vrijdag 31 december 2021

Frituurvet verstopt riool

 

Minder dan de helft van de Nederlandse huishoudens kiest ervoor om frituurvet na het oliebollen bakken te recyclen. Traditiegetrouw gaan veel mensen met Oud en Nieuw oliebollen bakken. Het gebruikte frituurvet verdwijnt daarna nog vaak in de gootsteen of wc. Het vet veroorzaakt grote problemen in leidingen en bij de rioolwaterzuiveringen. De zuivering en afvoer van oliebollenvet kost de waterschappen jaarlijks enkele miljoenen euro’s.

Wanneer frituurvet door de gootsteen wordt gespoeld, gaat het gestolde vet aan de binnenkant van leidingen zitten. Dit kan zorgen voor verstoppingen bij mensen thuis en op rioolwaterzuiveringen. Bij een verstopping thuis moet al snel een loodgieter gebeld worden. Waterschappen moeten vaak speciale bedrijven inhuren die het vet verwijderen uit de persleidingen en gemalen.

De zuivering en afvoer van oliebollenvet kost de waterschappen jaarlijks enkele miljoenen euro’s. De getallen verschillen per regio, maar een waterschap kan hier jaarlijks wel 2 ton aan kwijt zijn. Deze kosten worden via de waterschapsbelasting uiteindelijk door inwoners betaald.

Waterschappen roepen op om gebruikt frituurvet in een (oude) verpakking in te leveren bij recyclepunten. Dan kan er biobrandstof van gemaakt worden, een vorm van groene energie.

donderdag 30 december 2021

Algen reduceren zonder chemicaliën

Een opzienbarende techniek om een van de 3 waterproblemen in de wereld op te lossen. Yousef Yousef (LG Sonic) ontdekte die techniek tijdens zijn stage. Sinds 10 jaar werkt hij met een totaaloplossing van chemicaliënvrije algenbestrijding. LG Sonic beheert inmiddels de grootste database van zoetwater.

woensdag 29 december 2021

Slimme stuw moet zorgen dat Wierden droge voeten houdt

Onder toeziend oog van burgemeester Doret Tigchelaar van de gemeente Wierden en dagelijks bestuurslid Hans van Agteren van waterschap Vechtstromen is onlangs een slimme stuw geplaatst in de Wierdense Aa.

Deze stuw zorgt bij extreme regen voor minder wateroverlast in de wijk Plan Oost. Het plaatsen van de stuw is een belangrijke mijlpaal in dit gezamenlijke project van het waterschap en de gemeente. Om deze samenwerking nog wat extra kracht bij te zetten werd vandaag ook de wateragenda getekend door de bestuurders.

Het aanleggen van de stuw bij de Wierdense Aa maakt onderdeel uit van Plan Oost. Deze wijk is kwetsbaar bij extreme regenval: het water kan dan moeilijk weg en dat zorgt voor wateroverlast in de wijk. Met de aanleg van de stuw wordt de overlast verminderd. Daarnaast worden in meerdere plekken in Plan Oost wadi’s aangelegd die het overtollige regenwater opvangen. Het regenwater dat van de daken via de regenpijpen in het riool stroomt, wordt afgekoppeld en in de wadi’s geleid waardoor het langzaam in de grond kan wegzakken.

Om de projecten in Plan Oost mogelijk te maken, hebben het waterschap en de gemeente geld ontvangen van het Rijk en de provincie Overijssel.

maandag 27 december 2021

Minder methaan uit Amsterdamse grachten door microben

 

Amsterdamse grachten stoten relatief weinig methaan uit, blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit en Universiteit Utrecht. Methaanetende microben die leven op de grachtenwanden spelen hier waarschijnlijk een belangrijke rol in.

Verder zijn de grachten opvallend weinig verontreinigd met stikstof, fosfaat en organisch materiaal. De onderzoekers publiceren hun bevindingen in het vaktijdschrift Environmental Microbiology op 14 december.

Het is onder wetenschappers bekend dat ondiepe wateren, zoals meren, rivieren en grachten een bron vormen van methaanuitstoot. Dit broeikasgas heeft naar schatting zo’n 86 keer meer invloed op de opwarming van de aarde vergeleken met CO2. Voor grachten is er echter in het algemeen nog weinig bekend over welke microben methaanuitstoot en -opname veroorzaken.

Microbiologen van de Radboud Universiteit en Universiteit Utrecht zijn begonnen dit in kaart te brengen voor de grachten van Amsterdam. Ze namen monsters van het grachtenwater, de bodem en kadewanden bij locaties bij de Bloemgracht, Prinsengracht, Amstel, Amstelsluizen, en Artis. Verrassend genoeg bleken de grachten relatief weinig methaan uit te stoten.

Dat er in de Amsterdamse grachtenwanden microben blijken te leven die methaan eten, geeft interessante mogelijkheden. De microben leven aan het stuk wand dat onder water staat. Als je de oppervlakte van het stuk kade waar deze bacterie op leeft kan vergroten, kun je het in potentie gebruiken als methaanfilter, vertelt microbioloog Cornelia Welte(verwijst naar een andere website).

De volgende stap is dat de onderzoekers grachten in andere steden gaan onderzoeken.

vrijdag 24 december 2021

Noord-Nederland wil voorbereid zijn op droogte

Acht noordelijke overheden en LTO-Noord hebben gezamenlijk de bestuursovereenkomst programma zandgronden Noord-Nederland ondertekend voor de tweede fase van het Deltaprogramma Zoetwater. De partners spreken hierin af om de komende zes jaar 45 miljoen euro te investeren in maatregelen om veerkrachtiger te worden tegen watertekort en extreem weer. Vanuit het Rijk (Deltafonds) komt er nog eens 15 miljoen bij.

Doel van het programma zandgronden is beter voorbereid te zijn op droogte, te zorgen voor voldoende water voor de landbouw en natuur, het voorkomen van wateroverlast en het aanleggen van groen in bebouwd gebied. In grote delen van Drenthe, wordt in de zomer water aangevoerd vanuit het IJsselmeer. Maar er zijn grenzen aan de hoeveelheid water die kan worden aangevoerd. Daarnaast is er geen wateraanvoer in de richting van het stroomgebied van de Drentsche Aa. 

Met het programma zandgronden komen de gemeenten Aa en Hunze, Assen, Noordenveld, Tynaarlo en Groningen, de provincie Drenthe, waterschap Hunze en Aa’s, wetterskip Fryslân en LTO-Noord samen in actie om te bouwen aan een robuust watersysteem dat beter is voorbereid op weersextremen en waarin watertekorten worden tegengegaan.

donderdag 23 december 2021

Natuur in Eems-Dollard kan veel beter

De natuur in Eems-Dollard is ernstig verschraald. Belangrijke leefgebieden als zeegrasvelden en schelpdierbanken zijn bijna helemaal verdwenen. Ook komen er veel minder bodemdieren voor dan in de Waddenzee en gaat het niet goed met populaties van verschillende trekvogels en trekvissen. Dit staat in de jaarrapportage 2020 van het programma Eems-Dollard 2050.

Doordat er veel slib in het water zit en er een gebrek is aan geschikte leefgebieden voor planten en dieren gaat het niet goed met de Eems-Dollard. Het water is extreem troebel door de hoeveelheid slib. Hierdoor kan er geen rijk onderwaterleven ontstaan. Dit heeft invloed op de hele voedselketen, omdat schelpdieren en wormen een belangrijke voedselbron voor vissen en vogels vormen.

Toch zijn er ook lichtpuntjes: zo verblijven er veel trekvogels als de zwarte ruiter en de kluut in de Eems-Dollard. De kluut lijkt zich te hebben aangepast aan het veranderende voedselaanbod. Een kwart van de Waddenpopulatie kluten verblijft nu in de Dollard.

Met verschillende projecten richt het programma Eems-Dollard 2050 zich op het verbeteren van de Eems-Dollard. Een belangrijk doel is de troebelheid van het water verminderen. De ambitie is om jaarlijks 1 miljoen ton slib te onttrekken aan de Eems-Dollard en dit in te zetten als herbruikbare grondstof. Daarnaast wil ED2050 zeshonderd tot tweeduizend nieuwe leefgebieden realiseren.

woensdag 22 december 2021

Brabant maakt volop werk van een ambitieus water- en bodembeleid


De provincie Noord-Brabant zet alles op alles om het water- en bodemsysteem in 2050 op orde te hebben. Dat staat in het Regionaal Water en Bodem Programma (RWP) dat Provinciale Staten heeft vastgesteld.

In het RWP staat omschreven hoe de provincie, samen met haar strategische partners zoals waterschappen, waterbedrijf, natuurorganisaties, industriële verbruikers en landen tuinbouworganisaties, werken aan veilig, schoon en voldoende water en een vitale bodem.

Het RWP is een verdere uitwerking van de in juni 2020 vastgestelde Visie Klimaatadaptatie en de wettelijk vastgelegde provinciale taken en opgaven op het vlak van water. Het RWP formuleert de tussendoelen voor 2027 die nodig zijn om de uiteindelijke ambitie in 2050 te behalen, waaronder de belangrijke opgave voor het behalen van de Europese Kader Richtlijn Water-doelstellingen.

Afgelopen tientallen jaren is het watersysteem vooral ingericht op het zo snel mogelijk afvoeren van water in natte tijden. Dit blijkt in droge perioden – die we de afgelopen jaren hebben gehad - tot grote tekorten te leiden. Uitgangspunt van het beleid is daarom om te voorkomen dat er tekorten ontstaan. Voor grondwateronttrekkingen betekent dat dat er niet meer water mag worden onttrokken dan er, via aanvulling van de natuurlijke voorraden, bijkomt. Daarom moet er meer ruimte komen voor water in natte periodes en dient het water tegelijkertijd ook langer vastgehouden te worden. Hierbij kunnen innovatieve en eenvoudige middelen al helpen, zoals door meer gras met langere wortels te zaaien.

Ook zal water meer in gesloten kringlopen gebruikt moeten gaan worden. Water wordt dan zoveel mogelijk gebruikt via het principe – reduceren, hergebruiken en recyclen. Hierdoor wordt hoogwaardig (grond)water niet verspild voor laagwaardige functies zoals spoelprocessen, en wordt water minder ingezet als drager van afvalstromen. Daarnaast wordt gekeken of hergebruik van stoffen in het water mogelijk is.

dinsdag 21 december 2021

Albert van Dijk benoemd tot hoogleraar Hydrologie en Kwantitatief Waterbeheer

De Raad van Bestuur van Wageningen University & Research heeft Albert van Dijk per 1 september 2021 benoemd tot hoogleraar van de leerstoelgroep Hydrologie en Kwantitatief Waterbeheer.

De leerstoel heeft als doel bij te dragen aan een beter begrip van hydrologische processen op stroomgebiedsschaal, door het gebruik van geavanceerde meetmethoden, modellen en assimilatietechnieken. Een belangrijk thema is klimaatadaptatie, bijvoorbeeld uitdagingen als gevolg van veranderende neerslag- en droogtepatronen en zeespiegelstijging.

Tijdens zijn studie ontwikkelde Van Dijk interesse in de veranderende interactie tussen mensen, geologie, vegetatie en de waterkringloop. Hij specialiseerde in omgevingswetenschappen. Hij deed promotieonderzoek naar bodemerosie en de hydrologie van stroomgebieden op Java, Indonesië.

In 2003 verhuisde hij naar Australië om te gaan werken voor de Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation. In 2009 werd hij professor waterwetenschappen en waterbeheer aan de Australian National University. Daar richtte hij het ANU Centre for Water and Landscape Dynamics op: een team dat nieuwe methoden ontwikkelt om het weer, de beschikbaarheid van water en de toestand van het landschap te meten, te blijven volgen en te voorspellen. Deze methoden combineren veelal 'big data' uit satellietwaarnemingen en sensornetwerken met veldonderzoek, biofysische modellering en machinaal leren.

maandag 20 december 2021

Breda verwijdert plastic soep uit de singel

 

Gemeente Breda plaatste onlangs ter hoogte van Belcrum Beach een plasticvanger in de waterloop de Mark. Met de plasticvanger neemt Breda een nieuwe stap om plastic soep in de singels tegen te gaan.

De plastic vanger is een drijfarm die het afval dat via de singels in de Mark terecht komt, begeleidt naar een vangkorf. De korf wordt vervolgens een keer per week geleegd.

In Breda maken veel mensen gebruik van de parken, straten en pleinen. Op doordeweekse dagen en tijdens evenementen blijft er helaas regelmatig zwerfafval achter. Soms doordat mensen het niet opruimen en soms omdat de vuilnisbak vol is. Op plaatsen waar de openbare ruimte grenst aan de riviertjes Bovenmark, Aa of Weerijs, Molenleij of de singels kan het zwerfafval in de oever of het water terecht komen.

Gemeente Breda wil de verspreiding van zwerfafval tegengaan en de waterkwaliteit verbeteren door extra vuilnisbakken te plaatsen bij evenementen, vuilnisbakken op tijd te legen en extra zwerfafval op te ruimen. Daarnaast helpen betrokken inwoners mee door hardlopend zwerfvuil te verzamelen of vanaf het water met supboards zwerfvuil in de oevers op te ruimen. Helaas zien we dat er nog steeds afval en plastic in het water terecht komt. Dat afval komt uiteindelijk in de rivieren en de zee terecht.

vrijdag 17 december 2021

NWP lanceert projecten Water voor Voedsel programma

Met het definitief maken van de projecten gaat het Water voor Voedsel programma van het Netherlands Water Partnership (NWP) echt van start.

De afgelopen maanden dienden maar liefst 42 organisaties projectvoorstellen in om zich te buigen over oplossingen voor mondiale vraagstukken op het snijvlak van water en voedsel. Met het Water voor Voedsel programma biedt NWP organisaties financiële ondersteuning zodat zij hun internationale business case verder kunnen uitwerken en testen.

Het NWP Water voor Voedsel programma draagt bij aan het creëren van oplossingen op het gebied van voedselzekerheid en duurzaam watermanagement. Het programma is een initiatief van NWP en wordt ondersteund door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Na een zorgvuldige selectieprocedure zijn de volgende projecten gecontracteerd:

• Agrometeorological forecasts and advisories for climate-proof food production in Bangladesh | project van Weather Impact en New Amsterdam Consult met lokale partner Delta Research Initiative

• Smart Irrigation Management Ghana | project van Holland Greentech en TAHMO (Trans-African Hydro-Meteorological Observatory)

• From Groundwater Pollution to Food Solution | project van SEMiLLA Sanitation en SkillEd met lokale technische assistentie van Cordaid Uganda

donderdag 16 december 2021

Polder Heerhugowaard voorbereid op weersextremen


Eind november ondertekenden de gemeente Heerhugowaard en het hoogheemraadschap een uitvoeringsovereenkomst in het kader van de ontwikkeling van het Stationsgebied Dijk en Waard.

De gemeente gaat de Zuidtangent aanpassen door een onderdoorgang onder het spoor aan te leggen, om zo een belangrijk en ook gevaarlijk knelpunt voor het wegverkeer op te lossen. Als gevolg van deze plannen zijn er aanpassingen nodig in het watersysteem.

De samenwerking bij de herinrichting van het watersysteem biedt enerzijds een oplossing voor het doorkruisen van het watersysteem als gevolg van de gewenste spoorwegonderdoorgang. Anderzijds worden bewoners en bedrijven beter voorbereid op klimaatverandering. De ontwikkeling van het stationsgebied levert zo ook een belangrijke bijdrage aan het klimaatrobuuster maken van het gehele stedelijke en landelijke gebied binnen de polder Heerhugowaard. Een polder met veel inwoners die hiermee beter bestand is tegen onder meer extreme neerslag.

Waterschappen positief over klimaatbestendige keuzes in coalitieakkoord

Het nieuwe kabinet laat met het coalitieakkoord zien in de ruimtelijke inrichting van Nederland rekening te houden met klimaatverandering door water en bodem sturend te laten zijn.

De Unie van Waterschappen is blij dat het nieuwe kabinet hiermee een klimaatbestendige en waterbewuste weg inslaat. Ook de ambitieuze plannen voor de stikstofaanpak en de uitvoering van het Klimaatakkoord worden door de waterschappen aangemoedigd.

Uit het coalitieakkoord blijkt dat het nieuwe kabinet wil werken aan vernieuwde deltabeslissingen voor een waterveilig land met voldoende zoetwater en een toekomstbestendige inrichting. Water en bodem worden sturend bij ruimtelijke planvorming. Om die reden worden waterschappen daarbij eerder betrokken en krijgt de watertoets een dwingender karakter.

Ook is de Unie van Waterschappen positief over de ambitieuze stikstofaanpak die in het coalitieakkoord wordt gepresenteerd, waarbij een versnelling van het behalen van doelen en een transitiefonds tot 25 miljard euro worden aangekondigd.

Daarnaast valt op dat in het coalitieakkoord veel nadere uitvoering in het behalen van de doelen uit Klimaatakkoord is terug te vinden, waarbij ook de potentie van aquathermie en groen gas als hernieuwbare energiebronnen worden genoemd.

woensdag 15 december 2021

Gezamenlijke aanpak bestrijden exotische waterplanten in Weerribben en Blokzijl

In de Weerribben en de wateren rondom Blokzijl zijn waterplanten aangetroffen die niet van nature thuishoren in Nederland. De ook wel genoemde exoten groeien hard en vormen een bedreiging voor de recreatievaart en de waternatuur.

Exoten komen in het water terecht door het legen van een aquarium of het opschonen van een vijver, waarbij de restanten in het water zijn gegooid. Eerder dit jaar is een inventarisatie in de Weerribben en de omgeving van Blokzijl uitgevoerd in opdracht van de provincie Overijssel. De exoten Waterwaaier (Cabomba caroliniana), Vallisneria en Verspreidbladige waterpest zijn toen aangetroffen. Deze soorten groeien snel uit tot grote ‘wolken’ in het water en verdringen de waterplanten die er van nature thuishoren.

Provincie Overijssel, Staatsbosbeheer, Waterschap Drents Overijssel Delta en gemeente Steenwijkerland slaan de handen ineen om dit probleem aan te pakken en zijn gestart met het bestrijden van de exoten.

dinsdag 14 december 2021

Binnenkort werkzaamheden bruggen Nieuwerbrug

Het waterschap Stichtse Rijnlanden start begin januari met het vervangen van twee bruggen over de Enkele Wiericke bij Nieuwerbrug. De nieuwe bruggen hebben een grote doorstroomopening zodat het waterschap in tijden van extreme droogte meer water aan kan voeren naar West-Nederland Ook de watergang tussen de bruggen wordt verbreed en onder de autobrug komt een nieuwe faunapassage.

De werkzaamheden zijn onderdeel van het project Capaciteitsuitbreiding Klimaatbestendige Wateraanvoer (KWA+) en hebben als doel om de wateraanvoer naar West-Nederland in tijden van droogte te vergroten.

Aannemer Dura Vermeer gaat, in opdracht van het waterschap, werkzaamheden uitvoeren aan de twee bruggen in de omgeving van Nieuwerbrug (gemeente Bodegraven-Reeuwijk). De nieuwe bruggen en het verbreden van de watergang tussen de bruggen, moet zorgen voor de doorvoer van meer water.
 

De werkzaamheden starten in januari en duren naar verwachting tot en met juni 2022.

maandag 13 december 2021

'Houd boren naar aardwarmte en drinkwatergebieden gescheiden'

De provincies en drinkwaterbedrijven roepen het Rijk op te zorgen voor een goede bescherming van de toekomstige voorraden voor ons drinkwater.

Grondwater is een belangrijke bron voor ons drinkwater. Ongeveer 60 procent van het drinkwater in Nederland wordt van grondwater gemaakt. Gebruik van de diepe ondergrond door geothermie vormt een risico voor de kwaliteit van deze grondwaterbronnen. De verwachting is dat de komende decennia het aantal geothermieprojecten toeneemt vanwege de energietransitie.

Provincies en drinkwaterbedrijven hebben een verkenning Robuuste drinkwatervoorziening opgesteld. Doel hiervan is de toekomstige drinkwatervoorziening veiligstellen.
 
Wanneer grondwater eenmaal vervuild raakt, kan het voor altijd onbruikbaar worden voor de drinkwaterproductie. Vanuit het voorzorgsbeginsel – ook de Structuurvisie Ondergrond sluit elk risico zoveel mogelijk uit – is een goede bescherming van de grondwatervoorraden van groot belang. 

Functiescheiding tussen mijnbouw en drinkwater is van belang voor de Aanvullende Strategische Voorraden (ASV's). Uitgangspunt moet zijn dat het Rijk dit dient te respecteren bij vergunningverlening voor mijnbouwactiviteiten

Het rapport is een uitwerking van de Structuurvisie Ondergrond (STRONG). Hierin heeft het Rijk aan provincies en drinkwaterbedrijven gevraagd aan te geven waar aanvullende grondwaterreserves voor de toekomstige drinkwatervoorziening noodzakelijk zijn. En wat daarvoor het beschermingsbeleid moet zijn. In het rapport is per provincie uitgewerkt hoe groot de extra drinkwaterbehoefte is richting 2040/2050 en hoe daarin kan worden voorzien.

vrijdag 10 december 2021

Waterschappen bij formatie: goede ruimtelijke inrichting begint bij water

De voorzitters van de koepels van gemeenten, provincies en waterschappen hebben op 10 december op uitnodiging van de informateurs Johan Remkes en Wouter Koolmees een bezoek gebracht aan de formatie. De waterschappen hebben het belang van water en de bodem benadrukt bij de toekomstige inrichting van Nederland.

Voorzitters Jan van Zanen (VNG), Jaap Smit (IPO) en Rogier van der Sande (Unie van Waterschappen) hebben aangegeven dat een goede samenwerking tussen het rijk en de decentrale overheden essentieel is om de grote maatschappelijke opgaven van deze tijd in samenhang aan te pakken. Daarbij is het belangrijk dat er niet alleen aandacht is voor de gezamenlijke ambities maar ook voor de condities waarbinnen die ambities moet worden gerealiseerd.

Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, heeft het nieuwe kabinet meegegeven om bij het bouwen van woningen van tevoren rekening te houden met de effecten van klimaatverandering en het waterbeheer. Van der Sande: Hij noemt de stijgende zeespiegel, meer en extremere hoosbuien en vaker en langer periodes van droogte. De waterschappen dringen erop aan om bij de bouw van woningen preventief watervriendelijke en klimaatbestendige keuzes te maken. Water en bodem moeten sturend zijn.

De decentrale overheden pleitten eerder dit jaar al voor een Krachtig Groen Herstel. Om de enorme vraag naar woningen, de strijd tegen klimaatverandering en de transitie naar duurzame energie te realiseren, is het nodig deze slim te combineren met een gezamenlijke aanpak in de regio. De decentrale overheden bundelen de krachten maar stellen daarbij een aantal voorwaarden, zoals evenwichtige bestuurlijke verhoudingen. Het is van belang dat nieuw beleid en wetgeving eerst getoetst worden op uitvoerbaarheid. En dat er een evenwicht is tussen taken, bevoegdheden en financiële middelen voor alle bestuurslagen.

Archeologische sluis Monnickendam twee dagen open voor publiek

Vrijdag 10 en zaterdag 11 december is het tussen 10:00 en 16:00 uur mogelijk om met eigen ogen de bodem en delen van wanden van een laatmiddeleeuwse sluis bij gemaal Monnickendam te zien. De archeologische vondst is bij graafwerkzaamheden voor het nieuwe gemaal iets ten noorden van Monnickendam eind oktober ontdekt.

De gevonden sluis is 35 à 40 meter lang en 6,5 meter breed en ligt midden in de bouwkuip van het nieuwe gemaal. Het archeologisch onderzoek is zo ver dat de hele houten sluis vrij ligt. De bodem een eikenplanken vloer met daarop de zware eikenbalken constructie van de sluis zijn zichtbaar. Naast het bekijken van de middeleeuwse sluis en uitleg van onze archeoloog, vertellen we over de bouw van het nieuwe gemaal.

donderdag 9 december 2021

Onderzoek nieuwe flexibele zonne-energiesystemen voor toepassing op zee gestart

Een consortium onder leiding van TNO is gestart met een onderzoek naar nieuwe flexibele zonne-energiesystemen op water. Het systeem dat bestaat uit flexibele drijvers met daarop gemonteerde flexibele zonnepanelen, is de afgelopen dagen geïnstalleerd in het Fieldlab Green Economy Westvoorne in het Oostvoornse Meer, vlakbij de Maasvlakte.

De pilot loopt tot de zomer van 2022 en is de eerste stap in het realiseren van economisch rendabele zonnepaneelsystemen op zee.

Zon op water zal naar verwachting een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie. In 2050 wordt in Nederland tweehonderd gigawattpiek (GWp) aan opgewekte zonne-energie voorspeld, waarvan 25 GWp op zonnepanelen op binnenwater en 45 GWp op zonnepanelen op zee.

Zon op zee of offshore PV bestaat nu eigenlijk nog niet. Het is technisch zeer uitdagend om op zee grote drijvende systemen met zonnepanelen te installeren en tientallen jaren in bedrijf te houden. Daarbij komt dat het vanwege het dure materiaalgebruik voor zware stijve drijvers vaak lastig is om deze systemen economisch rendabel te maken. Voor dit nieuwe concept is veel minder materiaal nodig en daarom hebben we goeie hoop dat het veel goedkoper uitvalt.

woensdag 8 december 2021

Overheden en waterbedrijven werken intensiever samen aan klimaatbestendige regio


Het klimaatbestendig maken van de regio moet sneller. Dat is een belangrijke aanleiding voor de nauwere samenwerking van overheden en waterbedrijven in Delfland om de regio aan te passen aan steeds extremer weer.

Op 19 november 2021 ondertekenen elf gemeenten, twee drinkwaterbedrijven en het Hoogheemraadschap van Delfland de zogenoemde Samenwerkingsovereenkomst klimaatadaptie werkregio Delfland 2022-2024.

Naast Evides en drinkwaterbedrijf Dunea gaat het om de gemeenten Delft, Den Haag, Maassluis, Midden-Delfland, Lansingerland, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Schiedam, Vlaardingen, Westland en het Hoogheemraadschap van Delfland. Ook de provincie Zuid-Holland en het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard ondersteunen deze samenwerking.

De partijen zijn in verschillende verbanden al bezig met ontwikkeling en realisatie van een klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting. Er zijn al veel goede initiatieven en maatregelen genomen, maar dat is niet genoeg.

Concrete maatregelen zijn bijvoorbeeld: de aanleg van groene daken, meer groen in versteende openbare ruimte of water bergen onder een plein. Zo kan de bodem weer als spons gaan werken, vangen we water op voor tijden van droogte, is er minder kans op wateroverlast en is er meer verkoeling op en in de straat (ook leidingwater moet koel blijven). Maar ook meer water vasthouden in het landelijk gebied en een klimaatbestendige glastuinbouw zijn belangrijke doelstellingen.

dinsdag 7 december 2021

Extreem weer zorgt voor stijging noodzakelijke investeringen

Om beschermd te blijven tegen overstromingen uit de Maas, piekbuien en droogte investeert waterschap Aa en Maas de komende jaren ruim 700 miljoen euro. Dat geld wordt gebruikt om dijken te versterken, waterbergingen aan te leggen en beken en sloten aan te passen.  Z

De opgaven voor het waterschap zijn urgent, waardoor de kosten stijgen. De totale kosten voor 2022 zijn begroot op 133,6 miljoen, ten opzichte van 129,9 miljoen in 2021.

Op vrijdag 19 november heeft het algemeen bestuur van waterschap Aa en Maas ingestemd met de begroting voor 2022. In de begroting staan de belangrijkste activiteiten voor 2022 en het geld dat daaraan besteed wordt.

maandag 6 december 2021

Gezin betaalt volgend jaar 9 euro meer aan het waterschap

Gezinnen met een eigen woning betalen in 2022 gemiddeld 9 euro meer voor het werk van de waterschappen dan dit jaar. Dit verwacht de Unie van Waterschappen na een inventarisatie onder de waterschappen.

Om de gevolgen van hevige regen en droge periodes op te kunnen vangen, moeten de waterschappen steeds meer maatregelen nemen om Nederland klimaatbestendig te houden.

De besturen van de 21 waterschappen behandelen deze weken de voorstellen voor de hoogte van de waterschapsbelastingen in 2022. Op grond van deze voorstellen verwacht de Unie van Waterschappen dat gezinnen met een eigen woning gemiddeld 75 cent per maand meer aan waterschapsbelastingen gaan betalen dan in 2021. De verhoging ligt 0,7% boven de inflatie die door het Centraal Planbureau voor 2022 wordt geraamd.

Gezinnen met een eigen woning van 250.000 euro betalen volgend jaar gemiddeld 359 euro aan hun waterschap. Het bedrag van de belastingen verschilt van waterschap tot waterschap.

vrijdag 3 december 2021

Winnaars Waterinnovatieprijs bekend

Donderdag zijn tijdens het Waterinnovatiefestival de winnaars van de Waterinnovatieprijs 2021 bekendgemaakt. Een bont gezelschap aan innovatieve ideeën is dit jaar in de prijzen gevallen: het roterende duikerschot, de AdOx-technologie om medicijnresten te zuiveren, De Energie Damwand en Big Brown Data.

Dit jaar zijn de prijzen niet meer traditioneel uitgereikt in de categorieën die de kerntaken van de waterschappen representeren: Waterveiligheid, Schoon water en Voldoende water. De Unie van Waterschappen en de Nederlandse Waterschapsbank kozen er als organiserende partijen voor om de grootste opgaven in de watersector centraal te zetten: Aanpassen aan weersextremen, Gezond water en een gezonde bodem en Klimaatneutraliteit. Als vierde categorie is daar het thema van het Waterinnovatiefestival aan toegevoegd: Het waterschap van de toekomst.

De winnaars van 2021

Er waren maar liefst 99 inzendingen. Die werden door een deskundige jury onder leiding van Annemieke Nijhof teruggebracht naar 12 genomineerden, drie per categorie. Op 2 december viel het beslissende oordeel. Dit zijn de winnaars van de Waterinnovatieprijs 2021:

Het roterend kunststof duikerschot
In de categorie ‘Aanpassen aan weersextremen’ won het roterende kunststof duikerschot. Dit instelbare, draaibare schot van waterschap De Dommel kan op goedkope, duurzame en eenvoudige wijze in duikers worden geplaatst waardoor water beter en langer kan worden vastgehouden in dit door droogte geteisterde stukje Noord-Brabant. De jury vindt de innovatie ingenieus, betekenisvol en ziet de opschalingsmogelijkheid.

AdOx, een manier om medicijnresten uit afvalwater te zuiveren
Met de vergrijzing zien we het medicijngebruik in Nederland toenemen en daarmee komen er ook steeds meer medicijnresten in het water terecht met negatieve effecten voor de ecologie als gevolg. De TU Delft bedacht AdOx, een techniek waarmee zonder schadelijke effecten medicijnresten uit het afvalwater kunnen worden gezuiverd. Een vooruitstrevende technologie die concrete problemen bij onder meer het hoogheemraadschap van Delfland direct kan oplossen. De jury ziet deze innovatie als een belangrijke stap vooruit in de medicijnverwijdering en bekroont het idee met de Waterinnovatieprijs in de categorie ‘Gezond water en een gezonde bodem’.

De Energie Damwand
Met de Energie Damwand van Crux Engineerging B.V. worden twee vliegen in één klap geslagen: de damwand kan worden ingezet als waterkering én zorgt in combinatie met een warmtepomp voor de levering van thermische energie uit oppervlaktewater. Volgens de jury geeft de Energie Damwand een gezicht aan de grote potentie van warmte uit water. Ook prijst de jury de cross-sectorale benadering: de innovatie brengt twee werelden samen en wint daarom de Waterinnovatieprijs in de categorie ‘Klimaatneutraliteit’.

Big Brown Data
Niet iedereen gaat naar de teststraat, maar iedereen gaat wel naar de wc. Daarom bleek het rioolwater een heel goede indicatie te geven over de verspreiding van het coronavirus. Door dagelijks alle rioolwaterzuiveringsinstallaties van de waterschappen te laten bemonsteren, hebben de 21 waterschappen samen met het RIVM en het ministerie van VWS gezorgd voor nauwkeurig inzicht in de verspreiding van het virus en daarmee een belangrijke bijdrage geleverd in de strijd tegen het virus. De jury heeft gezien dat deze innovatie Nederland internationaal op de kaart heeft gezet met deze corona-aanpak en prijst de snelheid waarin het dagelijks bemonsteren is gerealiseerd. De jury ziet enorme potentie in data uit rioolwater. Een terechte winnaar in de categorie ‘Waterschap van de toekomst’.

Superkritische vergassing
Met 20% van de stemmen wist de innovatie ‘Superkritische vergassing’ van het hoogheemraadschap van Hollands Noorderkwartier de Publieksprijs in de wacht te slepen. Met deze innovatie worden de reststromen die ontstaan in het zuiveringsproces op een rioolwaterzuiveringsinstallatie omgezet naar groen gas.

donderdag 2 december 2021

Water tappen in Delft


En kan op steeds meer plekken gratis worden getapt in Delft. Er zijn nu al zeven watertappunten in Delft. De komende week komen er drie watertappunten bij: aan de Johan Willem Frisostraat (2 november), Poptahof Noord (3 november) en Wagenaarstraat (4 november).

Met een watertappunt in de wijk kunnen kinderen en bewoners gemakkelijk water drinken. Bijvoorbeeld tijdens het spelen of bewegen. Want regelmatig water drinken zorgt voor een gezondere leefstijl. De gemeente heeft de watertappunten samen met JOGG-Delft (jongeren op gezond gewicht) en Haaglanden Beweegt gerealiseerd.

woensdag 1 december 2021

Project Waterrobuust wil wateroverlast op bedrijventerreinen aanpakken

Extreme regenbuien zorgen steeds vaker voor wateroverlast. Een groeiend probleem, zo ook voor de ondernemers op bedrijventerrein Roerstreek.

Een van de oplossingen voor de toenemende wateroverlast is het afkoppelen van regenwater, waardoor het riool niet meer overloopt.

Het project Waterrobuust in Roermond zet zich in om wateroverlast op bedrijventerreinen aan te pakken. In samenwerking met BIZ Roerstreek, Waterschap Limburg en de Provincie Limburg is er een proefproject gestart, om ondernemers te stimuleren regenwater af te koppelen.

dinsdag 30 november 2021

Bouw gestart demonstratiefabriek bioplastics

Het klinkt onwaarschijnlijk; plastic maken uit afvalwater. Maar het gaat toch echt op grotere schaal beginnen.

Bij energie- en hergebruikbedrijf HVC in Dordrecht is de bouw gestart van een demonstratiefabriek voor het maken van bioplastics uit zuiveringsslib en afvalwater. De installatie zal in het voorjaar van 2022 gereed zijn.

Met de realisatie van deze fabriek, zetten vijf waterschappen (Brabantse Delta, De Dommel, Hollandse Delta, Scheldestromen en Wetterskip Fryslân), het Friese bedrijf Paques Biomaterials, kenniscentrum Stowa en HVC een bijzondere stap op weg naar een meer biobased economie.

De, recent in een proefopstelling, gemaakte kilogrammen bioplastic gaan nu uitgeprobeerd worden voor product toepassingen. De vijf waterschappen investeren nu samen ruim 2,5 miljoen euro in dit project. Daarnaast investeren ook HVC en Paques Biomaterials in deze ontwikkeling.

maandag 29 november 2021

Catchy vangt 500 kilo afval af in Nieuwe Maas

In elf maanden hebben de vangarmen van Catchy 462 kilo zwerfafval uit de Nieuwe Maas gevist. Dat blijkt uit de evaluatie van een proef van Rijkswaterstaat en het bedrijf Allseas.

Catchy bestaat uit een drijvend frame met daarin een opvangbak voor afval die meebeweegt met het getij. Twee drijvende armen, van 12 en 200 meter lang, leiden het zwerfafval naar het opvangsysteem.

Het opvangsysteem werd vorig jaar zomer in de Vijfsluizerhaven in Schiedam geïnstalleerd. Door eb en vloed en de harde zuidwestenwind komt veel (plastic) zwerfafval hier en in het achterliggende natuurgebied terecht.

vrijdag 26 november 2021

Onderzoek naar schone drinkwaterbronnen

De provincie en Waterbedrijf Groningen doen onderzoek naar schoon drinkwater. 1200 geselecteerde adressen hebben een brief ontvangen met een link naar een vragenlijst. Ontvangers van de brief kunnen de enquête tot 6 december invullen.

De provincie werkt met Waterbedrijf Groningen samen om iedereen in onze provincie van voldoende en schoon drinkwater te voorzien. In Groningen wordt het drinkwater voor een belangrijk deel gemaakt van grondwater. Dat gebeurt achter de schermen, met de grootste zorgvuldigheid. Omdat we het belangrijk vinden om inwoners bij het thema drinkwater te betrekken, doen we een onderzoek naar hoe dit onderwerp leeft.  

In het voorjaar makt men de onderzoekgegevens bekend.

donderdag 25 november 2021

Nieuw uiterlijk voor de Vecht bij Stegeren

In vergelijking met anderhalf jaar geleden ziet de Vecht bij Stegeren er nu heel anders uit. En dat is niet zonder reden. Klimaatverandering wordt steeds meer voelbaar.

Om op deze toekomst voorbereid te zijn is de Vecht in het gebied Karshoek-Stegeren opnieuw ingericht. Daarnaast is er in het gebied ruimte gecreëerd voor nieuwe natuur en is de nevengeul rondom stuw Junne verlengd. Het project is op 8 november officieel geopend in aanwezigheid van de betrokken bestuurders van gemeente Ommen en waterschap Vechtstromen.

In de Vecht is een nieuwe slinger gegraven, een zogenaamde meander. De rivier is daarmee 400 meter langer geworden. Deze slinger zorgt ervoor dat er meer stroming en variatie komt in de rivier, wat gunstig is voor waterdieren en -planten. Ook zorgen meanders ervoor dat het water een langere weg aflegt en we het daarmee beter in het gebied vast kunnen houden in droge tijden.

Naast waterveiligheid speelt ook natuur een belangrijke rol in het gebied. Een groot deel van het gebied is aangemerkt als Natura2000. Dit gebied is zo ingericht dat bestaande én nieuwe natuur zich kan ontwikkelen. Daarnaast is de bestaande nevengeul rondom stuw Junne bijna 2 kilometer langer geworden. Hiermee is een groter leefgebied ontstaan voor verschillende waterdieren en -planten en is de trek van vissen sterk verbeterd. Een aantal landbouwpercelen in het gebied heeft een natuurbestemming gekregen. De agrariërs hebben hiervoor elders nieuwe gronden teruggekregen.

woensdag 24 november 2021

Unieke pilot in de Waddenzee: grootschalige proef voor onderwaternatuur

Begin november is een unieke proef gestart in de Waddenzee, op de Groningse Lauwersmeerdijk. Daar wordt de komende drie jaar getest hoe de onderwaternatuur bij de voet van de dijk het best verrijkt kan worden. Daarvoor worden er tien verschillende rif-elementen en getijdepoelen geplaatst.

Het is voor het eerst dat er zo’n grootschalige proef wordt gedaan op een dijk in de Waddenzee. Deze grootschalige proef voor onderwaternatuur geeft nieuwe inzichten om de waterkwaliteit en natuur in de Waddenzee te kunnen verbeteren. Zodat het ecosysteem zich kan herstellen en veerkrachtiger wordt om effecten van klimaatverandering op te vangen.

Een aangepaste kunstmatige, harde dijk kan een nog betere functie vervullen voor organismen in het Wad. Door de plaatsing van rif-elementen en getijdepoelen worden er namelijk schuil- rust- en paaiplekken gemaakt voor verschillende soorten zoals vissen. Ook schelpdieren, weekdieren en algen hebben er baat bij, zij kunnen zich hechten en zo ontstaat meer biodiversiteit en productiviteit. Er wordt getest met maar liefst tien verschillende rif-elementen en getijdepoelen op verschillende locaties en dieptes. Dat maakt deze proef uniek.

Rijksuniversiteit Groningen en hogeschool Van Hall Larenstein monitoren de voortgang in een wetenschappelijk onderzoek. De uitkomsten van het onderzoek worden gebruikt bij het maken van het definitieve ontwerp van de nieuwe Lauwersmeerdijk met een rif voor de dijk.

dinsdag 23 november 2021

Rijn en IJssel investeert de komende jaren miljoenen euro’s aan maatregelen als gevolg van klimaatverandering

Waterschap Rijn en IJssel investeert de komende jaren miljoenen euro’s aan maatregelen als gevolg van klimaatverandering. Klimaatverandering ziet zij als een brede maatschappelijke opgave waar zij samen met inwoners, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en overheden de schouders onder wil zetten.

Het algemeen bestuur van het waterschap heeft op 9 november ingestemd met een aantal overeenkomsten en maatregelen om het watersysteem aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. Het gaat om onder meer een investering van 5,5 miljoen euro voor het vervolg van de succesvolle maatregelen om de droogte te bestrijden via duikerafsluiters en droogtestuwe. Daarnaast gaat het waterschap samen met de provincie Gelderland voor 20 miljoen euro investeren in de aanpak van droogte via de bestuursovereenkomst Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON).

Ook ondersteunt het waterschap de aanvraag van gemeenten in het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie. Hier gaan elf gemeenten in de Achterhoek de komende vijf jaar 20 miljoen euro investeren in klimaatmaatregelen. Ook in de Liemers en Veluwezoom worden knelpunten die ontstaan door klimaatverandering, gezamenlijk met gemeenten aangepakt.

maandag 22 november 2021

Overdracht aandelen Evides goedgekeurd

De aandeelhouders van PZEM nemen het belang in het waterbedrijf Evides over van PZEM.

De aandelen Evides worden overgenomen tegen een marktconforme waardering van 367 miljoen euro.

De ontvlechting van de aandelen, die met hulp van het Rijk mogelijk werd, zorgt ervoor dat álle Zeeuwse gemeenten enerzijds in directe financiële zin kunnen meeprofiteren van het compensatiepakket en anderzijds is drinkwater ook in deze regio volledig in publieke handen.

GBE Aqua is speciaal opgericht om de aandelen van Evides te kopen van PZEM. De Provincie Zeeland, de Zeeuwse gemeenten, en de gemeenten Woensdrecht, Bergen op Zoom en Goeree-Overflakkee verenigen zich in deze besloten vennootschap. Dit is op dezelfde wijze vormgegeven als de Zuid-Hollandse gemeenten die de andere aandeelhouders zijn van Evides.

vrijdag 19 november 2021

'Waterkwaliteit van de kleine wateren in Nederland blijft zorgelijk'

Het gaat nog steeds niet goed met de kwaliteit van kleine oppervlaktewateren in Nederland. Minder dan 1 op de 5 van de onderzochte wateren is van goede kwaliteit. Dat blijkt uit het landelijk burgeronderzoek ‘Vang de Watermonsters’.

Het burgeronderzoek ‘Vang de Watermonsters’ is een initiatief van onder meer Natuur & Milieu, ASN Bank en tien waterschappen dat dit jaar voor de derde keer is uitgevoerd. Mensen in heel Nederland brachten deze zomer de waterkwaliteit in kaart van bijna 1100 kleine wateren zoals sloten, vennen, vijvers, grachten en kleine plassen. Dit jaar deden voor het eerst meer dan 700 kinderen uit 32 klassen van het basisonderwijs mee. Zij hebben in groepjes een water bij hen in de buurt gemeten.

De uitkomsten van het onderzoek bevestigen dat er voor het realiseren van meer waterparels een aantal maatregelen nodig is. Allereerst het maken van een goede analyse van het watersysteem. Niet elk water is immers hetzelfde en elk gebied vraagt om een specifieke oplossing. Andere maatregelen die positief bijdragen zijn ecologische inrichting van wateren en ecologisch beheer van oevers en watergangen. En uiteraard goede samenwerking met alle betrokkenen zoals gemeenten, provincies en waterschappen, maar zeker ook omwonenden, boeren, natuurbeherende organisaties en particuliere eigenaren.

De belangrijkste bronnen van vervuiling die moeten worden aangepakt zijn: mest en bestrijdingsmiddelen uit de landbouw en stoffen die via het rioolwater in het milieu komen zoals medicijnresten en PFAS. Het merendeel van de vervuiling komt uit eigen land. Mest en riooloverstorten hebben direct effect op de concentratie nitraat en fosfaat, het doorzicht en de diversiteit aan waterleven. Vergelijk je de gemeten waterkwaliteit uit dit en andere onderzoeken met andere Europese landen, dan bungelt Nederland onderaan de Europese lijsten.

donderdag 18 november 2021

Minister geeft groen licht voor dijkverlegging in Arcen


Onlangs heeft minister Visser de eerste bestuursovereenkomst voor een dijkverlegging (systeemmaatregel) in de Limburgse Noordelijke Maasvallei ondertekend.

Daarmee worden de afspraken voor de dijkverlegging en -versterking in Arcen-Noord, inclusief het voorkeursalternatief, definitief vastgelegd.

In de overeenkomst zeggen Provincie Limburg en Gemeente Venlo toe bij te dragen aan de zelfsluitende kering in Arcen en aan ontwikkelingen in het gebied waar bewoners en bezoekers gebruik van kunnen gaan maken, zoals bijvoorbeeld fiets- en wandelpaden op of bij de dijk.

De planuitwerkingsfase is naar verwachting in 2024 helemaal afgerond.

woensdag 17 november 2021

Perspectief voor zowel natuur als landbouw in Lauwersmeergebied


Herstel van een natuurlijkere overgang tussen zoet en zout water in het Lauwersmeer lijkt mogelijk te zijn, zonder dat de landbouw daar hinder van ondervindt. Dat is de conclusie na gesprekken van landbouwers en natuurorganisaties op uitnodiging van het waterschap Noorderzijlvest en de provincie Groningen.

Op dit moment vormen de R.J. Cleveringsluizen en de dijk een relatief harde overgang tussen zoet en zout water. Dat is ongunstig voor vissen en daarmee de natuurkwaliteit van de Waddenzee en het Lauwersmeer. Voor de landbouw is de beschikbaarheid van zoet water belangrijk. Om met beide goed rekening te kunnen houden is de eerste stap een uitgebreider en toegankelijk meetsysteem van zoutgehalte opzetten, in en om het meer.

Met een verbeterd openbaar meetnet op en rond het water kan iedereen straks ieder moment van de dag de actuele gegevens rondom het zoutgehalte bekijken. Hiermee kan ook beter onderzocht worden hoe het zoute water zich gedraagt en waar het vandaan komt. Op basis van de actuele metingen kan het waterschap meteen ingrijpen, mocht dat nodig zijn, bijvoorbeeld met de bediening van de sluizen. Ook wordt er gekeken of de zoetwatervoorraad rond het Lauwersmeer voor de landbouw verbeterd kan worden.

dinsdag 16 november 2021

Potentieel meer dan honderd miljard schade door weersextremen

De Unie van Waterschappen roept in aanloop van het Wetgevingsoverleg Water in de Tweede Kamer op tot een versnelde aanpak voor klimaatadaptatie en structurele financiering voor het opvangen van de gevolgen van de klimaatverandering. “Wanneer we de aanpak niet versnellen, kijken we tegen een potentiële schade door wateroverlast, hitte en droogte tot 174 miljard euro voor voornamelijk particulieren in 2050 aan,” waarschuwt Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen.

Waar demissionair minister Barbara Visser van Infrastructuur en Waterstaat eerder al bepleitte ruim 2 miljard euro nodig te hebben voor het beheer en onderhoud van de infrastructuur in Nederland, willen de waterschappen benadrukken dat een vergelijkbare investering nodig is voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland. “De wateroverlast in Limburg, Noord-Holland en Friesland van afgelopen zomer laten zien dat extreem weer vandaag de dag al voor problemen zorgt,“ licht Rogier van der Sande toe.

Volgens de klimaatschadeschatter kan de schade door wateroverlast, hitte en droogte in bebouwd gebied in Nederland in 2050 oplopen tot 174 miljard euro. Van der Sande: “Als regionale waterbeheerders ervaren de waterschappen deze problemen het eerst en daarom investeren we ook jaarlijks 1,8 miljard euro in het klimaatbestendig maken van Nederland door bijvoorbeeld dijken te versterken, regenwaterbuffers aan te leggen en zoetwater vast te houden. Toenemende hoosbuien en droogte betekenen niet alleen meer werk voor de waterschappen, maar ook voor het Rijk, de provincies en gemeenten. Iedereen moet vol aan de bak, zodat we ons versneld kunnen aanpassen aan de verandering. De tijd dat we water, land en bodem naar onze hand konden zetten is voorbij. Daarom is die structurele financiering nu nodig.”
 

maandag 15 november 2021

Plastics zoeken met een satelliet

Samen met de European Space Agency (ESA) en gastonderzoekers uit heel Europa (Spanje, Portugal, Schotland, Duitsland en Nederland) onderzoekt Deltares of het mogelijk is om plastics op de oceaan te volgen met satellieten.

Door plastics vanaf hoogte te volgen ziet men over een veel groter oppervlakte waar de plastics vandaan komen en waar ze blijven.

Het onderzoek wordt gedaan in het Atlantic Basin van Deltares. In dit basin van 650 m² kunnen diverse golfpatronen worden nagemaakt, ook golven die je alleen op de oceaan vindt. De instrumenten die normaal op de satelliet zijn bevestigd worden hier getest. Werken deze instrumenten ook als het om plastics gaat? De meeste onderzoekers zijn hoopvol.

Deltares gebruikt meer data van satellieten om inzicht te krijgen in waterstanden, golven en waterkwaliteit bijvoorbeeld algenbloei.

vrijdag 12 november 2021

23 miljoen euro voor een grootschalig herstelproject voor Europese natte natuur


Het EU Horizon 2020 programma Green Deal heeft 23 miljoen euro toegekend voor een grootschalig herstelproject voor Europese natte natuur.

Binnen het project WaterLANDS (Water-based solutions for carbon storage, people and wilderness) zullen in heel Europa natte natuurgebieden worden hersteld die door menselijke activiteit grotendeels verloren zijn gegaan. Daarnaast zal de basis worden gelegd voor schaalbare bescherming in veel grotere gebieden. 

Onderzoekers van de Radboud Universiteit voeren binnen het project een meta-analyse uit om succes- en faalfactoren in eerdere en lopende herstelprojecten voor natte natuurgebieden in kaart te brengen.

Binnen WaterLANDS worden natte natuurgebieden met een totale oppervlakte van 10.500 ha hersteld. Hierbij werken onderzoekers samen met plaatselijke gemeenschappen en stakeholders, zodat het herstel van moerasgebieden niet alleen de natuur ten goede komt, maar ook maatschappelijke en economische voordelen oplevert voor de betrokken gemeenschappen.

Het vijfjarenproject staat onder leiding van het Ierse University College Dublin (UCD). Er werken 31 andere organisaties uit 14 Europese landen aan mee. Deze organisaties zijn afkomstig uit diverse maatschappelijke sectoren (w.o. onderzoek, industrie, overheid, en non-profit). De financiering van WaterLANDS maakt deel uit van de Green Deal van de Europese Commissie om van Europa in 2050 het eerste klimaatneutrale continent te maken met een duurzame economie waarin iedereen meedoet.

donderdag 11 november 2021

Model voor de waterafvoer van rivieren

Met het model van TU Delft masterstudent Watermanagement Sarah Hanus kan ze tot ver in de toekomst voorspellen hoe water uit de bergen zal stromen.

Door hogere temperaturen smelten sneeuw- en ijsmassa’s steeds sneller, waardoor de afvoer van rivieren in sommige periodes sterk toeneemt. Die veranderingen hebben grote impact.

Veel landen zijn in grote mate afhankelijk van water uit de bergen, bijvoorbeeld voor het besproeien van gewassen of energie van waterkrachtcentrales. Wanneer de hoeveelheid water of het piekmoment van de afvoer verandert, moeten we onze waterhuishouding anders inrichten. Ook hebben veranderende afvoerpatronen invloed op overstromingen en de waterbeschikbaarheid.

Hanus bedacht, ontwierp en ontwikkelde haar hydrologische model voor het voorspellen van toekomstige afvoerpatronen van regen- en smeltwater helemaal zelf. Een moeilijke opgave, want het was de eerste keer dat ze zoiets ging doen. “Dit model was heel complex, door de diverse data en de hoeveelheid data die ik erin wilde verwerken. Mijn eigen model coderen was het beste en het slechtste van mijn afstuderen. Ik was echt gefrustreerd als mijn model niet bleek te kloppen en ik weer eens ergens water ‘kwijt’ was. Toen ik het plots kloppend kreeg was ik euforisch.”

woensdag 10 november 2021

Plaquette teruggeplaatst in nieuwe Suurhoffbrug

 

De werkzaamheden aan de Suurhoffbrug, toegangspoort tot de Maasvlakte, zijn bijna afgerond.

In de zomer van 2021 is de oude Suurhoffbrug in de snelweg A15 grootscheeps en innovatief gerenoveerd. Dat was nodig om de brug veilig te blijven gebruiken totdat hier omstreeks 2030 een nieuwe verbinding komt. Voor de renovatie van de oude Suurhoffbrug is, voor het eerst in Nederland, gebruikgemaakt van epoxylijm én bouten. De brug heeft er in 2021 bovendien een tijdelijke brug naast gekregen om de lasten van het verkeer te verdelen en zo de oude brug te ontlasten.

Sinds 27 september 2021 is de Suurhoffbrug weer volledig open voor verkeer. Er is een plaquette onthuld om het eindpunt van de werkzaamheden te markeren. De plaquette, die is bevestigd in de nieuwe boogbrug, is ook een herinnering aan het voormalige brugwachtershuisje van de oude Suurhoffbrug. Tijdens de werkzaamheden brug is dit huisje verdwenen, maar 2 onderdelen hebben op de plaquette een nieuwe bestemming gekregen. Zowel de naamgever van de brug, voormalig minister J.G. Suurhoff, als de Staalprijs 1974 zijn op de plaquette zichtbaar.

dinsdag 9 november 2021

Bestuursovereenkomst Deltaplan Agrarisch Waterbeheer verlengd

De provincie Drenthe en de vier waterschappen Hunze en Aa’s, Noorderzijlvest, Drents Overijsselse Delta en Vechtstromen werken samen aan de verbetering van de waterkwaliteit, waterkwantiteit en de juiste hoeveelheid water op de juiste plek.

Afspraken hierover zijn vastgelegd in de bestuursovereenkomst Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) 2021-2022. Vandaag is deze ondertekend door de betrokken partijen.

Kerngedachte van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer is dat de land- en tuinbouwsector zelf het initiatief neemt voor de ontwikkeling en uitvoering van projecten die bijdragen aan een duurzaam watersysteem gekoppeld aan een duurzame bedrijfsontwikkeling. Daarbij worden de bedrijven ondersteund met kennis en een DAW-subsidie van de provincie en de waterschappen.

In totaal zijn er 22 projecten en doen 930 agrarische ondernemers mee. De ondertekening van de DAW-overeenkomst is een verlenging voor twee jaar, totdat het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid er is. Nieuw ten opzichte van de vorige periode 2016-2020 is dat er naast een goede waterkwaliteit extra aandacht is voor het bestrijden van droogte.

maandag 8 november 2021

Regio Oost blijft investeren in een duurzame zoetwatervoorziening

Tijdens een symposium op 4 november ondertekenden 67 regionale partners in bijzijn van Deltacommissaris Peter Glas de bestuursovereenkomst voor de tweede fase Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON).

Daarin spreken de partners in de Regio Oost af om de komende zes jaar 200 miljoen euro te gaan investeren in maatregelen om beter weerbaar te worden tegen watertekort en extreem weer. Het Deltaprogramma stelt 50 miljoen euro beschikbaar en de partijen binnen de regio leggen 150 miljoen euro in.

De beschikbaarheid van voldoende water staat enorm onder druk. 2018, 2019 en 2020 waren drie opeenvolgende extreem droge jaren. Met het ZON-programma komen we als vier provincies, vier waterschappen, gemeenten, LTO, natuurorganisaties en drinkwatermaatschappijen samen in actie om te bouwen aan een robuust watersysteem dat is voorbereid op weersextremen en waarin watertekorten worden voorkomen

Regio Oost ligt op de Hoge Zandgronden. Door deze ligging is er beperkte aanvoer van water mogelijk, dit betekent dat we in droge perioden volledig afhankelijk zijn van het grondwater en de regen die valt.

vrijdag 5 november 2021

Startsein voor restauratie oude sluis bij molen De Goliath

De restauratie van de oude sluis bij poldermolen De Goliath bij de Eemshaven kan beginnen. Het startsein werd woensdag 3 november gegeven door gedeputeerde Henk Staghouwer, die samen met Jeroen Niezen, dagelijks bestuurder van waterschap Noorderzijlvest, de oude sluis droogzette. De sluis is eigendom van het waterschap en is cultuurhistorisch erfgoed.

Het herstel ervan is onderdeel van het landschapsprogramma voor het gebied, bestaande uit maatregelen om de gevolgen van de aanleg van een nieuwe hoogspanningslijn van 380 kilovolt door TenneT, te compenseren. De provincie draagt financieel bij aan de restauratie.

De oude sluis bij molen De Goliath is in 1878 na aanleg van de Emmapolder gebouwd. De sluis zelf is geen actief onderdeel meer van het watersysteem en door de jaren heen in verval geraakt. Vanuit het belang dat het waterschap hecht aan behoud van het cultuurhistorisch erfgoed, is besloten om het complex in ere te herstellen. Naast restauratie van de sluis zelf worden de oorspronkelijke houten deuren in de sluis teruggebracht. Deze zijn in de jaren ’60 destijds vervangen door een stalen hefdeur. Ook een deel van de goot waar molen De Goliath op spuit, wordt verfraaid met kubbestijlen. De restauratiewerkzaamheden vinden plaats tussen oktober 2021 en het voorjaar van 2022.

donderdag 4 november 2021

Gouden certificaat voor circulaire kalkkorrels

AquaMinerals en de Nederlandse drinkwaterbedrijven, waaronder Evides Waterbedrijf, hebben onlangs het cradle-to-cradle certificaat, niveau goud gekregen voor de geproduceerde 100% kalkkorrels uit het productieproces voor kraanwater.

Evides Waterbedrijf levert onthard kraanwater aan zijn klanten. Hiervoor haalt men kalk uit het water. In de productielocaties Baanhoek (Dordrecht) en Halsteren doet men dat in een processtap die ervoor zorgt dat een groot deel van de aanwezige kalk zich hecht aan speciale kalkkorreltjes.

De volgroeide kalkkorrels worden verzameld en in samenwerking met AquaMinerals en andere drinkwaterbedrijven worden de circulaire kalkkorrels afgezet. Zo worden ze bijvoorbeeld gebruikt in de rug van tapijttegels, maar ook als vervanger van microplastics in een circulaire face scrub.

Onthard water zorgt bovendien onder andere voor een langere levensduur van huishoudelijke apparaten en hoeven consumenten minder schoonmaak- en wasmiddelen te gebruiken. Zo is ontharden goed voor het milieu en klimaat, en bespaart het geld.

dinsdag 2 november 2021

Gemeente Assen neemt maatregelen tegen wateroverlast

Gemeente Assen bereidt treft maatregelen om wateroverlast te verminderen. Om dit zichtbaar te maken, plaatst de gemeente zogenoemde ‘watertegels’. Een speciale stoeptegel waarmee de gemeente inwoners bewust wil maken van de maatregelen die getroffen zijn.

De verwachting is dat er in de toekomst steeds meer hevige buien komen. In zo’n bui kan meer dan 100 mm regen vallen in twee uur tijd.

Via een speciale software heeft de gemeente uit laten rekenen welke plekken kwetsbaar zijn als dit gebeurt. Het gaat bijvoorbeeld om lage delen van woonwijken en om grote stroombanen over de weg waar veel water langs stroomt.

Inmiddels zijn de eerste maatregelen getroffen. Op een aantal plekken in Assen is de stoep(rand) en/of berm verlaagd. Zo kan het water over de stoep/berm naar de vijver stromen. Op andere plekken zijn grotere maatregelen nodig, zoals de aanleg van een waterbuffer en waterdrempels of het vergroenen van de omgeving. Dit wordt gecombineerd met andere werkzaamheden, zoals in de Nijlandstraat/Paul Krugerstraat. Hier is een onder andere een waterdrempel aangelegd, een nieuwe sloot gegraven om het water op te vangen en is de straat op zo’n manier ingericht dat het meer water kan bergen.

Luminus implementeert oplossingen voor de bescherming van de trekvissen

 

Luminus voert een belangrijk project uit op het vlak van biodiversiteit: het Life4Fish-programma, dat wordt gesteund door de Europese Commissie.

Waterkrachtcentrales hebben heel wat voordelen: ze zijn perfect geïntegreerd in het landschap, zijn geruisloos, stoten geen CO2 uit en worden zeer goed aanvaard door de omwonenden.

Met een geïnstalleerd vermogen van 67 MW vormen de zeven waterkrachtcentrales van Luminus (zes op de Maas en één op de Samber) een belangrijke bron van hernieuwbare energie in het productiepark van het bedrijf.

In Grands-Malades zijn nu enkele elektrische gedragsbarrières geïnstalleerd om de vissen om te leiden. Zo kan de paling de stuwdam van de SPW (de beheerder van de stuwdammen op de Maas) op een veilige manier passeren; voor de jonge zalm werd hiervoor een specifiek migratiekanaal aangelegd. In de eerste helft van 2021 werden de gedragsbarrières en het migratiekanaal voor jonge zalm getest tijdens de stroomafwaartse migratie, met zeer bevredigende resultaten.

maandag 1 november 2021

Deel riolering Stratumseind in Eindhoven gerenoveerd

Van maandag 1 november tot en met vrijdag 12 november wordt een deel van de riolering op het Stratumseind in Eindhoven gerenoveerd. Het gaat om het gedeelte tussen de Begijnenhof en de Oude Stadsgracht.

De werkzaamheden vinden plaats tussen 06.00 en 14.00 uur. De genoemde data zijn afhankelijk van het weer en andere onvoorziene omstandigheden.

De komende jaren gaat de binnenstad van Eindhoven op de schop. De (winkel)straten met de rode steentjes én het Stratumseind krijgen een nieuwe inrichting. Deze inrichting gaat zorgen voor meer groen in de stad.

vrijdag 29 oktober 2021

Een nieuwe manier om lastige ionen uit water te verwijderen

Zeewater omzetten in zoetwater is belangrijk in landen met waterschaarste. Voor dat proces moeten bepaalde geladen deeltjes - ionen - uit het water gehaald worden.

Sommige ionen zijn alleen lastig uit water te verwijderen vanwege hun chemische eigenschappen. Recent onderzoek van wetenschappers uit Israël en Nederland helpt dit proces te verbeteren.

De onderzoekers weten het gedrag van boor-ionen in waterbehandeling te voorspellen en daarmee verwijdering te vereenvoudigen.

Met de standaard membraantechnologieën is het lastig deze deeltjes uit het water te verwijderen. Er is echter een sterke trend om minder chemicaliën te gebruiken.

Veel landen rond de Middellandse Zee gebruiken bijvoorbeeld ontzout zeewater voor irrigatie. Zeewater bevat boor. Dat is in hoge concentraties toxisch en het remt plantengroei. Dat is een probleem bij irrigatie.

Wageningse onderzoekers en collega’s van Technion – the Israel Institute of Technology en Wetsus, European Centre of Excellence for Sustainable Water Technology in Leeuwarden ontwikkelden ze een nieuw theoretisch model waarmee je het gedrag van boor kunt modelleren tijdens zogeheten capacitive deionization. Dit is een nieuwe, membraanloze techniek voor waterbehandeling met microporeuze elektroden waar water doorheen stroomt.

donderdag 28 oktober 2021

De rol van water op het Fryslân van de toekomst

Om Friesland op lange termijn leefbaar en bewoonbaar te houden, is een toekomstbestendig waterbeleid noodzakelijk. Het Regionaal Waterprogramma (RWP) geeft hier invulling aan en omschrijft het waterbeleid voor opvolgende periodes van zes jaar.

Het Ontwerp RWP zet het beleid van de afgelopen jaren grotendeels voort. Wel zijn onderdelen van het waterbeleid aangescherpt om het tempo van de klimaatverandering bij te kunnen houden.

In de toekomst zullen we ’s zomers vaker perioden met langdurige droogte en extreme hitte afgewisseld zien met extreme regenbuien die plaatselijk voor overlast kunnen zorgen. ‘s Winters kunnen we vaker langdurig natte perioden verwachten. De provincie werkt daarom aan een waterpeil waarbij verzilting zoveel mogelijk wordt vertraagd en droogte zo goed mogelijk wordt tegengehouden.

Ook zijn grondwatergebieden aangewezen die optimaal beschermd moeten worden, zodat we ook in de toekomst drinkwater van ons grondwater kunnen blijven maken. Warme zomers zorgen ook voor behoefte aan meer en schoon zwemwater, daarom staat in het RWP de ambitie om meer zwemwaterlocaties aan te wijzen.

woensdag 27 oktober 2021

Nieuwe rioolwaterzuivering in Weesp

Waterschap Amstel, Gooi en Vecht heeft een nieuwe rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) in Weesp gebouwd. In een RWZI zuivert men het rioolwater en voert dit daarna af naar het oppervlaktewater.

De oude RWZI had het einde van haar levensduur bereikt en kon in de toekomst niet meer voldoen aan de eisen die er zijn voor het afvoeren van het water (lozingseisen).

Het duurde langer dan verwacht door een uitzonderlijk probleem met een bacterie, maar hoofdaannemer Mobilis heeft op 3 augustus 2021 de nieuwe RWZI in Weesp nu overgedragen aan Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

De nieuwe RWZI zal de eerste zuivering in Nederland zijn die volledig zal werken volgens het ‘ICEAS systeem’. Met dit systeem combineert men meerdere zuiveringsprocessen in 1 tank en is de zuiveringstechniek extra efficiënt. De zuiveringstanks nemen ook minder ruimte in beslag. Hierdoor is er meer terrein beschikbaar voor ontwikkelingen in de toekomst. Zo blijft er terrein beschikbaar om een extra zuiveringsstap toe te voegen. Bijvoorbeeld voor het verwijderen van medicijnresten. Ook is er ruimte gereserveerd om in de toekomst uit te kunnen breiden. Door de bevolkingsgroei in de regio komt er ook meer afvalwater.

Het ICEAS systeem is ook zuinig met energie en de bouw neemt minder ruimte in beslag. Hierdoor zijn er ook minder grondstoffen nodig.