De Vlaamse rioolinventaris is klaar

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir kondigde een dezer dagen de Vlaamse rioolinventaris aan. Dat is een overzicht van het volledige rioleringsnetwerk in alle steden en gemeenten in Vlaanderen, mee opgemaakt door rioolbeheerders als Fluvius.

De inventaris moet gerichter gepland onderhoud in de toekomst mogelijk maken, en de rioleringsfactuur in Vlaanderen daardoor onder controle helpen houden.

Minister Demir gaf tijdens het persmoment in Houthalen-Helchteren ook al een volgende stap in dit traject mee: tegen eind 2022 moeten alle risicopunten in de Vlaamse riolering in kaart worden gebracht, en moet door de steden en gemeenten en rioolbeheerders een inspectieplan tot 2027 worden uitgewerkt. ​

De nieuwe inventaris moest in het voorjaar van 2022 klaar zijn, een deadline die gehaald werd.

Rivieren houden plastic decennialang vast

Per jaar stromen er tussen de 1 en 4 miljoen plastic voorwerpen door Nederlandse rivieren. Dat niet alleen: anders dan vaak wordt aangenomen, vloeit dat plastic niet uit in zee. Het blijft in de rivieren hangen.

Al meer dan een jaar doet Tim van Emmerik, universitair docent bij de leerstoelgroep Hydrologie en Kwantitatief Waterbeheer, onderzoek naar rivierplastic.

In 2020 ontving hij daarvoor een Veni-beurs om zijn River Plastic Monitoring Project op te starten. Wageningen World profileerde het onderzoek, waarmee Van Emmerik wilde aantonen dat het meeste plastic niet uitvloeit in zee, zoals veel onderzoek speculeerde, maar in en om de rivieren blijft hangen.

De onderzoeker benadrukt meteen dat dit betekent dat we slimmer moeten gaan meten en slimmere oplossingen moeten bedenken om dit probleem aan te pakken.

Nieuwe watertappunten op campus Woudestein

Onlangs is het aantal watertappunten op de campus uitgebreid. Studenten, medewerkers en bezoekers van de Rasmus campus Woudestein kunnen nu op vier verschillende locaties gratis kraanwater tappen. Dat draagt bij aan een gezonde en duurzame campus!

Het aantal watertappunten op de campus is uitgebreid met drie nieuwe punten. Deze extra watertappunten zijn geplaatst om het studenten, medewerkers en campusbezoekers gemakkelijker te maken om hun eigen waterflesje te vullen met koel kraanwater. Het doel hiervan is om het aantal single-use plastic flesjes te reduceren. Door duurzame alternatieven voor plastic aan te bieden, kunnen we samen de plasticsoep tegengaan.

Daarnaast vermindert het tappen van kraanwater de uitstoot van CO2. Dat komt doordat er minder single-use plastic flesjes in het afval terechtkomen. Uit dit filmpjeOpent externOpent extern blijkt dat er echt enorme aantallen plastic flesjes in omloop zijn. Kies jij ervoor om je eigen fles met koel drinkwater te vullen bij een van de watertappunten? Dan help jij aan het verminderen van de plastic soep en lever jij dus een waardevolle bijdrage aan de ambitie van de EUR om een van de duurzaamste universiteiten van Nederland te worden.

Chemische vervuiling vanaf nu op wereldschaal aangepakt

Onlangs in de milieuvergadering van de Verenigde Naties in Nairobi, Kenia, besloten het nog steeds groeiende gebruik en dumping (lozing) van chemicaliën, afval,  microplastics en  hormoonverstorende middelen op wereldschaal aan te pakken. Dit gebeurde met steun van Nederland.

Vewin had de Nederlandse regering gevraagd een ontwerpresolutie te steunen voor de oprichting van een intergouvernementeel panel rond chemicaliën, afval en vervuiling (Science-Policy Panel to support action on chemicals, waste and pollution).

Namens de drinkwatersector pleit Vewin al jaren voor het uitbannen van de lozingen van stoffen die een gevaar kunnen zijn voor de bronnen van drinkwater.

Het beoogde panel heeft een vergelijkbare rol als het IPCC klimaatpanel. De oprichting van een wetenschappelijk autoriteit die mondiaal beleidsmaatregelen kan voorstellen is een kleine stap vooruit naar een duurzame wereld. Een verbod of vergaande restrictie van het gebruik van zeer schadelijke en persistente stoffen zoals PFAS moet zeker Europees, maar kan het beste op wereldschaal worden afgesproken. 

AquaConnect zorgt voor zuivering van zout, brak en afvalwater

Professor Huub Rijnaarts en zijn team van Milieutechnologie bezoeken deze maand de woestijnen van Qatar en Dubai voor hun nieuwe onderzoeksproject AquaConnect.

AquaConnect richt zich op de zuivering van zout water, brak water en afvalwater, maar ook op het vasthouden van hemelwater. Waarbij overvloedig regenwater, dat nu grotendeels naar het oppervlaktewater en vervolgens naar de zee stroomt, wordt hergebruikt.

Water Nexus is de voorloper van AquaConnect. Een grootschalig onderzoeksprogramma gecoördineerd door Wageningen. Het richtte zich op vragen over hoe je zout water gebruikt voor irrigatie of voor industriële processen en hoe je industrieel afvalwater efficiënt hergebruikt en welke technologieën daarvoor nodig zijn. Het programma eindigde eind 2021.

Tijdelijk verbod gebruik grondwater voor het beregenen van grasland in Brabant

Tot 1 juni mag in vier zuidelijke regio’s van Brabant geen grondwater worden gebruikt om grasland en sportvelden te beregenen. De grondwaterstanden zijn daar onder de grenswaarde gezakt. De Brabantse waterschappen besloten dit om de grondwatervoorraad te beschermen.

Februari was nog kletsnat, met twee keer zoveel regen als normaal. De Brabantse waterschappen en ook boeren en natuurterreinbeheerder hebben veel water vastgehouden. Maart was juist extreem droog en zonnig. Door de vele zonuren, hoge temperaturen, nauwelijks regen en een verdrogende oostenwind zakten de grondwaterpeilen razendsnel weg. Vooral op de hogere zandgronden in het zuiden. Die gebieden hebben het eerst last van droogte. Er zijn grote verschillen qua grondwaterstanden in Brabant. In de beekdalen die lager liggen en vlakker zijn, blijft het grondwater langer op peil.

Elk jaar op 1 april besluiten de Brabantse waterschappen of grasland vanaf dat moment beregend mag worden met grondwater. Zij kijken hiervoor naar de actuele grondwaterstanden. Deze voorjaarsregeling voor grasland geldt van 1 april tot 1 juni.

Op Schiphol in beslaggenomen palinkjes weer vrijgelaten

De afgelopen week op Schiphol in beslag genomen palinkjes – zogenaamde glasalen – zijn vrijdag weer vrijgelaten in de natuur. De douane nam op de luchthaven 100 kilo glasaal, die drie Maleisiërs naar Azië probeerden te smokkelen, in beslag .

Experts van Stichting DUPAN ontfermden zich in samenwerking met de NVWA over de 300.000 jonge palingen en hebben ze weer vrijgelaten in de Randmeren, in de omgeving van Harderwijk.

De smokkel van glasaal, jonge paling, is een wereldwijd probleem. Jaarlijks halen koeriers uit Azië ze weg uit Europa. Om de palingstand in Europa te beschermen staat paling echter op de Cites-lijst Appendix II en is export buiten de EU streng verboden. Stichting DUPAN zet zich in internationaal verband, samen met de Sustainable Eel Group, sinds 2016 in om deze smokkel te voorkomen.

Sinds 2019 is de douane in de EU extra oplettend en worden regelmatig smokkelbendes opgerold. Daarnaast werkt een groot deel van de Europese sector inmiddels met een gecertificeerde standaard voor een ‘chain of custody’, waarmee legaal gekochte glasaal overal traceerbaar is. Dat heeft ertoe geleid dat de smokkel in de afgelopen jaren sterk is teruggedrongen.

Nationaal Water Programma geeft richting aan waterland Nederland

Om Nederland ook voor de komende generaties veilig, aantrekkelijk en leefbaar te houden, is het Nationaal Water Programma 2022-2027 (NWP) vastgesteld.

Het NWP beschrijft de hoofdlijnen van het nationale waterbeleid en het beheer van de rijkswateren en rijksvaarwegen voor de periode 2022-2027. De wateropgaven in Nederland worden door klimaatverandering, bodemdaling, milieuverontreiniging, biodiversiteitsverlies en ruimtedruk steeds groter en complexer. In de uitvoering ligt bovendien een grote opgave om verouderde infrastructuur zoals bruggen en sluizen in stand te houden en waar nodig te vervangen of te renoveren.

Een integrale aanpak met de energietransitie, de woningbouw en de transitie landelijk gebied is noodzakelijk. Belangrijke onderdelen van het NWP zijn de stroomgebiedbeheerplannen, het overstromingsrisicobeheerplan en het Programma Noordzee.

Het NWP is ontwikkeld door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, in samenwerking met koepelverenigingen, maatschappelijke organisaties en branche- en sectorpartijen.

Renovatie waterinlaat Blokzijl afgerond

Begin maart rondde Waterschap Zuiderzeeland de werkzaamheden van de renovatie van de waterinlaat Blokzijl af. De waterinlaat staat naast het Waterkeringpad in Blokzijl en zorgt ervoor dat water uit het Vollenhoverkanaal het achterliggende gebied instroomt. Nu de renovatie is afgerond, kan de waterinlaat de komende jaren weer vooruit.

De hydrauliekinstallatie van de waterinlaat is volledig vervangen, net als het leidingwerk en de slangen van de hydrauliekinstallatie. De hydraulische cilinders van beide schuiven zijn niet vervangen. Na inspectie is minimale slijtage vastgesteld. De cilinders zijn daarom gereviseerd en hergebruikt.

De waterinlaat heeft een hele nieuwe elektrische installatie gekregen zodat de regeling van het peilbeheer betrouwbaar verloopt. De peilmeters meten het waterpeil en hangen aan de binnen- en buitenkant van de waterinlaat. Deze zijn nieuw. Ook de positiemelders van de schuiven zijn nieuw. Die zijn nodig voor het nauwkeuring openen en sluiten van de schuiven. Door de lange levertijd van de positiemelders duurde de renovatie helaas een paar maanden langer dan gepland. Om die periode te overbruggen draaiden we tijdelijk met één schuif van één watergang.

Broedvlotten in Lange Sloot Ameland

Na het succes van het broedponton in Lauwersoog, zijn er nu ook twee  broedvlotten in de Lange Sloot op Ameland. Donderdag 7 april 2022 zijn ze te water gegaan, in de verwachting dat visdiefjes en noordse sterns hierop neerstrijken en gaan broeden.

De broedvlotten zijn speciaal voor dit doel gebouwd en ingericht met grind en beschuttingselementen zodat de vogels er een veilige broedplaats kunnen vinden. Visdiefjes en noordse sterns zijn kwetsbare Natura 2000-soorten die het in de Waddenzee moeilijk hebben omdat er steeds minder veilige broedplaatsen zijn.

Bij de broedvlotten op Ameland werkt Rijkswaterstaat samen met Wetterskip Fryslân. De Vogelwacht Hollum/Ballum gaat bijhouden hoeveel succes het broeden heeft. De broedvlotten kunnen goed bekeken worden vanaf de wal.

De broedvlotten in Ameland worden in het najaar weggehaald en komen in het voorjaar van 2023 weer terug. De proef loopt in totaal 3 jaar. Ook de broedpontons in Lauwersoog en Balgzandpolder liggen dit seizoen weer in het water.

Regionaal Waterprogramma Zuid-Holland 2022-2027 vastgesteld

De provinciale staten hebben het regionaal waterprogramma Zuid-Holland 2022-2027 vastgesteld. In dit programma beschrijft de provincie Zuid-Holland haar waterbeleid en hoe ze samen met haar partners werkt aan een regionaal watersysteem dat bijdraagt aan een gezond, veilig, aantrekkelijk, concurrerend en bereikbaar Zuid-Holland.

In de Waterwet is bepaald dat in het regionaal waterprogramma ten minste moet staan wat de provincie doet om uitvoering te geven aan de Europese richtlijnen rondom water, zoals de Kaderrichtlijn Water, de Grondwaterrichtlijn, de Richtlijn Overstromingsrisico's en de Zwemwaterrichtlijn.

De provincie Zuid-Holland gaat in het regionaal waterprogramma - naast deze verplichte onderwerpen - ook in op onderwerpen zoals zoetwatervoorziening, waterrecreatie, vaarwegen en wateroverlast. Op deze manier komt al ons beleid dat te maken heeft met water samen in één document. Dit geeft een helder beeld van onze aanpak en laat de samenhang tussen de verschillende onderwerpen duidelijk zien. Provinciale Staten waren onder de indruk hiervan en hebben het regionaal waterprogramma unaniem vastgesteld.

Netwerk van slimme blauw-groene daken opgeleverd

In Amsterdam zijn de afgelopen drie jaar veertien slimme blauw-groene daken aangelegd, samen goed voor 12.683 vierkante meter, waarop meer dan 650.000 liter water kan worden opgevangen.

Van de veertien daken liggen er zeven op complexen van corporatiewoningen, vijf op particuliere panden en op twee daken zijn innovatielabs ingericht.

In de Oosterparkbuurt zijn vijf blauw-groene daken aangelegd, samen goed voor meer dan 5.100 vierkante meter. Het dak op het Koninklijk Instituut voor de Tropen is met 2.110 vierkante meter het grootst.

Op de slimme blauw-groene daken wordt water onder het groen opgeslagen en vastgehouden of juist geloosd, gebaseerd op de weersvoorspelling. De slimme daken zijn in een netwerk verbonden en het onderzoek van de afgelopen jaren heeft aangetoond dat deze slimme blauw-groene daken kunnen helpen bij het verminderen van wateroverlast op straat. Ook zorgen de daken voor koeling: ze blijven in de zomer koeler dan bitumen of grind.

Het project is afgerond, maar het onderzoek naar de werking van de daken loopt door. Na de presentatie van het onderzoekrapport zal worden gekeken of het project nog verder kan worden uitgebreid.

Zuidasdok gunt EQUANS verplaatsing bediening Schinkelbruggen

In de komende jaren breidt Zuidasdok, met de verbreding van de A10 Zuid, het aantal bruggen over de Schinkel uit. Om ruimte te maken moeten twee bedieningstorens wijken en de bediening worden verplaatst.

EQUANS gaat de bediening van de Schinkelbruggen verplaatsen.

Op dit moment worden de bruggen nog bediend vanuit de bedieningstorens. In opdracht van Zuidasdok gaat technisch dienstverlener EQUANS de huidige bediening van de bruggen over de Schinkel verplaatsen naar een tijdelijke bedienlocatie naast de Nieuwe Meersluis. De huidige bedieningstorens zijn dan niet meer nodig. De bruggen blijven ondertussen wel functioneren.

Beide bedieningstorens zijn ontmanteld vóór de start van de aanpassing van knooppunt De Nieuwe Meer. Dat levert tijdwinst op. De verplaatsing van de bediening start naar verwachting in het najaar van 2022.

Foto Arthena (cc)

Werkzaamheden aan wateraanvoer Zuigerplas

Waterschap Zuiderzeeland is gestart met de aanleg van een verbinding met de hevel Lelystad-Noord. Deze verbinding zorgt dat schoon water vanuit het IJsselmeer via de hevel naar de Zuigerplas stroomt. Vanuit de Zuigerplas stroomt dit water Lelystad binnen.

Het doel van de maatregelen is om de waterkwaliteit van de Zuigerplas én het stedelijk water van Lelystad te verbeteren.

Het Zuigerplasbos grenst aan de noordoostzijde van Lelystad. Het hart van het gebied bestaat uit een oude zandwinplas, de Zuigerplas. Water wordt uit de Houtribtocht opgevoerd en stroomt via het Zuigerplasgemaal naar de Zuigerplas. Vanuit de Zuigerplas stroomt het water verder naar de sloten en grachten van Lelystad.

Na de zomer voert Staatsbosbeheer het tweede gedeelte uit. De watergang wordt dan gebaggerd zodat deze diep genoeg is. Met de vrijkomende bagger wordt een nieuw moerasgebied aangelegd. Dit heeft een zuiverende werking en is bedoeld als een nieuw leefgebied voor onder andere water- en moerasvogels, insecten en amfibieën.

Uitstel opening Waaiersluis

De renovatie van de monumentale Waaiersluis is bijna klaar. Het streven was om de sluis bij de start van het vaarseizoen op 1 april weer open te stellen.

De sluis is de afgelopen weken getest en helaas is gebleken dat nog niet alle onderdelen goed werken.

Er wordt hard gewerkt om de sluis binnen nu en twee weken open te stellen voor de recreatie- en beroepsvaart.

Delfts vaarseizoen begint

Delft heeft op vrijdag 1 april officieel haar vaarseizoen geopend. Dat gebeurde bij de passantenhaven aan de Zuidkolk.

Een bezoek aan de Delftse passantenhaven is voor schippers een stuk eenvoudiger geworden. Want liggeld, elektriciteit en water betalen en gebruikmaken van de wasmachine, het gaat nu allemaal via de app van AanUit.

Sem van Velsen, projectleider bij de afdeling Realisatie van de gemeente Delft, laat weten dat hiermee een grote stap is gemaakt in de verdere digitalisering van de passantenhaven. Vroeger moesten de bezoekers muntgeld in de automaat doen om elektriciteit en water te betalen. Liggeld werd betaald bij een klassieke parkeerautomaat, inclusief papieren ticket. Maar nu kan iedereen zijn of haar liggeld betalen via de app.

De zuilen voor elektriciteit en water bij de aanlegplaatsen aan de Zuidwal zijn omgebouwd naar het nieuwe systeem. De aanlegplaatsen aan de Hooikade hebben volledig nieuwe elektriciteitskasten. Ook die werken via de app. Aan de Westsingelgracht, langs het station, zijn deze aansluitpunten op een ingenieuze wijze ingebouwd in de steiger.

Delflandse bagger ingezet voor ophogen terrein van Royal FloraHolland

Maandag 14 maart bracht het Hoogheemraadschap van Delfland een van de eerste vrachten schone bagger naar het braakliggende terrein Mars bij het World Horti Centre.

Royal FloraHolland Naaldwijk is eigenaar van deze grond en ontvangt de bagger om zijn terrein op te hogen. Zo wordt bagger duurzaam hergebruikt in plaats van afgevoerd naar een depot.

Om wateroverlast te voorkomen baggert Delfland de sloten en vaarten eens in de acht jaar. Zo kan overtollig regenwater sneller worden afgevoerd en bij droogte water worden aangevoerd. Bij baggeren wordt de onderste laag van de waterbodem verwijderd. Alle bagger wordt vooraf bemonsterd om de kwaliteit te bepalen. Zoveel mogelijk bagger wordt direct op de kant verspreid.

Royal FloraHolland verkent momenteel de mogelijkheden om in de toekomst op het Mars terrein te bouwen en bij ontwikkeling moet de grond opgehoogd worden. De bagger die opdroogt tot goede grond is hiervoor prima geschikt. In totaal gaat het om zo’n 6.000 m3 natte bagger. Dat zijn zo’n 250 vrachtwagens vanuit het gebied van Delfland. Alle sloten en vaarten waar de baggerspecie vandaan komt, zijn vooraf bemonsterd. Alleen bagger met klasse AW en Wonen (dat is schone bagger) is hiervoor geselecteerd.

Bezoekerscentrum SHIP IJmuiden blijft tot eind september geopend

De samenwerkende partners in het Noordzeekanaalgebied houden SHIP tot 1 september geopend.

SHIP geeft bezoekers een goed beeld van de bouw van Zeesluis IJmuiden in al zijn facetten en vele havenactiviteiten op en rond het Noordzeekanaal. Een nieuw onderdeel van de tentoonstelling is het verhaal over selectieve onttrekkingen. Een maatregel om verdere verzilting van het Noordzeekanaal tegen te gaan. Het zorgt ervoor dat een deel van het zoute zeewater dat meekomt met elke schutting van de nieuwe zeesluis, weer terug naar zee wordt afgevoerd. Dit voorkomt dat het water in het Noordzeekanaal te zout wordt en landbouw, natuur en de drinkwatervoorziening daar nadelige gevolgen van ondervinden.

In de komende periode onderzoeken de partners de mogelijkheid van een bezoekerscentrum waarin getoond wordt hoe het gebied zich in de komende jaren ontwikkelt. Tot die tijd blijft SHIP, het huidige bezoekerscentrum met de interactieve tentoonstelling over de bouw van Zeesluis IJmuiden, geopend.

In het Noordzeekanaalgebied werken gemeenten, provincie en private partijen samen aan het ontwikkelen van een duurzaam en economisch sterk gebied, waar het ook plezierig wonen en recreëren is. De ruimte voor nieuwe ontwikkelingen in het gebied is beperkt. De komende tijd proberen de samenwerkende partijen samen die puzzel te leggen. Een belangrijk onderdeel is bijvoorbeeld de energietransitie van het bedrijfsleven en industrie in de regio.