotoren zijn in hoogte verstelbaar, zodat de schepen ook op ondiepere wateren hun werk kunnen doen.

Op de nieuwe vaartuigen kan de bemanning comfortabeler werken door betere indeling en stahoogte. Gezagvoerder meetvaartuigen Maurice Rooijakkers: ‘Varen op de oude TMV voelde als kamperen. De nieuwe zijn een stuk comfortabeler. Ik kan erin staan en de stoelen veren goed mee. We gaan er enorm op vooruit.’

TMV's doen metingen aan de bodemhoogte van de vaarweg, wat belangrijk voor de scheepvaart en de waterkeringen is. Ook meten ze hoeveelheden water in de rivier. Die informatie is nodig voor de bediening van sluizen en stuwen die we inzetten om het water over Nederland te verdelen.

De vaartuigen dragen de Latijnse namen van de rivieren waarop ze hoofdzakelijk ingezet zullen worden: Valis (de Waal), Mosam (de Maas) en Scala (de Schelde).

Zwemplas Wilhelminapark in Rijswijk tijdelijk drooggelegd

Delfland en gemeente Rijswijk leggen dit voorjaar zwemplas Wilhelminapark droog om blauwalg en bacteriën te bestrijden. In 2016 bleek deze maatregel effectief te zijn en bleef de waterkwaliteit lang goed. Omdat de waterkwaliteit nu langzaam weer achteruitgaat, wordt de zwemplas weer drooggelegd. De werkzaamheden zijn begin maart gestart en zullen ongeveer drie maanden duren.

Het droogleggen gaat in verschillende fases. De werkzaamheden zijn op 4 maart gestart. In de eerste dagen is de plas leeggevist door een beroepsvisser. Daarna is gestart met het wegpompen van het water. Als de plas bijna leeg is, worden de laatste vissen gevangen. Zo worden alle aanwezige vissen veilig verplaatst. Wanneer de plas helemaal leeg is, laten we de bodem ongeveer drie maanden indrogen. Tijdens deze periode kan er zuurstof de bodem indringen en kunnen voedingsstoffen beter worden opgenomen.

Afhankelijk van de neerslag in het voorjaar, hoe droger-hoe beter, zal de bodem eind mei droog genoeg zijn. De plas kan dan weer gevuld worden vanuit aangrenzend water en in de zomer worden bijgevuld vanuit de aanvoersloot. De werkzaamheden vinden deels plaats tijdens het zwemseizoen van 1 mei tot 1 oktober, maar we verwachten wel dat de plas in de zomermaanden weer volop gebruikt kan worden.

In 2016 heeft deze maatregel succes gehad. In de jaren die volgden, was het zwemwater aanzienlijk beter van kwaliteit.  Inmiddels is het acht jaar geleden en zien we dat de waterkwaliteit langzaam weer slechter wordt.  Daarom leggen we de plas nog een keer droog. Blauwalg groeit bij een omgewoelde bodem door bepaalde vissen en beperkte aangroei van beplanting. Tijdens de komende werkzaamheden droogt de bodem goed in, wordt er riet aangebracht in de aanvoersloot en haalt de beroepsvisser alle ongewenste vis uit de plas. Dit moet leiden tot eenzelfde resultaat als in 2016. Jarenlang zwemplezier in een schone(re) recreatieplas.

Primeur in Flevoland: vissenbossen in strijd tegen (blauw)alg

In de wijken de Munten en de Gilden in Dronten zijn in het water in totaal 11 bossen voor vissen aangelegd. In deze takkenbossen kunnen vissen veilig schuilen, paaien en opgroeien. En dat leidt weer tot een evenwichtige visstand en een betere waterkwaliteit in de strijd tegen (blauw)alg. Martijn Hokken, onze beleidsadviseur aquatische ecologie, sprak erover met Omroep Flevoland.

De vissenbossen zorgen voor meer (natuurlijke) structuren in het water waardoor vissen meer schuil-, paai- en opgroeimogelijkheden krijgen. Van bovenaf ziet het er nu nog kaal uit. Maar daar komt gauw verandering in.

Onderwater is het een Eldorado aan schuilmogelijkheden en woonplekjes, vertelde Hokken. 'Binnen een half jaar zijn er al groene takjes aan de wilgen zichtbaar. De verwachting is dat er zo binnen de vissenbossen een natuurlijk evenwicht ontstaat en zuiverende onderwaterplaten weer terugkeren. Omdat deze ook meststoffen uit het water zuiveren, krijgen blauwalgen minder kans om tot bloei te komen.'

Drinkwaterbedrijven en waterschappen: nieuw kabinet, kom in actie rond water

Op 18 maart hebben de waterschappen en drinkwaterbedrijven hun actieprogramma richting een nieuw kabinet gepresenteerd, ‘Water in actie’. In dit actieprogramma roepen zij een nieuw kabinet op samen met hen aan de slag te gaan met het beschermen van de (drink)watervoorraden en de zorg voor voldoende ruimte voor water.

Waar schoon drinkwater en droge voeten door veel Nederlanders worden gezien als vanzelfsprekendheden, staan deze ‘zekerheden’ onder druk. De opgaven rond waterbeschikbaarheid en de waterkwaliteit zijn groot. Dit betekent dat de drinkwaterbedrijven en de waterschappen niet in hun eentje de garantie kunnen geven dat er altijd voldoende, schoon water is in Nederland.

In ’Water in actie’ geven de drinkwaterbedrijven en de waterschappen aan wat zij zelf aan de problematiek willen gaan doen de komende jaren. Zo gaan ze water steeds beter vasthouden, drinkwatervoorziening zoveel mogelijk veiligstellen en investeren in betere zuiveringsinstallaties. Van der Sande: “We lopen hierbij alleen wel tegen de grenzen van onze mogelijkheden en bevoegdheden aan. Voor de ruimtelijke ordening en voor wetgeving hebben we het Rijk nodig.”

Voor de drinkwaterbedrijven is belangrijk dat het Actieprogramma beschikbaarheid drinkwaterbronnen 2023 – 2030 een succes wordt. Litjens: “We maken dit samen met provincies en IenW en het moet leiden tot échte actie van betrokken overheden en oplossingen voor de knelpunten die er zijn en dreigen.”

Ook pleiten de drinkwaterbedrijven en waterschappen ervoor om voldoende ruimte te reserveren voor water en drinkwaterbronnen beter te beschermen. Ook vragen zij een nieuw kabinet om in te zetten op een strengere bronaanpak met het oog op de waterkwaliteit.

Een bronaanpak vanuit de gedachte ‘wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit’ is daarom iets waar de waterschappen en drinkwaterbedrijven al jaren voor pleiten. Een strenger stoffenbeleid moet worden verankerd in wetgeving, waarbij wettelijke verboden op schadelijke stoffen worden ingezet als uiterst middel, om zo de volksgezondheid te beschermen.”

Het ‘Water in actie’-actieprogramma is echter niet alleen een wensenlijst, maar ook een uitgestoken hand naar een nieuw kabinet. Zo zien waterschappen en drinkwaterbedrijven veel mogelijkheden om samen te werken met een nieuw kabinet. Met waterbeheermaatregelen kan er namelijk ook versneld natuurherstel worden gerealiseerd.

Warmte zet het water rond koraal op zijn kop

Koraal dat wordt blootgesteld aan hogere temperaturen laat  meer en ander organisch materiaal los in het zeewater. Het koraal voedt daarmee ongewenste bacteriën. Dat blijkt uit promotieonderzoek van marien biologe Milou Arts van het NIOZ. Samen met Amerikaanse collega’s publiceert zij over dit werk in het jongste nummer van Nature Communications Biology. “Zo’n verandering van de bacteriën rond het koraal zou heel goed consequenties kunnen hebben voor de gezondheid van het hele rif”, stelt Arts.

Voor haar onderzoek haalden Arts en collega’s een aantal stukjes van zowel gezond als verbleekt koraal van drie verschillende soorten, van een rif bij Moorea, in de archipel Frans-Polynesië. In 2019 trad daar op grote schaal verbleking van het koraal op. In het laboratorium stelden de onderzoekers die beide typen koralen vervolgens bloot aan de normale gemiddelde temperaturen van de zuidelijke Stille Oceaan (28,6 oC) dan wel een licht verhoogde watertemperatuur (32 oC).

In vergelijking met het gezonde koraal bij de gewone temperatuur, liet het opgewarmde koraal meer organische stoffen vrij in het water. Die stoffen waren ook duidelijk anders van samenstelling. Dat effect was het sterkst bij het koraal dat bij aanvang nog gezond was en tijdens het experiment langzaam verbleekte. Daarnaast zagen de onderzoekers een vergelijkbaar maar iets bescheidener effect bij de koralen die al verbleek waren.

In het onderzoek naar de effecten van opwarmend oceaanwater, is nu toe vooral naar het koraal zelf gekeken. De effecten op het omringende water zijn nog goeddeels onbekend, zegt Arts: 'Het is dankzij de steeds betere analysetechniek dat we nu ook naar de samenstelling van de organische moleculen in het water kunnen kijken. En dan blijkt dat zowel die organische stof, als het complete microbioom van het water rond opgewarmd koraal wezenlijk verandert.'

Het onderzoek had betrekking op koraal onder laboratoriumcondities. Inmiddels zijn er al aanwijzingen dat de samenstelling van het organisch materiaal rond natuurlijke riffen ook verandert wanneer de temperaturen stijgen, zo tekent de onderzoekster daarbij aan. Verder onderzoek zal duidelijk moeten maken welke organische moleculen precies worden ‘gegeten’ door bacteriën in het water rond een rif en hoe de verschillende bacteriën de gezondheid van het rif precies beïnvloeden. 

Nieuw jeugdbestuur Vallei en Veluwe geïnstalleerd

Waterschap Vallei en Veluwe installeerde begin maart de leden van het nieuwe jeugdbestuur. Met de komst van zes nieuwe leden is het jeugdbestuur compleet: dit jaar denken acht jongeren mee over, én gaan zij werken aan thema’s die het waterschap en hun inwoners aangaan.

De installatie vond plaats tijdens een vergadering van het algemeen bestuur, in het waterschapshuis in Apeldoorn. Daar werden de jongeren en hun gasten toegesproken door onder andere dijkgraaf Marijn Ornstein en algemeen bestuurslid Mathilde Maijer. Alle speeches gaven het belang aan van het betrekken van jongeren bij thema’s waar het waterschap zich mee bezig houdt en de nuttige inbreng die jongeren kunnen hebben op deze thema’s. Denk aan het klimaat, duurzaamheid en voldoende en schoon water. Maar ook werd benadrukt hoe belangrijk het is dat de jongeren een stem hebben in onze waterdemocratie.

Zo zei Marijn Ornstein in haar speech: “Ik denk dat nog niet in alle keuzes die vandaag worden gemaakt de belangen van de toekomstige generaties voldoende worden meegewogen en betrokken. Daarom zijn we zo blij met dit nieuwe jeugdbestuur, vol jongeren met passie en gedrevenheid. Jongeren die ons kunnen helpen bij het werken aan die duurzame ontwikkeling.”

Mathilde Maijer deed de oproep aan de jongeren om van zich te laten horen op de onderwerpen die tijdens de vergaderingen van het Algemeen bestuur ter sprake komen. Ze zei: “Hoewel het ook taaie kost is, onderschat ik jullie niet. Ik vermoed dat dit onderwerpen zijn waar jullie wel wat over te vertellen hebben, waar jullie ambities liggen om jullie verwachtingen waar te maken.” Om af te sluiten met: “Ik hoop van jullie te horen”.

Rioolwerkzaamheden fietspad N225 tussen Rhenen en Wageningen

Van maandag 11 maart tot en met vrijdag 15 maart wordt het riool onder het fietspad langs de Nude (N225) in Rhenen gerenoveerd. Tijdens de werkzaamheden is het zuidelijke fietspad tussen Rhenen en Wageningen afgesloten.

De werkzaamheden worden uitgevoerd door de Versluys Groep samen met GMB Rioleringstechnieken B.V. in opdracht van de provincie Utrecht. Het werk vindt plaats op het fietspad langs de Nude (N225) in Rhenen tussen de huisnummers 34 en 50.

De werkzaamheden bestaan uit voorbereidende freeswerkzaamheden, het renoveren van de riolering en het afwerken van de aansluiting van de put. Ook werken we aan de sloot: we brengen beschoeiing aan en maken de sloot iets dieper en breder.

Het fietspad is tijdens de werkzaamheden afgesloten van 07.00 uur tot 17.00 uur. We leiden de fietsers om over het fietspad aan de andere kant van de weg. We zetten verkeersregelaars in om dit in goede banen te leiden. Het autoverkeer ondervindt nagenoeg geen hinder van de werkzaamheden: er geldt alleen een snelheidsbeperking. Alle panden langs de weg blijven bereikbaar.

Nieuwe ozoninstallatie verwijdert medicijnresten uit rioolwater

Demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers opende samen met dijkgraaf Joyce Sylvester, dagelijks bestuurder Sander Mager en jeugdbestuurder Ilias Admi onlangs een nieuwe ozoninstallatie op de rioolwaterzuivering Horstermeer. Daar gebruikt Waterschap Amstel, Gooi en Vecht als eerste in Nederland een aanvullende zuiveringsstap met ozon en actiefkool. Deze stap zorgt ervoor dat 80 procent van de medicijnresten uit het rioolwater worden gehaald.

Jaarlijks belandt minstens 190 ton medicijnresten via de rioolwaterzuiveringen in rivieren, kanalen en sloten. Met deze techniek haalt men veel de medicijnresten uit het rioolwater bij de rioolwaterzuivering Horstermeer.

Medicijnresten komen in het rioolwater terecht door de wc, douche of gootsteen. Rioolwaterzuiveringen kunnen maar een klein deel van deze stoffen uit het rioolwater halen. Daardoor komen deze resten in het oppervlaktewater, zoals in de rivier de Vecht. En dat is slecht voor de natuur. Zo kunnen bijvoorbeeld anticonceptiemiddelen het geslacht van vissen veranderen. Ook het gedrag van kleine waterkreeften en vissen kan veranderen door medicijnen tegen psychose.

Alle 11 rioolwaterzuiveringen van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht krijgen een aanvullende zuiveringsstap om het rioolwater schoon te maken. Het waterschap wil dit voor 2035 voor elkaar hebben.

Minister Harbers slecht de laatste barrière in de Maasdeltatunnel

In de vroege ochtend van 7 maart 2024 stond demissionair minister Mark Harbers midden in het laatst gebouwde stukje van de Maasdeltatunnel om bestuurders van de noord- en zuidoever welkom te heten.

Als eerste klopten burgemeester Bert Wijbenga en wethouder Bart Bikkers met een speciale herinneringshamer op de zware deur die dit stukje tunnel tijdens de bouw moest beschermen tegen de waterdruk van het Scheur. Even later was het de beurt aan wethouder Vincent Karremans van Rotterdam en dorpsraadvoorzitter Rob Oosterlee van Rozenburg.

Noord en Zuid schudden voor het eerst elkaar de hand in de Maasdeltatunnel op een diepte van -28 m NAP. Een belangrijk symbolisch moment dat de definitieve totstandkoming van de verbinding markeerde in het bijzijn van verschillende vertegenwoordigers van de betrokken Waterschappen, het Havenbedrijf Rotterdam, de provincie Zuid-Holland, Rijkswaterstaat en bouwconsortium BAAK.

De minister refereerde in een korte speech aan de veerkracht van de bouwers die tegenslag bij het afzinken van het noordelijke tunneldeel te boven zijn gekomen. Hij feliciteerde alle betrokkenen met dit resultaat en roemde de Rotterdamse niet-lullen-maar-poetsen mentaliteit.

VEH wil eerlijker verdeling waterschapslasten

Uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis (VEH) onder alle waterschappen in Nederland blijkt dat de lasten voor huishoudens dit jaar gemiddeld met 10 procent stijgen. Opvallend is dat de lasten in 6 van de 21 waterschappen voor agrarische bedrijven juist dalen. Dit komt door eigen beleidskeuzen van de waterschapsbesturen. Zo betalen huishoudens in het waterschap Noorderzijlvest dit jaar 13% hogere waterschapslasten, terwijl de rekening voor agrarische bedrijven met maar liefst 16% omlaag gaat.

Huishoudens betalen dit jaar ruim 10 procent hogere waterschapslasten, tegenover slechts 3% voor bedrijven in de agrarische sector. Vereniging Eigen Huis vindt dat de verdeling van waterschapslasten eerlijker moet en roept de Tweede Kamer op om in te stemmen met het wetvoorstel waarin de waterschapslasten evenwichtiger kunnen worden verdeeld tussen huishoudens en andere categorieën.

Doordat de watersysteemheffing gebaseerd is op de WOZ-waarde van onroerend goed, is inmiddels ruim 80% van de opbrengst afkomstig van huiseigenaren. De WOZ-waarde van woningen steeg sinds 2015 namelijk met maar liefst 73 procent, tegenover 0,2 procent voor bedrijfspanden.

De vereniging wil dat er verschillende tarieven komen voor woningen en andere categorieën die waterschapslasten betalen. Het voorstel voor deze wetswijziging ligt bij de Tweede Kamer en wordt binnenkort plenair behandeld.

De verschillen tussen de waterschappen zijn groot. In het waterschap Amstel, Gooi en Vecht stijgen de lasten voor huishoudens met ruim 35%, terwijl in Aa en Maas de stijging slechts 3% bedraagt. Landelijk betalen huishoudens gemiddeld 50 euro hogere waterschapslasten dan vorig jaar.

Uitgangspunten en beoordelingskader voor ontwerp nieuwe waterzuivering Vlaardingen

In 2027 gaat Delfland een nieuwe waterzuivering bouwen in Vlaardingen. Deze moet in 2030 klaar zijn om de huidige afvalwaterzuivering (AWZI) De Groote Lucht te vervangen. Om te komen tot een voorkeursalternatief voor de nieuwe waterzuivering, heeft het college op 13 februari de uitgangspunten en het beoordelingskader vastgesteld. De verenigde vergadering besluit hierover in de vergadering van 21 maart.

Na ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst met gemeente Vlaardingen en de aankoop van de grond, werkt men toe naar het ontwerp van de nieuwe waterzuivering. Dit gaat ook over de bijbehorende huisvestiging en hoe de AWZI in het landschap van het gebied past.

Nadat het beoordelingskader is vastgesteld door de verenigde vergadering gaat Delfland samen met een ingenieursbureau de kansrijke alternatieven onderzoeken. De hoofdcriteria daarbij zijn: betrouwbaarheid en kostenbewust, duurzaamheid, veilige werkplek en milieu en omgeving.

Waterschappen vragen aandacht voor nutriënt-verontreinigde gebieden en bufferstroken in LNV-commissiedebat Mest

Op woensdag 6 maart bespreekt de Tweede Kamercommissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) verschillende mestgerelateerde onderwerpen. De waterschappen geven de commissieleden een aantal aandachtspunten mee.

Meststoffen zoals nitraat en fosfor zorgen nog altijd voor druk op de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater. Aanvullende maatregelen zijn daarom nodig, schrijven de waterschappen in hun inbreng. Een effectieve aanpak vraagt om goed onderbouwde, stimulerende maatregelen, zowel landsbreed als gebiedsspecifiek.

De waterschappen maken zich zorgen over de uitvoering van twee specifieke maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit: de met nutriënten verontreinigde gebieden (NV-gebieden) en bufferstroken (stroken langs waterlopen waar het gebruik van mest of gewasbeschermingsmiddelen niet is toegestaan). De waterschappen vinden het belangrijk dat generiek Rijksbeleid wordt gebaseerd op goede praktijkkennis en gepaard gaat met perspectief voor de agrariër.
Sinds 1 maart 2023 zijn bufferstroken verplicht. Helaas staat er in de regeling voor bufferstroken niets over het beheer, wat de effectiviteit ervan deels bepaalt. Een bufferstrook zonder gewas, plantengroei of met intensieve bodembewerking zorgt voor meer afspoeling naar het oppervlaktewater en daarmee voor een verslechtering van de waterkwaliteit. Hierin schiet de regeling nu tekort, vinden de waterschappen.

Ook zijn er zorgen over de juiste invulling en haalbaarheid van de uitvoering. Dit alles zorgt voor veel discussie en dat vermindert het draagvlak voor een juiste uitvoering. En dat draagvlak is noodzakelijk: waterkwaliteitsdoelen in agrarisch gebied zijn niet alleen te bereiken met beleid en wetgeving. Gedeelde beelden over de te behalen doelen zijn minstens zo belangrijk.

Per 1 januari 2024 zijn NV-gebieden aangewezen. De maatregelen gaan over het verminderen van nitraat en niet over fosfor in het oppervlaktewater. Dat vinden de waterschappen een gemis, omdat in een groot deel van Nederland fosfor boven de norm voorkomt. In de toekomst wordt opnieuw beoordeeld of en voor welke doelen of maatregelen de aanwijzing voor NV-gebieden wordt voortgezet. Dit wordt naar verwachting onderdeel van de gesprekken over het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn.

In het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) wordt met agrariërs gewerkt aan waterkwaliteit en het agrarisch waterbeheer. Door DAW-instrumenten ook in te zetten in het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) ontstaat een win-winsituatie. Het bereik van het DAW wordt groter en het NPLG hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden: dit draagt allemaal bij aan de waterkwaliteitsdoelen. De waterschappen constateren dat dit programma na tien jaar nog steeds onvoldoende bereik heeft om de gestelde doelstellingen te halen.

Pilot 'Goede Bodem als Basis'

Een groep van tien akkerbouwers in het stroomgebied van de Hunze gaat op kleinschalige manier aan de slag met bodem- en watermaatregelen. Het is de praktijkpilot ‘Goede Bodem als Basis’ van Agrarische Natuur Drenthe (AND), in opdracht van waterschap Hunze en Aa’s. De akkerbouwers werken in de pilot samen met CLM en BlueTransition.
=
De maatregelen zijn bedoeld om aantoonbaar bij te dragen aan een betere waterhuishouding op bedrijfs- en gebiedsniveau én vermindering van perceelafspoeling. Met deze pilot willen we een realistisch beeld over de uitvoerbaarheid én de kosten van verschillende maatregelen krijgen. Ook komen praktische bezwaren en belemmeringen naar voren. Evenals of de maatregelen wel of niet tot gewenste effecten leiden.

Iedere deelnemer werkt op bedrijfsniveau aan één of meerdere uitvoeringsmaatregelen. De basis is het instrument Bedrijfs Bodem en Waterplan (BBWP) van het Nutriënten Management Instituut (NMI). Dit instrument is geschikt om toe te passen op ieder landbouwperceel in Nederland. Het maakt gebruik van beschikbare gegevens over de bodem- en watersituatie op perceelniveau. Door bedrijfseigen data over o.a. bemestingstoestand en bodemgebruik in te voeren, kunnen risico’s op uit- en afspoeling voor elk perceel modelmatig worden bepaald.

De deelnemende akkerbouwer kiest uit een set van mogelijke maatregelen welke specifiek bij welk perceel tot de gewenste effecten leidt. Bijvoorbeeld extra aanvoer van verse organische stof, teelt van intensief wortelende groenbemesters, waterpeilverhoging of aanleggen van opvanggreppels. Er is een set van 150 uitvoeringsmaatregelen beschikbaar.

De pilot voorziet in een vergoeding voor de uitvoering van de maatregel op het perceel, de monitoring van het resultaat en de begeleiding bij het hele proces (van risico inschatting tot maatregel en effectmetingen). Het is de eerste keer dat het BBWP van NMI in deze noordelijke zandregio wordt getest. De pilot loopt tot en met februari 2026.

Olie in Bonaire

Op de kust van Bonaire spoelt olie aan. Deze olie komt mogelijk uit het schip dat 7 februari 2024 kapseisde bij Trinidad en Tobago. De stroming nam een gedeelte mee richting Bonaire.

Rijkswaterstaat houdt de situatie samen met (lokale) partners vanaf het begin nauwlettend in de gaten. Via satellietbeelden, driftmodellen, vliegtuig- en helikopterpatrouilles volgt men waar de olie mogelijk terecht kan komen.

Ondanks dat Bonaire op zo’n 800 km afstand van Trinidad en Tobago ligt, kwamen het Bestrijdingsteam Caribisch Nederland, de Landelijke Coördinatiecommissie Milieuverontreiniging (LCM) en het Hydro Meteo Centrum (HMC) van Rijkswaterstaat direct in actie.

Start renovatie rioolgemaal Aalden

Binnenkort start de renovatie van het rioolgemaal Aalden. Dit rioolgemaal bevindt zich aan de Aalder Hooghe in Aalden. Met behulp van noodpompen wordt het afvalwater tijdelijk verpompt. Op die manier gaat het afvalwater gedurende de renovatie naar de zuivering in Sleen.

Voordat men met de renovatie start, wordt ruimte gemaakt om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Daarvoor worden op het terrein van het rioolgemaal een paar bomen gekapt en bosschage verwijderd. In de periode van april tot en met mei 2024, wordt gewerkt aan de renovatie.