Drie op vier Belgische bedrijven bezorgd over dreigend tekort aan water

Drie op de vier ondernemingen in de regio Mechelen en Kempen zijn bezorgd over een mogelijk tekort aan water.

Dat blijkt uit een enquête van Voka bij 300 bedrijven die water intensief gebruiken in hun productieproces. Voka pleit voor een betere buffering van regenwater en op waterbesparende maatregelen.

Uit de enquête blijkt dat 76 procent van de ondervraagde ondernemingen zich zorgen maakt om de bevoorradingszekerheid van water in hun bedrijf. De periodes van droogte in de afgelopen jaren verklaren de toegenomen bezorgdheid. Amper 21 procent van de ondernemingen heeft toegang tot een alternatieve waterbron. En dat terwijl een voortdurende toegang tot water voor heel wat bedrijven cruciaal is in het productieproces. Zo is koelwater noodzakelijk bij industriële processen die warmte genereren. Een brouwerij heeft dan weer drinkbaar water nodig. En een groenten- en fruitverwerkend bedrijf heeft nood aan grote hoeveelheden spoelwater.

Hemelwater opvangen en bufferen en slim watergebruik zijn de bouwstenen voor een toekomstgericht waterbeleid. Voka polste naar de bereidheid van de ondernemingen om zelf nog verdere waterbesparingsmaatregelen door te voeren. 80 procent van de ondernemingen is dat al van plan, zo toont onze bevraging aan.

Vaar mee op de Blauwe Golf met een digitale vaargids

 

Varen in de provincie Noord-Holland draait om genieten, maar ook om vlot doorvaren. Dat kan met een digitale vaargids.

Naast persoonlijke routeinformatie en handige vaarinformatie is het mogelijk om automatische openingsverzoeken te sturen naar meer dan 50 aangesloten bruggen in Noord-Holland. De provincie stimuleert hiermee het in konvooi varen.

Door het invoeren van de gewenste bestemming in een van de digitale vaargidsen krijgt de schipper een persoonlijk routeadvies, met daarnaast de mogelijkheid om automatische openingsverzoeken in te dienen voor de bruggen. Dankzij deze unieke functie in de digitale vaargids weet de brugbedienaar dat de schipper eraan komt. Samen met de informatie over de drukte op de weg, het openbaar vervoer en de nood-en hulpdiensten kan de brugbedienaar het beste bedientijdstip bepalen. Het kan zijn dat het voorste schip even moet wachten tot een konvooi gevormd is, maar daarna ervaart de schipper de voordelen van varen op de Blauwe Golf.

Nieuwe Hollandse Waterlinie en Stelling van Amsterdam zijn 1 UNESCO Werelderfgoed: de Hollandse Waterlinies

Op 26 juli 2021 heeft het Werelderfgoedcomité besloten om de Hollandse Waterlinies de werelderfgoedstatus te verlenen.

Dit is de uitbreiding van het werelderfgoed van de Stelling van Amsterdam met de Nieuw Hollandse Waterlinie. Samen vormen ze nu de Hollandse Waterlinies.

Het was tot het eind toe spannend wat het Werelderfgoedcomité zou besluiten. ICOMOS, het adviesorgaan van UNESCO heeft in juni geadviseerd om nog niet direct in te schrijven, een referral. Wel gaven ze daarbij aan dat ze de uitbreiding Werelderfgoedwaardig vinden en dat er nog nader aandacht moet worden besteed aan de bescherming.

De vier provincies hebben nogmaals kenbaar gemaakt hoe ze reeds bescherming geven aan dit bijzondere erfgoed. Ook is voorgesteld een aantal adviezen van ICOMOS voor een aantal specifieke plekken op te volgen en in overleg met de partners verder uit te werken. Dit heeft voor het Werelderfgoedcomité de doorslag gegeven om de Werelderfgoedstatus toe te kennen.

Al voor de inschrijving van de Stelling van Amsterdam als Werelderfgoed in 1996 werd er gesproken over de nominatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. In 2011 kwam de Nieuwe Hollandse Waterlinie op de voorlopige lijst voor een UNESCO-nominatie. In 2014 hebben de waterlinieprovincies Noord-Holland, Utrecht, Gelderland en Noord-Brabant in het Pact van Altena vastgelegd samen de nominatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, als uitbreiding op de Stelling van Amsterdam, voor te bereiden.

Onderzoek om ‘oud-Hollandse’ vis in Vinkeveen te behouden

In de Vinkeveense plassen wordt gewerkt aan het behoud van de kwabaal. Deze ‘oud-Hollandse’ vissoort wordt al sinds de ijstijd in Nederland gespot, maar momenteel zijn er nog maar weinig van over.

Met financiële steun van provincie Utrecht probeert een onderzoeksteam van Stichting RAVON één van de laatste populaties kwabalen van Nederland veilig te stellen.

De kwabaal moet gezien worden als een ‘gids’ voor andere soorten. Andere dieren die in ondiepe oevers leven, zoals de snoek, bittervoorn en rivierdonderpad, profiteren ook van eventuele aanpassingen en verbeteringen in het leefgebied.
Uit onderzoek is al duidelijk geworden dat kwabaal in Vinkeveen sterk te lijden heeft onder de exotische rivierkreeft. Men ziet letterlijk dat de rivierkreeft de inheemse kwabaal verdrijft.

Irrigatie speelt een grote rol in wereldwijde verzilting van zoet water

Een groot deel van de wereldwijde voedselproductie is afhankelijk van irrigatie. Als irrigatiewater binnen stroomgebieden te zout wordt, groeien gewassen die gevoelig zijn voor zout (bijvoorbeeld aardappelen, tomaten en fruitbomen) minder goed.

Tot overmaat van ramp lijkt irrigatie een van de belangrijkste oorzaken te zijn van de verzilting van stroomgebieden. Dat blijkt uit nieuw onderzoek onder leiding van Josefin Thorslund, postdoc onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. De resultaten van het onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in Nature Communications. I

Door strooizout, mijnbouw en erosie van gesteenten kan zout in rivieren terechtkomen; dit zijn belangrijke factoren die water doen verzilten.In de Mississippi, bijvoorbeeld, zagen de studenten bijna al die factoren bij elkaar: het is een grote regio met veel mensen, en dus veel irrigatie en gebruik van strooizout. Maar zelfs als de factoren zich zo opstapelen en het effect sterker wordt, blijkt uit de resultaten alsnog dat irrigatie de belangrijkste oorzaak van verzilting is.

Student werkt aan duurzame sloep

In 2025 moeten alle boten die door de Amsterdamse binnenstad varen elektrisch zijn. Als het aan student Product Design Louden Jansen ligt, zijn de boten niet alleen elektrisch aangedreven, maar ook gemaakt van 100% gerecycled plastic. Met zijn Drifty hoopt hij de maritieme industrie te veroveren.

Drifty is gemaakt van gerecycled plastic en is zo ontworpen dat je meerdere bootjes van 4,5 bij 2,3 meter ook aan elkaar te koppelen zijn. Daarmee is de boot interessant voor mensen die gewoon een dagje willen varen, maar ook te gebruiken bij het onderhoud van kades.

Op dit moment is er alleen nog een schaalmodel van Drifty, en dus zijn Louden en Bas druk in gesprek met investeerders om echt een werkbaar prototype te kunnen ontwikkelen. Het schaalmodel is met een 3D-printer geprint, maar voor een echte boot hebben ze een mal nodig waaruit ze in een keer de hele boot kunnen maken.

Louden verwacht dat als de mal er eenmaal is, de Drifty – exclusief motor en accu - voor consumenten zo’n 6000 euro moet gaan kosten.

Hoogwater aan de Maas straks steeds vaker

De Maas heeft vorige week een afvoerniveau bereikt van meer dan 3.000 m3/s (3 miljoen liter per seconde). Ter vergelijking: een olympisch zwembad heeft een inhoud van 2500 m3; met deze Maasafvoer kan dus elke seconde een Olympisch  zwembad gevuld worden.

Een afvoer van meer dan 3.000 m3/s is slechts twee keer eerder voorgekomen sinds in 1911 is begonnen met afvoermeting in de Maas: rond de jaarwisseling van 1925/1926 en tijdens de kerstperiode in 1993.

Wat het huidige hoogwater van de Maas extra bijzonder maakt is dat het in de zomer plaats vindt. Over het algemeen komen dergelijke hoogwaters in de winter voor.

Tot dusver was de hoogst gemeten zomerafvoer in de Maas gelijk aan 2100 m3/s (in 1980). Dat geeft wel aan hoe uitzonderlijk dit hoogwater is, zowel qua hoogte van de afvoer als het moment van optreden (in de zomer).

Op basis van de meest recent klimaatscenario’s van het KNMI kan de gemiddelde afvoer van de maas rond 2050 ongeveer 320 m3/s zijn en de eens in de 1000 jaar afvoer ongeveer 3900 m3/s. Bij een hoge opwarming van de aarde kan dit oplopen tot respectievelijk 330 m3/s  en 4500 m3/s in 2100. Als klimaatverandering beperkt blijft dan neemt de eens in de 1000 jaar afvoer minder toe tot zo’n 4000 m3/s in 2100



 

Onderzoek naar hevige regen en overstromingen in Limburg, Ardennen en Eifel

Het KNMI gaat onderzoeken wat het verband is tussen klimaatverandering en de hevige regenval en overstromingen van de afgelopen week. De resultaten worden half augustus verwacht.

De wateroverlast in Nederland, Duitsland en België was het gevolg van een lagedrukgebied boven Duitsland dat vooral op woensdag 14 juli extreem veel regen gaf in de Belgische Ardennen en de Duitse Eifel. Ook in Zuid-Limburg regende het record veel, op sommige plaatsen is op dinsdag 13 juli en woensdag 14 juli meer dan 150 millimeter gevallen. Dat is ruim twee keer de normale hoeveelheid neerslag in juli.

Over het algemeen wordt extreme regenval nog extremer door de opwarming van de aarde. Lokale effecten kunnen dit echter tegenwerken of versterken, zodat de uitkomst voor een specifieke gebeurtenis anders kan uitvallen.

Door deze grote hoeveelheden water, die op een al verzadigde bodem vielen, traden vele beken en rivieren in dit gebied buiten hun oevers en veroorzaakten vooral in Duitsland en België veel slachtoffers en grote schade. Ook het Limburgse Valkenburg aan de Geul werd zwaar getroffen. Daarna verzamelde veel van het regenwater zich in de Maas, die een recordhoge afvoer bereikte. Deze enorme berg water stroomt nu naar het noorden.

Het WWA consortium staat onder leiding van het Geert Jan van Oldenborgh (KNMI) en Friederike Otto (Universiteit van Oxford). Andere WWA-leden die aan de studie meewerken zijn verbonden aan het Franse Institut Pierre Simon Laplace (IPSL) en de universiteiten van Zürich en Princeton.

'In warmere meren huizen langzamere methaaneters'

Hogere broeikasgasuitstoot door meren bij hogere temperaturen is mogelijk te wijten aan een verschuiving van het type bacteriën dat leeft in deze meren. Dat ontdekten ecologen van de Radboud Universiteit door gebruik te maken van een langlopend zoetwaterexperiment. 

Meren en rivieren zijn ’s werelds grootste natuurlijke bron van methaanuitstoot. Het is bekend dat de uitstoot in meren hoger wordt bij opwarming en bij een toename van voedingsstoffen zoals fosfor en stikstof (eutrofiëring), die in het water terecht komen door bijvoorbeeld de uitspoeling van mest. Wetenschappers vermoedden al dat de hogere uitstoot als gevolg hiervan toe te schrijven is aan bacteriën die in de wateren leven, maar er was tot nog toe weinig onderzoek gedaan naar de precieze mechanismen hierachter.

Op het terrein van de Aarhus Universiteit (Denemarken) staan al twintig jaar grote waterbakken die het natuurlijke ecosysteem in meren nabootsen. De Radboudonderzoekers maakten hiervan gebruik om het effect van opwarming en eutrofiëring op de methaanconsumerende en -producerende bacteriën in de bakken te onderzoeken.

Goed beeld van bodemdaling bij inwoners, agrariërs en ondernemers

Het onlangs verschenen rapport Beelden van Bodemdaling geeft inzicht in het handelingsperspectief over het thema bodemdaling in het Groene Hart bij inwoners (huizenbezitters en particuliere huurders), agrariërs, ondernemers, overheden en terrein beherende organisaties.

Het rapport is tot stand gekomen binnen de Regio Deal bodemdaling Groene Hart, waarin overheden, kennisinstellingen, agrarische sector, bewoners en bedrijfsleven samenwerken aan een aanpak voor het omgaan met bodemdaling.

Veel mensen uit de verschillende doelgroepen zijn al bekend en bezig met bodemdaling. Ongeveer een derde van de inwoners, agrariërs en ondernemers geeft aan dat bodemdaling invloed heeft op hun dagelijks leven. Maar liefst meer dan 50 procent van de inwoners geeft aan dat ze verzakkingen van de tuin ervaren.

We kunnen meer aan bodemdaling doen wat we denken. We schatten onze eigen invloed op bodemdaling lager in dan daadwerkelijk het geval is. In de wetenschap wordt er vanuit gegaan dat we voor 90 procent wat aan bodemdaling kunnen doen en dat 10 procent zich buiten onze invloed bevindt. Vrijwel alle doelgroepen schatten dit (veel) te laag in.

Alle doelgroepen voelen zich verantwoordelijkheid voor de aanpak, maar in de eerste plaats wordt deze belegd bij álle overheidsorganisaties die betrokken zijn bij bodemdaling. Zo vindt meer dan 80 procent van alle ondervraagden dat waterschappen, gemeenten, provincies en het Rijk verantwoordelijk zijn.

Waterschap Brabantse Delta helpt Limburg met mobiele keringen

Zes medewerkers van waterschap Brabantse Delta helpen mee in Limburg om wateroverlast te beperken. Zaterdagmiddag 17 juli vertrokken ze met in totaal 650 meter mobiele keringen naar de Limburgse plaats Ottersum.

De mobiele keringen bestaan uit één of twee lange flexibele buizen of slangen die gevuld kunnen worden met water. Door het gewicht blijven ze stevig liggen. Ze kunnen bijvoorbeeld langs een kade worden gelegd om die tijdelijk te verhogen als het water verder dreigt te stijgen. Hoe lang de keringen daar nodig blijven hangt af van de lokale situatie.

Waterschap Brabantse Delta heeft deze mobiele keringen voor noodgevallen klaarliggen. Bijvoorbeeld als het Volkerak-Zoommeer ingezet wordt als waterberging. De rivieren Mark & Dintel en de Vliet kunnen dan het water niet meer vanzelf kwijt in het Volkerak. Grote pompen voeren het water dan af. En op plekken waar wateroverlast dreigt, zet het waterschap deze mobiele keringen in.

Stremming sluiscomplex Weurt door hoogwater

Rijkswaterstaat stremt vandaag sluis Weurt vanwege de hoge stand van het water in de Waal. Om bij verhoogde waterstand het water te kunnen keren en veilig te kunnen schutten, zijn in de westelijke sluiskolk drie sluisdeuren nodig.

Voor de renovatie is juist de zomerperiode gekozen, vanwege de normaal gesproken gunstige waterstand. Door de recente onverwachte hoogwatergolf en het ontbreken van de 3e deur wordt de westsluis van Weurt noodzakelijkerwijs gestremd. Wanneer het water voldoende is gezakt, zal de stremming worden opgeheven. De verwachting is dat de stremming ongeveer een week nodig is.

De werkzaamheden aan de middelste hefdeur zijn onderdeel van groot onderhoud aan het gehele sluiscomplex, dat de komende jaren plaatsvindt. In verband met de renovatie van de middelste hefdeur zijn het komende halfjaar nog andere volledige stremmingen van de westkolk nodig.

Rijkswaterstaat sluit 16 juli 2021 hoogwaterkering Ravenswaaij

Op vrijdagochtend 16 juli sluit Rijkswaterstaat de hoogwaterkering Ravenswaaij in het Amsterdam-Rijnkanaal. De kering beschermt het gebied langs het zuidelijke deel van het kanaal tussen de Lek en de Waal tegen opkomend hoogwater vanaf de Lek.

Schepen kunnen na de sluiting passeren door de Prinses Marijkesluis, die naast de keersluis ligt. Dit kan een beperkte vertraging opleveren.

Het zuidelijk deel van het Amsterdam-Rijnkanaal, tussen Ravenswaaij en Tiel, staat normaal in open verbinding met de Lek. Het waterpeil stijgt en daalt mee met dat van de Lek. Bij een waterstand van 5,2 m boven NAP wordt het kanaalpeil te hoog.

Water in Maas stijgt nog altijd snel

Waterschap Limburg is momenteel met man en macht bezig om maatregelen te nemen tegen de extreme wateroverlast in Limburg.

Medewerkers van het waterschap zijn in de omgeving bezig met het beperken van de wateroverlast en ondersteunt de hulpdiensten waar mogelijk.

Zandzakken worden nog steeds uitgedragen en in samenwerking met defensie worden deze geplaatst in de gebieden waar ze het hoogst nodig zijn. De coupures worden ook nog steeds opgebouwd in Well.
Intussen stijgt het water in de Maas snel en wordt er een flinke piek verwacht. Het is een uitermate ernstige situatie die niet eerder in deze combinatie (hoogwater en lokale zeer ernstige wateroverlast) heeft plaatsgevonden.

Actueel:

Brug over Geul Meerssen onveilig: weg afgesloten

Roermond gaat honderden huishoudens evacueren vanwege hoogwater

Deze gebieden in Noord- en Midden-Limburg lopen mogelijk onder water vanwege de hoge waterstand van de Maas

Stijgend waterpeil: Peel en Maas sluit wegen in uiterwaarden

ME bewaakt grens Valkenburg tegen ramptoeristen

Extra uitzendingen L1mburg Centraal over wateroverlast

Brug in centrum Valkenburg ingestort, auto’s verdwijnen in water

 

 

 

Proef met rifblokken van slib uit Eems-Dollard

Dit najaar start een proef met rifblokken die gemaakt worden van slib uit de Eems-Dollard. De blokken komen te liggen op een plek langs de zeedijk tussen de Eemshaven en Delfzijl.

Op deze harde ondergrond kunnen mosselen en oesters groeien. De proef is bedoeld om te onderzoeken of dit gebeurt en of hiermee een nieuw leefgebied voor onderwaterleven ontstaat. Het Waddenfonds en de provincie Groningen dragen samen 240.000 euro bij aan de proef.

In de Eems-Dollard en Waddenzee komen steeds minder schelpdieren voor. Dit heeft gevolgen voor andere dieren die daarvan afhankelijk zijn voor voedsel. Schelpdieren zoals mossels en oesters worden ook biobouwers genoemd. Ze vestigen zich als een groepje op een plek en bouwen daar een nieuw leefgebied voor onderwaterdieren en -planten. Met de proef met de rifblokken krijgen de schelpdieren een harde ondergrond van lokaal slib. Hierop kunnen ze een nieuw rif bouwen, waar kreeftachtigen, weekdieren en vissen kunnen opgroeien en schuilen.

Extreem hoge waterstanden op Maas en Rijn: uniek voor de zomer

De droge en hete zomers van de afgelopen jaren lijken niet op de zomer van nu. De komende dagen is het namelijk allesbehalve droog en wordt er veel neerslag verwacht. Hierdoor gaan de waterstanden in de Rijn en de Maas flink stijgen. Ook de waterstanden in de zijrivieren gaan daardoor omhoog.

De Maas zal woensdag 14 juli 2021 ruim boven de 1.000 m3 uit gaan komen: een uitzonderlijke situatie voor de tijd van het jaar. Sinds 1911 is dit niveau in de zomermaanden maar 1 keer overschreden, dat was tijdens het zomerse hoogwater van juli 1980. Nu hebben we dus weer zo’n piek te pakken.

Ook het water in de Rijn bij Lobith zal eind deze week (vrijdag 16 juli) stijgen tot boven een waterstand van 12 m. De bijbehorende afvoer is ongeveer 4.450 m3/s. Ook dit komt in de zomermaanden maar weinig voor. In 2018 was dit halverwege de maand juli slechts 1.680 m3/s en in 2020 1.328m3/s.

Rijkswaterstaat en de waterschappen in het (zuid)oosten van het land zijn alert en zullen waar mogelijk preventieve maatregelen treffen (zoals het openen van de stuwen).

Provincie zet volgende fase in voor Schil Naardermeer

 Om een volgende stap te kunnen zetten in het project Schil Naardermeer, willen Gedeputeerde Staten van Noord-Holland het onteigeningstraject starten. Zij vragen Provinciale Staten hiertoe te besluiten.

Onder druk van een aantal factoren, waaronder de toenemende droogte, verdwijnt of verslechtert het leefgebied van belangrijke plant- en diersoorten in het Naardermeer. De grote karekiet bijvoorbeeld, ooit een veel geziene gast, broedt hierdoor niet meer in het beschermde natuurgebied.

Om het Naardermeer te herstellen en de natuur in het gebied te beschermen, is het nodig om het waterpeil in de zogenaamde ‘schil’ rond het Naardermeer stapsgewijs te verhogen. Daarvoor is het nodig dat bepaalde percelen in dit gebied een andere bestemming krijgen. Het gaat om agrarische grond die natuur moet worden. Eind vorig jaar konden betrokkenen hier hun zienswijzen op indienen.

De afgelopen jaren heeft de provincie met alle betrokken grondeigenaren om tafel gezeten om te komen tot minnelijke verwerving ter voorkoming van onteigening. Dat wil zeggen dat aan elke eigenaar de mogelijkheid is voorgelegd van volledige schadeloosstelling. Met hen werd gesproken over alternatieve locaties voor hun bedrijf, financiële vergoedingen en zelf natuur maken met subsidie van de provincie.

Met zeven eigenaren is overeenstemming bereikt. De onderhandelingen met drie eigenaren lopen nog. Vooralsnog lijkt er echter geen zicht op het bereiken van overeenstemming. De volgende stap is het daadwerkelijk starten van het onteigeningstraject. Die stap willen Gedeputeerde Staten met hun verzoek aan Provinciale Staten nu zetten.

Naar verwachting besluiten Provinciale Staten op 13 september tijdens hun vergadering over dit verzoek. Bij akkoord wordt vervolgens de Kroon verzocht over te gaan tot aanwijzing ter onteigening van de benodigde gronden.

Het Naardermeer is het oudste natuurgebied van Nederland en is onderdeel van het Europese Natura 2000-netwerk en het Natuurnetwerk Nederland. Samen met Natuurmonumenten als eigenaar van het gebied en Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, werkt de provincie al sinds 1993 aan een herstelplan om de natuur in het gebied te beschermen en te ontwikkelen.

Aanleg regenwaterriool Rueckertbaan in Tilburg

De Rueckertbaan in Tilburg krijgt een extra regenwaterriool, een zogenoemde Blauwe Ader. Het gaat om de rijbaan aan de kant van het ziekenhuis vanaf de Dr. Deelenlaan tot en met de kruising met de Dongenseweg. Afhankelijk van het weer duren de werkzaamheden tot eind dit jaar.

Het klimaat verandert, waardoor nieuwe maatregelen nodig zijn om het water tijdens hevige regenbuien af te kunnen voeren. De wateroverlast wordt op die manier zoveel mogelijk verminderd. Er komen verkeerslichten op de kruising van de Rueckertbaan met de Postelse Hoflaan, zodat verkeersdeelnemers hier beter kunnen oversteken. 

Sportvissers komen in actie bij slechte waterkwaliteit

Vissen redden die dreigen te stikken wegens zuurstoftekort. De vrijwilligers van Sportvisserij Oost-Nederland komen hiervoor in actie, vaak in tijden van droogte. Dan worden er regelmatig vissen door Sportvisserij Oost-Nederland, in samenwerking met de gemeente en ons waterschap, overgezet naar andere wateren.

Een plotselinge hoosbui met veel regenwater, met name na een warme en droge periode, kan de situatie plots veranderen. Het vele regenwater neemt veel voedingsstoffen en vuil mee dat is opgehoopt op verharding. Daardoor kan het water in vijvers, sloten en beken voedselrijk en troebel worden, met een slecht leefklimaat tot gevolg.

Een andere oorzaak is een overstort in een rioolstelsel waarmee bij grotere buien regenwater en verdund rioolwater op het oppervlaktewater wordt geloosd) (noodvoorziening in een rioolstelsel waarmee bij grotere buien regenwater en verdund rioolwater op het oppervlaktewater wordt geloosd) van de riolering. Door een hoosbui valt er zoveel regen dat de riolering het niet aan kan. Dan stroomt deze over, waardoor rioolwater in het water van vijvers, sloten en beken terecht komt. Dit kan zuurstofgebrek  in het water veroorzaken.

In de vijver het 'Oude Zwembad' in Vriezenveen Zuid trad vanwege een laag zuurstofgehalte in het water afgelopen weekeind opnieuw vissterfte op. Enkele weken geleden zijn in samenwerking met Sportvisserij Oost-Nederland de meeste vissen er al uit gevangen, om massale vissterfte te voorkomen.

Rekenkamer straks ook voor waterschappen verplicht

Net als gemeenten en provincies worden waterschappen straks verplicht een rekenkamer in te stellen. Dit voorstel sturen ministers Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat en Hoekstra van Financiën naar de Tweede Kamer.

Rekenkamers doen onderzoek naar de effecten, de kosten en de rechtmatigheid van het gevoerde bestuur en beleid en geven daar in openbare rapporten een oordeel over. Daarmee zijn zij van groot belang voor de controlerende rol van het algemeen bestuur en de kwaliteit van de democratische besluitvorming. Alle waterschappen bij elkaar geven elk jaar circa 3 miljard euro uit. Het is van groot belang dat daar onafhankelijke controle door een rekenkamer op kan plaatsvinden.

Met een nota van wijziging bij het wetsvoorstel versterking decentrale rekenkamers, dat momenteel in behandeling is bij de Tweede Kamer, wordt voorgesteld dat alle waterschappen voortaan een onafhankelijke rekenkamer instellen, zelfstandig of in samenwerking met andere waterschappen. Ook wordt voorgesteld dat de rekenkamers van de waterschappen dezelfde onderzoeksbevoegdheden krijgen als de rekenkamers van de gemeenten en provincies.

Op dit moment is het zo dat in 15 van de 21 waterschappen rekenkameronderzoek plaatsvindt. In 3 andere waterschappen is een commissie actief met een beperktere taak dan een rekenkamer. In 3 waterschappen vindt geen rekenkameronderzoek plaats.

Daarnaast wordt voorgesteld dat de dagelijkse besturen van gemeenten, provincies en waterschappen voortaan zelf verantwoording afleggen in de jaarrekening over de rechtmatigheid van het gevoerde bestuur. Nu is het nog zo dat de accountant daar een oordeel over velt.

Europarlement komt op voor vissers bij windmolens op zee

Nieuwe windmolens op zee moeten de visserij geen last bezorgen en voorafgaand aan de bouw moeten vissers bij de besluitvorming betrokken worden. Dat stelt het Europees Parlement in een rapport over windturbines op zee en de visserijsector.

EU-landen moeten verzekeren dat windmolenparken op zee alleen nog op ruime afstand van visgronden worden gebouwd. Ook mogen de turbines geen slechte invloed hebben op het milieu. Voor mogelijke getroffen vissers is compensatie nodig.

In 2050 moet vijftien keer meer ruimte op zee dan nu worden benut voor windmolens. Door vooraf samen te werken met de visserij kan voorkomen worden dat nieuwe windmolens die sector de das om zullen doen. Samen met de vissers kan ervoor gezorgd worden dat visgronden overeind blijven en dat vissers niet in de problemen komen.

Tachtig procent van alle vissersboten in de EU bestaat uit kleinschalige visserij. Zij varen voornamelijk in de kustwateren waar veel turbines gepland staan. Vooral kleine vissers kunnen getroffen worden door de komst van de molens. Als dat zo is, moeten ze compensatie krijgen.

Ook kan de bouw van nieuwe windturbineparken op zee negatieve gevolgen hebben voor het leven in de zee, aldus het rapport van het Europees Parlement. Om de gevaren te verminderen is meer onderzoek nodig naar de negatieve effecten op de zeebodem tijdens de bouw en het gebruik van de windmolens. Na een aantal decennia zullen ze moeten worden vervangen of afgebouwd. In beide gevallen moet er onderzoek komen naar de effecten daarvan. Ook wordt in het rapport gepleit voor regelingen die langetermijnrisico’s van verlaten infrastructuur moeten dekken.

Provincie renoveert Leembrug in Smilde

Op 17 juni is de Provincie Drenthe gestart met de renovatie van de Leembrug in Smilde.
Oorspronkelijk zouden we werkzaamheden plaatsvinden tot 8 juli. Door omstandigheden duren de werkzaamheden langer dan gepland.

De brug is vanaf 14 juli weer geopend voor al het verkeer. Omleidingen worden ter plaatse aangegeven en lopen via de naastgelegen Spiersbrug of de Veenhoopsbrug.

Om de brug goed te renoveren is deze gedemonteerd. Bewegende onderdelen van de brug worden gecontroleerd en waar nodig vervangen. Daarnaast wordt de brug van een nieuw verfsysteem voorzien. De betonnen ombouw van de brug wordt ter plaatse opgeknapt. Tenslotte zal het asfalt voor en achter de brug vernieuwd worden. De vertraging bij de werkzaamheden is ontstaan doordat er tijdens het demonteren van en het werk voor het nieuwe verfsysteem is gebleken dat er extra onderhoud nodig is.

Gentse start-up Robinetto en Colruyt Group bundelen de krachten voor een duurzamere waterconsumptie

De Gentse impactonderneming Robinetto en Colruyt Group gaan nauwer samenwerken. Colruyt Group neemt een minderheidsparticipatie in de Gentse start-up en wordt hiermee een belangrijke nieuwe aandeelhouder in het bedrijf.

Robinetto, opgericht in 2018, heeft als missie om op zoveel mogelijk plaatsen flessenwater te vervangen door kraanwater. De verpakking en het transport van flessenwater heeft immers een grote ecologische voetafdruk. Daarom verkoopt en verhuurt Robinetto waterkoelers in de sector van horeca, evenementen en bedrijven.

Onder andere door het plaatsen van mobiele watertaps op grote en kleine events, en heel wat maatwerk in meer dan 150 horecazaken, bouwde het bedrijf in korte tijd al heel wat expertise op. Die ervaring situeert zich zowel op het technische vlak (filteren, koelen en carboniseren van water) als op het vlak van consumentengedrag en nudging. Ook voor Colruyt Group is deze technische en commerciële knowhow waardevol, aangezien dit naadloos aansluit bij de ambitie van de groep om een referentiepunt te zijn voor duurzaam ondernemen en een inspiratiebron voor bewust consumeren. De nieuwe samenwerking is daarom een win-winsituatie voor beide partijen.

Landelijk voorbeeld van Integraal Riviermanagement langs de IJssel

Op maandag 5 juli zette de minister van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) Cora van Nieuwenhuizen, samen met diverse bestuurders, haar handtekening onder een samenwerkingsovereenkomst voor het verleggen van de IJsseldijk bij Paddenpol, tussen Wijhe en Herxen.

De dijkverlegging is het resultaat van een effectieve samenwerking die zorgt voor waterveiligheid in combinatie met een klimaatbuffer en 13 hectare extra riviernatuur langs de IJssel. Een natuurgebied waar ook mensen van gaan genieten.

De samenwerking is een landelijk voorbeeldproject van Integraal Riviermanagement (IRM) met uitvoering op korte termijn. Hierin werken Rijk en regio samen aan de uitdaging om het Nederlandse rivierengebied veerkrachtig en toekomstbestendig te maken.

De dijkverlegging Paddenpol is een initiatief van de provincie Overijssel, provincie Gelderland, Staatsbosbeheer en van de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Vanuit het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) trof Waterschap Drents Overijsselse Delta al voorbereidingen om de dijk te versterken. In 2019 bleek uit onderzoek dat bij Paddenpol een dijkverlegging in plaats van een dijkversterking ook kansrijk was en direct kansen biedt voor natuurontwikkeling en waterveiligheid.

Een dijkverlegging levert meer ruimte voor de IJssel op dan een dijkversterking. De uiterwaard wordt breder. Dat zorgt voor een minder hoge waterstand op de rivier in tijden van hoge afvoeren. Tegelijkertijd blijft het hoge water langer staan en fungeert de Paddenpol als natuurlijke waterbuffer die water levert aan de natuur in tijden van droogte. De inrichting levert ook een hogere ecologische waterkwaliteit op, met een geul voor vissen. Tevens ontstaat er extra riviernatuur met natte graslanden.

Streepjescode visualiseert gevolgen zeespiegelstijging

Onderzoekers van de Universiteit Utrecht en Deltares hebben een nieuwe methode ontwikkeld die de gevolgen van zeespiegelstijging en aanpassingsstrategieën op de ecologie van kustgebieden kan visualiseren. Gevolgen van maatregelen, zoals het afsluiten van het Waddengebied van de Noordzee, zijn door middel van deze methode gevisualiseerd. Maar ook op internationale schaal is deze aanpak inzetbaar.

De effecten op de ecologie worden vaak nog niet meegenomen in studies die zeespiegelstijging en eventuele maatregelen bestuderen. Daarom is een methode ontwikkeld om deze effecten op een ruimtelijke manier te visualiseren.

De visualisatie bestaat uit een soort streepjescode, vergelijkbaar met de eerder verschenen warming stripes ontwikkeld door klimatoloog Ed Hawkins. Een van de scenario’s die werd gevisualiseerd is het aanleggen van een barrière tussen de Waddenzee en de Noordzee.

In de afbeelding is te zien dat tot en met 2050 een grote variëteit in het Waddengebied te zien is. Na het afsluiten van de Waddenzee neemt deze variëteit echter gauw af, waardoor het Waddengebied zoals wij het nu kennen zal verdwijnen. Ook in het scenario met een open Waddenzee en de Friese dijken doorgebroken zijn er grote veranderingen in de verspreiding van de leefgebieden te zien als we niets doen.

Themajaar 600 jaar Elisabethsvloed officieel van start

Het themajaar '600 jaar Elisabethsvloed' is officieel van start gegaan met De Grote Feestelijke Reddingsdag van de Redders van Dordt. Leerlingen uit groep 6 gingen met zelfgebouwde vlotten de rivier het Wantij op om evacués in veiligheid te brengen.

Dit jaar is het 600 jaar geleden dat de Sint Elisabethsvloed het zuidwesten van Nederland overspoelde. Met desastreuze gevolgen. Duizenden mensen verdronken of werden dakloos en hele dorpen verdwenen onder water. Eén van de ergste gebeurtenissen uit onze Vaderlandse geschiedenis was een feit.

Ruim 70 partners uit de gehele regio, van Slot Loevestein tot zee en van Rotterdam tot Noordwest Brabant, hebben een programma opgesteld met ruim 100 evenementen. Er is een grote variatie van concerten, tentoonstellingen, congressen, lezingen, films, wandel- en fietstochten, educatieve programma's, designateliers, kunstwerken en tijdmachines.

Het themajaar (oorspronkelijk voorzien voor heel 2021) is vanwege de corona beperkingen doorgeschoven naar juli 2021 en loopt door tot en met september 2022.

De Sint Elisabethsvloed is niet alleen interessant voor historici. In 2021 zijn we nog steeds kwetsbaar als het water stijgt. Door klimaatverandering wordt de kans op een nieuwe overstroming reëler. En niet alleen in Nederland. De stijging van de zeespiegel wordt wereldwijd gevreesd.

Ook vieren we natuur die door de vloed is ontstaan, met als hoogtepunt de Biesbosch: het grootste zoetwatergetijdegebied van Europa. (Biesbosch en Haringvliet zijn samen uitgeroepen tot een van de mooiste natuurgebieden van Nederland: NLDelta.

Drinkwatergebruik 130 liter per persoon per dag in 2019

Het drinkwatergebruik door huishoudens is in 2019 afgenomen met 3 procent ten opzichte van 2018. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Het leidingwatergebruik door bedrijven daarentegen nam toe met bijna 1 procent vergeleken met een jaar eerder. Voor het tweede jaar op rij gebruikte de landbouwsector door de droogte relatief veel water.

Het drinkwatergebruik van huishoudens kwam in 2019 uit op 818 miljoen kubieke meter. Omgerekend per hoofd van de bevolking werd 130 liter drinkwater per dag gebruikt. In 2018 was dit 134 liter per persoon per dag. Deze twee jaren waren relatief droog. Van 2003 tot en met 2017 daalde het huishoudelijk drinkwatergebruik per inwoner nog, met ruim 9 procent van 138 tot 125 liter per persoon per dag.

Deze daling van het watergebruik ging samen met het zuiniger worden van huishoudelijke apparaten. De laatste jaren is er echter een grillig patroon te zien door wisselende weersomstandigheden. In relatief droge zomers gebruikten huishoudens meer drinkwater voor het sproeien van de tuin of het vullen van een zwembadje.