Publiekscentrum SHIP zeesluis IJmuiden open voor publiek

Het Sluis- en Haven Informatie Punt (SHIP) op het sluizencomplex in IJmuiden is op 30 maart 2017 geopend. Het nieuwe gebouw huisvest een vaste en wisselende tentoonstelling over het Noordzeekanaalgebied en de nieuwe zeesluis. Ook is er een lesruimte waar jongeren technieklessen krijgen, een aantal vergaderruimtes en een restaurant. Het SHIP neemt de bezoeker mee in het verhaal van de regio van nu en in de toekomst. Vanaf 31 maart 2017 is het SHIP open voor publiek. De opening werd verricht door gedeputeerde Elisabeth Post van de provincie Noord-Holland.

Gedeputeerde Elisabeth Post:  "In het SHIP wordt niet alleen aandacht besteed aan de grootste zeesluis van de wereld die hier in IJmuiden wordt gebouwd, maar ook zetten we hier de regio op de kaart op het gebied van economie, innovatie en werkgelegenheid. Het is een unieke mogelijkheid om te laten zien waar het bedrijfsleven in de regio mee bezig is en waar zij zich voor inzet. Ik ben dan ook verheugd met de realisatie van het SHIP, wat niet was gelukt zonder de inzet en hulp van vele partijen. Met deze brede steun ben ik ervan overtuigd dat het SHIP een succes wordt."

Naast informatie over de bouw van de nieuwe zeesluis in IJmuiden en het sluizencomplex, schenkt het SHIP ook aandacht aan de ontwikkeling van het Noordzeekanaalgebied zoals  innovatie en duurzaamheid en beroepsvoorlichting  voor jongeren. Zo kan er in de tentoonstellingsruimte door een maquette van de zeesluis gewandeld worden en is er een techniekruimte waar dagelijks vele jongeren lessen volgen. Het SHIP omvat verder een ontvangst- en vergaderruimte en een restaurant met een fantastisch uitzicht over de nieuwe zeesluis en de omgeving.

De provincie Noord-Holland heeft het informatiepunt op het sluizencomplex gerealiseerd in samenwerking met de gemeenten Amsterdam, Zaanstad, Velsen, Beverwijk, Haarlemmerliede & Spaarnwoude, Havenbedrijf Amsterdam, Zeehaven IJmuiden, TATA en Rijkswaterstaat. Daarnaast  hebben diverse sponsoren uit het bedrijfsleven de realisatie van het SHIP financieel mogelijk gemaakt. Het SHIP wordt geëxploiteerd door ShipAhoy, een project van voetbalclub Telstar.

Simavi krijgt duizenden scholieren op de been voor schoon drinkwater

Sinds 22 maart wandelen ruim 10.000 basisschoolleerlingen 6 kilometer met 6 liter water op hun rug om geld in te zamelen voor schoon drinkwater. Ze doen dit in het kader van Wandelen voor Water. Het geld dat hiermee wordt opgehaald is bestemd voor schoon drinkwaterprojecten van Simavi. In Enkhuizen doen dit jaar 150 leerlingen mee. Zij lopen op 5 april en starten om 9.00 uur in het Zuiderzeemuseum.

“De afgelopen jaren hebben we dankzij Wandelen voor Water al ruim 58.000 mensen kunnen helpen aan schoon drinkwater, veilige toiletten en kennis over goede hygiëne. Dat aantal is immens. Echter, nog steeds sterven wereldwijd bijna elke dag 2.000 kinderen als gevolg van vervuild drinkwater. Dankzij de inzet van Nederlandse scholieren dringen we dit aantal terug. ” Legt Sandra van der Willigen, Eventmanager van Simavi uit.

Voor kinderen in ontwikkelingslanden betekent waterschaarste vaak dat ze uren moeten lopen om een paar liter vervuild drinkwater te halen, iedere dag. Hierdoor kunnen ze minder vaak naar school en missen ze belangrijke lessen. Daarnaast verspreiden ziektes, zoals diarree, zich snel zonder toegang tot basisvoorzieningen als toiletten, schoon drinkwater en hygiëne. Om schoon drinkwater ook voor hen toegankelijk te maken, halen de Nederlandse kinderen geld op met de sponsorloop Wandelen voor water.

Goed nieuws: het bedrag dat zij hiermee ophalen, wordt dit jaar door Aqua for All met 80% verhoogd! Met de opbrengst van Wandelen voor Water dringt Simavi het aantal door vervuild water veroorzaakte ziektes terug onder schoolkinderen in Kenia, Oeganda en Tanzania.

Amazone rivier minstens 9 miljoen jaar oud

Onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA; Nederland) en de Universidade de Brasília (Brazilië) toont aan dat de Amazone rivier op zijn minst 9,4 tot 9 miljoen jaar (Ma) oud is. De bevindingen worden, voorafgaand aan de gedrukte publicatie, online gepubliceerd in het tijdschrift Global and Planetary Change.

Het onderzoek bestond uit geochemische en palynologische analyses van afzettingen afkomstig uit een boorgat voor de kust van Brazilië, ruim 4,5 kilometer onder zeeniveau.
Het bestudeerde materiaal vertoont een duidelijke verandering in de samenstelling van afzettingen tijdens het late Mioceen (9,4 tot 9 Ma). We zien hier het ontstaan van de transcontinentale Amazone rivier als gevolg van het verschuiven van haar brongebied van het tropische laagland naar het Andes-hooggebergte. De nieuwe informatie weerlegt jongere schattingen (ca. 2,6 Ma) die in recente literatuur zijn geopperd, en verlaagt de in een eerder onderzoek van dit boorgat geschatte ouderdom met ongeveer 1 à 1,5 miljoen jaar.

Professor Farid Chemale Junior van de Universidade de Brasília: "We zijn erin geslaagd om de ontstaanstijd van de Amazone rivier met meer precisie vast te stellen door cruciale delen van de Amazone-sedimentwaaier te bemonsteren, op de plaats waar het riviersediment in zee bezinkt. Hierdoor  kunnen we de ontstaansgeschiedenis van de rivier nauwkeurig documenteren. Bij de analyse hebben we hoge resolutie technieken toegepast die in de regio nog niet eerder waren gebruikt", aldus Chemale, een van de hoofdauteurs.

Andere nieuwe inzichten die voortkomen uit het onderzoek gaan over veranderingen in de samenstelling van de flora in het rivierbekken van de Amazone. In het bijzonder is de toename van graslanden een indicatie dat tektonische opheffing en klimaatverandering in het Kwartair het landschap sterk hebben beïnvloed en waarschijnlijk nieuwe habitats voor de kolonisatie van gras hebben blootgelegd.

"Op grond van waargenomen veranderingen in het sedimentarchief vragen we ons natuurlijk af of het Amazonegebied tijdens de afkoeling van de aarde in het Plio-Pleistoceen wellicht ingrijpende veranderingen heeft ondergaan", aldus Dr. Carina Hoorn, eerste auteur en onderzoeker aan het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica van de UvA. "Onze nieuwe data bevestigen dat de Amazone rivier ‘oud’ is, en ze laten ook zien dat er gedurende de ijstijden een forse uitbreiding van graslanden was, en dat hadden we niet verwacht. Om de geschiedenis beter te begrijpen is vervolgonderzoek nodig, zowel op land als in de zeebodem, maar dit vergt investeringen in continentale en maritieme boringen."

De Amazone rivier is verantwoordelijk voor 20 procent van de totale zoetwatervoorziening in de wereldzeeën en heeft het grootste rivierbekken ter wereld. Het ontstaan van de rivier is een keerpunt geweest in de paleogeografische herstructurering van Zuid-Amerika en heeft de flora en fauna van het Amazonegebied zowel verbonden als verdeeld.

Op het land is de geschiedenis van de Amazone rivier en haar rivierbekken is lastig te ontrafelen vanwege schaarste en fragmentatie van het archief. In het water is het archief vollediger, maar de toegankelijkheid ervan even problematisch. Sedimentwaaiers in zee, nabij grote rivieren, bevatten vaak doorlopende archieven van aardmateriaal dat in de loop der tijd door de rivier is opgehoopt. Deze archieven verschaffen een zeldzame inkijk in de geschiedenis van klimaat, geografie en ontwikkeling van het leven op aarde.

Het onderzoek vond plaats in het kader van het project Clim-Amazon, een gezamenlijk wetenschappelijk initiatief van Brazilië en Europa om klimaat en geodynamica van het rivierbekken van de Amazone te onderzoeken. Dit project wordt ondersteund door de EU in het raamwerk van FP7 (Zevende Kaderprogramma voor Onderzoek en Technologische Ontwikkeling). Zie: www.clim-amazon.eu

Waterschappen op weg klimaatambities waar te maken

De waterschappen zijn hard op weg om de klimaatambities in 2020 te halen. De waterschappen laten zien dat zij een koploper en belangrijke partner zijn in de ontwikkeling van duurzame energieprojecten. Dit blijkt uit de Klimaatmonitor Waterschappen 2016. In de Klimaatmonitor staat hoe de waterschappen presteren op het gebied van energiebesparing, het opwekken van duurzame energie en het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen.

Met de Klimaatmonitor leggen de waterschappen verantwoording af over de afspraken die zijn vastgelegd in het Klimaatakkoord, SER Energieakkoord en de Green Deal Energie. De waterschappen hebben hoge ambities tot 2020, maar ook voor de periode daarna. Het streven is gericht op 100% energieneutraliteit in 2025.

De waterschappen wekken al 30% van hun totale eigen energieverbruik zelf op met duurzame energie (voornamelijk biogas) en daarnaast wordt nog eens 6% duurzaam opgewekt door het beschikbaar stellen van de eigen terreinen. De energie-efficiency verbetering bedraagt 4,7% per jaar over de periode 2009 - 2015. De CO2-uitstoot is met 45% afgenomen in de periode 2005 – 2015 en de waterschappen kopen nagenoeg 100% duurzaam in. In dit alles blijkt dat duurzaamheid, kostenefficiency en innovatie goed samen kunnen gaan.

Dirk-Siert Schoonman, bestuurslid Unie van Waterschappen: “De waterschappen ondervinden dagelijks de gevolgen van klimaatverandering. Dijken en watersystemen moeten worden versterkt om Nederland veilig en leefbaar te houden. De waterschappen voeren een actief energie- en grondstoffenbeleid, waarmee zij bijdragen aan een duurzame samenleving.”

De waterschappen monitoren jaarlijks hun klimaatambities en scherpen de invulling van de Klimaatmonitor continu aan. Zo komt er bijvoorbeeld meer aandacht voor verduurzaming van het personenvervoer en vrachttransport en worden inkoopcriteria voor inkoop van groene energie aangepast.

Om de overgang naar een energieneutraal en klimaatbestendig Nederland te versnellen, slaan daarnaast provincies, gemeenten en waterschappen de handen ineen. Deze maand presenteerden zij een gezamenlijke investeringsagenda, Naar een duurzaam Nederland.  De waterschappen hebben daarin aangegeven dat zij hun inzet verder verhogen met de ambitie om 100% energieneutraal te worden in 2025 met energieproductie op hun eigen terreinen.

Dirk-Siert Schoonman: “Met onze investeringsagenda vragen wij het nieuwe kabinet om mee te investeren in nationale programma’s en knelpunten in wet- en regelgeving weg te nemen. Voorbeeld hiervan is het toestaan dat waterschappen meer duurzame energie opwekken dan alleen voor eigen gebruik.”

Vissen zwemmen straks weer alle kanten op

Binnenkort start WDODelta met de aanleg van drie vispassages in het Oude Diep, tussen Echten en Hoogeveen. Vissen willen doen waar ze zin in hebben, dus graag van het ene naar het andere gebied kunnen zwemmen. Dat lukt niet als ze gehinderd worden door stuwen. Daarom maakt het waterschap drie stuwen in het benedenstroomse deel van het Oude Diep vispasseerbaar.

De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) stelt eisen aan het (ecologisch) watersysteem. De ecologie onderzoekt de samenhang van levende wezens met elkaar en hun omgeving.
Het gaat daarbij vooral om de kwaliteit van de beek. Daarom zorgt het waterschap er voor dat vissen zich vrij kunnen bewegen.

Om de trek en verplaatsing van vissen te bevorderen, worden deze knelpunten opgelost en passeerbaar gemaakt voor vissen. Dit gebeurt bij vrijwel alle stuwen in stromend water. Ook zorgt WDODelta hier voor de inrichting van natuurvriendelijke oevers en het bevorderen van stroming.

Onderzoek en contractering baggerwerkzaamheden Doetinchem

De gemeente Doetinchem draagt het beheer en onderhoud van diverse vijvers en 18 km watergang over aan Waterschap Rijn en IJssel. Het waterschap wil de huidige status van de watergangen, inclusief kunstwerken en beschoeiingen, in beeld brengen voor de overdracht. Om het geplande stedelijk baggerwerk voor te bereiden heeft het waterschap Tauw gevraagd om diverse voorbereidende onderzoeken en de contractering te verzorgen.

Het baggerwerk dat door Tauw wordt voorbereid moet de watergangen weer op voldoende diepte te brengen, zodat de doorstroming van de watergangen gewaarborgd blijft. Dit voorkomt niet alleen wateroverlast, maar heeft ook een positief effect op de waterkwaliteit, de diversiteit van de flora en fauna én de beleving van het stedelijk water. De voorbereidingen op de baggerwerkzaamheden omvatten onder andere het uitvoeren van veld- en waterbodemonderzoeken, het in kaart brengen van beschoeiingen en kunstwerken en het opstellen van een baggerplan en uitvoeringscontract.

Wetterskip Fryslân verbetert de waterhuishouding in Ferwerderadiel en Leeuwarderadeel

Wetterskip Fryslân werkt aan de waterhuishouding in de gemeenten Ferwerderadiel en Leeuwarderadeel. Om wateroverlast bij extreme neerslag te beperken en de ecologische waterkwaliteit te verbeteren, worden watergangen verbreed en oevers natuurvriendelijk gemaakt. Vrijdag 10 maart zijn de werkzaamheden in de polder bij Cornjum gestart. De werkzaamheden van het totale project zijn eind 2017 klaar.

Het waterschap verbetert de waterhuishouding op zes locaties. In december zijn de werkzaamheden gestart in de Slagdijksterpolder ten noorden van Stiens en afgelopen vrijdag (10 maart) in de polder bij Cornjum. Aansluitend gaat het waterschap aan de slag bij Raard, Hijum en langs de Noordermiedweg bij Hallum.

Het waterschap merkt als geen ander de gevolgen van klimaatverandering. Om wateroverlast te beperken is er meer ruimte nodig voor het bergen van water bij extreme neerslag. Daarom worden de watergangen in de gemeenten Ferwerderadiel en Leeuwarderadeel verbreed. Daarnaast investeert het waterschap in natuurvriendelijke oevers en in het vergroten van duikers, het aanbrengen van onderhoudsdammen en het vervangen en automatiseren van een stuw.

De maatregelen zijn een vervolg op watergebiedsplan Ferwerderadiel-Leeuwarderadeel dat Wetterskip Fryslân in 2011 samen met de omgeving heeft opgesteld. Hierin staat hoe het waterschap het waterbeheer de komende jaren wil uitvoeren en hoe (toekomstige) knelpunten worden opgelost.

Regenwaterambassadeurs maken tuin klimaatbestendig

Het initiatief Regenwaterambassadeurs begint in de praktijk vrucht te dragen. Het is erop gericht zoveel mogelijk huishoudens in de gemeente Deventer het regenwater te laten afkoppelen van het riool. Dat is nodig om de gevolgen van de klimaatverandering ook bij mensen thuis en in de straat op te kunnen vangen.

Tauw-medewerker Pauline Alberti en haar partner Pim voegden de daad bij het woord, zoals te zien is in een reportage van RTV Oost. Vanaf dinsdag 21 maart verdwijnt bij haar het regenwater niet meer in het riool, maar loopt het de tuin in.

Door de steeds intensievere buien kan het riool de grote pieken niet altijd verwerken. Hierdoor kunnen straten onder water komen te staan en rioolwater ongezuiverd in sloten en of vijvers terechtkomen. Afkoppelen van regenwater ontlast het rioolstelsel. Door dit water op te vangen in een regenton of te laten infiltreren in de tuin, is er water op voorraad in tijden van droogte. Met het water uit de regenton kan de tuin worden besproeid en door het te laten infiltreren is de grond sowieso niet meer zo droog.

Het regent steeds vaker extreem hard. Daar kunnen het rioolstelsel en ons watersysteem in steden en dorpen niet tegen.

De partners binnen Regenwaterambassadeurs zijn de waterschappen Drents Overijsselse Delta (WDODelta) en Vallei en Veluwe, de gemeente Deventer en Tauw. Het doel is dat een praktijkvoorbeeld, zoals die van Pauline, anderen stimuleert en enthousiast maakt, waardoor het zich als een olievlek verspreid. Goed voorbeeld doet immers volgen. Daarnaast is een subsidie beschikbaar voor inwoners, bedrijven en verenigingen die regenwater afkoppelen van het riool.

Humanitaire watercrisis in Gaza door blokkade Israel

Het herstel van de drinkwatervoorziening in Gaza, zwaar beschadigd in de oorlog van 2014, loopt ernstige vertraging op en slaagt er niet in om aan de vraag naar schoon drinkwater van 1,8 miljoen Palestijnen in Gaza te voldoen. Op dit moment dreigt het gebrek aan schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen om te slaan in een crisis, zo stelt het nieuwe rapport van Oxfam Novib vandaag. Uit het onderzoek van Oxfam, dat zich richt op de water- en sanitaire voorzieningen, blijkt dat het Gaza Reconstruction Mechanism ( GRM ) onberekenbaar is en in gebreke blijft en dat het systeem de illegale blokkade door Israël van Gaza lijkt te legitimeren. Vandaag op Wereldwaterdag vraagt Oxfam aandacht voor deze humanitaire crisis in Gaza en voor de rol van de Nederlandse overheid in de (mede-) financiering van het GRM.

Uit het onderzoek van Oxfam, dat zich richt op de water- en sanitaire voorzieningen, blijkt dat het Gaza Reconstruction Mechanism ( GRM ) onberekenbaar is en in gebreke blijft en dat het systeem de illegale blokkade door Israël van Gaza lijkt te legitimeren.

Oxfam's landendirecteur Chris Eijkemans : 'Het Oxfam onderzoek laat zien het GRM-systeem eerder de blokkade formaliseert dan dat het de blokkade bestrijdt. We zien de laatste jaren juist een escalatie van de watercrisis in Gaza: het lukt GRM niet om de beperkingen die de blokkade met zich meebrengt aan te pakken en er wordt niets gedaan om het systeem te verbeteren zodat de water- en sanitaire voorzieningen hersteld worden.'

'Wat eerst werd gezien als een onvolmaakte, zogenaamde tijdelijke maatregel is nu verankerd in de bureaucratie van de 10-jarige blokkade, gefinancierd en gesteund door de internationale gemeenschap. Het geeft de schijn van legitimiteit aan de Israëlische controle over de Gazastrook. Het resultaat is ondrinkbaar water en ondeugdelijke sanitaire voorzieningen en weinig hoop op verbetering in de toekomst, slechts 4% van het water is geschikt is voor consumptie.' volgens Chris Eijkemans.

De beperkingen van het GRM-systeem worden verergerd door de onderlinge Palestijnse conflicten tussen de Westelijke Jordaanoever en de autoriteiten in de Gazastrook. Het rapport roept hen op tot verzoening en het verbeteren van de coördinatie bij de wederopbouw en ontwikkeling van de Gazastrook.

Feiten uit het Oxfam onderzoek:
- 2.950 onderdelen die nodig zijn om de infrastructuur op te bouwen wachten nog op goedkeuring om toegelaten te worden.
- Slechts 16% van de onderdelen die zijn ingediend voor goedkeuring via het GRM-systeem zijn door de blokkade gekomen .
- De meeste onderdelen wachten tussen de 61 en 100 dagen op een reactie van goedkeuring of afwijzing

Waterschap rondt onderzoek olievlek in de Giessen af

Waterschap Rivierenland heeft het onderzoek naar de oorzaak van een forse olievlek bij de Peulensluis in Hardinxveld-Giessendam afgerond. Het waterschap heeft geen veroorzaker kunnen achterhalen. De olie is inmiddels opgeruimd.

Bij de Peulensluis in Hardinxveld-Giessendam werd in de ochtend van dinsdag 10 januari een forse olievlek aangetroffen in het water. Waterschap Rivierenland heeft een breed onderzoek opgezet naar de oorzaak.

Het onderzoeksteam deed een oproep in de hoop dat getuigen zich zouden melden.  De gouden tip zat er echter niet bij.

Omdat de oorzaak van de verontreiniging  niet is vastgesteld, is het onderzoek afgerond. Waterschap Rivierenland heeft het opruimen van de olie betaald.

Circulaire economie kan watertekorten wereldwijd sterk reduceren

De wereldwijde vraag naar zoetwater zal de komende decennia circa 2 procent per jaar toenemen. Als we aannemen dat het wateraanbod relatief stabiel zal blijven, zal dit door de stijgende vraag snel leiden tot waterstress in grote delen van de wereld. Volgens de Verenigde Naties ondervinden momenteel al 700 miljoen mensen op aarde de gevolgen van een tekort aan water. Het circulair maken van water systemen, waarbij minder water wordt gebruikt en meer water hergebruikt, kan leiden tot enorme besparingen van wel 400 miljard kubieke meter per jaar, gelijk aan 11 procent van het wereldwijde waterverbruik.

Dit blijkt uit een onderzoek van het ING Economisch en het kennisinstituut Deltares. Momenteel stroomt water door een lineair verbruiksmodel waarin het water tijdens haar  tocht door het systeem steeds meer vervuild raakt en ongeschikt wordt voor hergebruik.

Het onderzoek, ‘Less is more: circular economy solutions to water shortages’,  laat zien dat een circulair model voor watergebruik grote besparingen kan opleveren omdat het ‘take, make and waste’ principe wordt vervangen door ‘reduce, re-use and retention’. De circulaire economie maakt watersystemen duurzamer waardoor het water meerdere cycli gebruikt kan worden. Dit leidt tot een betere balans van vraag en aanbod.

ING en Deltares analyseren zes regio’s wereldwijd, waaronder Nederland, die verschillen in geografie en in de economische afhankelijkheid van waterintensieve sectoren. Hoewel de circulaire economie watertekorten in veel gevallen niet volledig kan opheffen, heeft het wel de potentie om jaarlijks 400 miljard m3 water te besparen. Dat is gelijk aan 11 procent van het wereldwijde waterverbruik en ongeveer gelijk aan het waterverbruik in de VS.

Waterschappen: Klimaataanpak duldt geen uitstel

De waterschappen roepen tijdens de jaarlijkse Waterschapsdag op 20 maart op tot een actief klimaatbeleid. ‘Als we niets doen is het zeker dat we tot 2050 ruim 71 miljard euro schade als gevolg van wateroverlast en langdurige droogte tegemoet zien’, zegt Hans Oosters, voorzitter van de Unie van Waterschappen. Betere samenwerking tussen het Rijk, overheden, inwoners en bedrijven en extra maatregelen moet dit voorkomen.

Dat het klimaat verandert, merken de waterschappen al decennia lang in hun dagelijks werk. Dijken moeten sneller worden versterkt, er moet meer ruimte worden gecreëerd voor overtollig water en droogte wordt intensiever bestreden. De Unie van Waterschappen pleit voor een stimuleringsregeling die gemeenten en waterschappen in staat stelt gezamenlijk de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken.

Hans Oosters, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “De hoosbuien die het KNMI pas had voorspeld voor 2050 vallen nu al en 2016 was het warmste jaar ooit gemeten. We moeten nu maatregelen nemen om schade als gevolg van wateroverlast en langdurige droogte in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. Het veranderende klimaat maakt dat wij niet op onze handen kunnen zitten.”

Om de problemen van klimaatverandering het hoofd te bieden moeten de decentrale overheden over de traditionele grenzen van hun verantwoordelijkheden heen durven kijken. En samen maatregelen nemen om het watersysteem, de riolering en de ruimtelijke ordening zo in te richten dat overlast en schade zoveel mogelijk worden beperkt.

Klimaatverandering vraagt om een snelle verduurzaming van economie en samenleving. Om de overgang naar een energieneutraal en klimaatbestendig Nederland te versnellen, slaan provincies, gemeenten en waterschappen de handen ineen. De decentrale overheden presenteerden deze maand een gezamenlijke investeringsagenda, 'Naar een duurzaam Nederland'. Ze vragen het nieuwe kabinet om mee te investeren in nationale programma’s en knelpunten in wet- en regelgeving weg te nemen.

Nieuw eiland met 3000 woningen in het IJmeer

Er komt een nieuw eiland van 80 hectare in het IJmeer. Op deze 80 hectare worden tussen 2021 en 2026 minimaal 600 woningen per jaar gebouwd. Het eiland wordt Middeneiland genoemd.

Middeneiland is onderdeel van de ontwikkeling van IJburg fase II, waar ook Centrumeiland en het toekomstige Buiteneiland onderdeel van zijn. Samen vormen zij een van de grootste nieuwbouwlocaties van Amsterdam.

Voordat de woningen gebouwd kunnen worden, moet er eerst nog land worden gemaakt. Hier start men half 2018 mee. Het land-maken gebeurt via de ‘pannenkoekmethode’. Hierbij worden lagen zand op elkaar gespoten tot het eiland klaar is. Die grond moet vervolgens een paar jaar inklinken voordat de eerste woningen vanaf 2021 gebouwd kunnen worden.

De komende tijd gaat de gemeente in gesprek met omwonenden en belanghebbenden om hun wensen en behoeften in kaart te brengen en tot een goed stedenbouwkundig plan voor Middeneiland te komen. Het stedenbouwkundig plan wordt naar verwachting in 2018 aangeboden aan het college voor verdere besluitvorming. Het eiland krijgt uiteindelijk een totale oppervlakte van 150 hectare met daarop ruim 6.000 woningen. Het besluit voor het maken van de resterende hectaren land wordt op een later moment genomen.

Simavi krijgt duizenden scholieren op de been voor schoon drinkwater

22 maart wandelen ruim 10.000 basisschoolleerlingen 6 kilometer met 6 liter water op hun rug om geld in te zamelen voor schoon drinkwater. Ze doen dit in het kader van Wandelen voor Water. Het geld dat hiermee wordt opgehaald is bestemd voor schoon drinkwaterprojecten van Simavi. In Hoofddorp doen dit jaar ruim 450 leerlingen mee. 

Voor kinderen in ontwikkelingslanden betekent waterschaarste vaak dat ze uren moeten lopen om een paar liter vervuild drinkwater te halen, iedere dag. Hierdoor kunnen ze minder vaak naar school en missen ze belangrijke lessen. Daarnaast verspreiden ziektes, zoals diarree, zich snel zonder toegang tot basisvoorzieningen als toiletten, schoon drinkwater en hygiëne. Om schoon drinkwater ook voor hen toegankelijk te maken, halen de Nederlandse kinderen geld op met de sponsorloop Wandelen voor water.

 Goed nieuws: het bedrag dat zij hiermee ophalen, wordt dit jaar door Aqua for All met 80% verhoogd! Met de opbrengst van Wandelen voor Water dringt Simavi het aantal door vervuild water veroorzaakte ziektes terug onder schoolkinderen in Kenia, Oeganda en Tanzania.

 Om te zorgen dat we deze projecten kunnen uitvoeren, lopen op woensdag 22 maart daarom 450 kinderen van 4 basisscholen uit Hoofddorp en omgeving mee tijdens Wandelen voor Water.  Hiermee helpen zij hun leeftijdsgenootjes in gemeenschappen in Kenia, Oeganda en Tanzania aan een gezonde basis en een betere toekomst.

De vier deelnemende scholen zijn De Graankorrel uit Kudelstaart, de Opmaat uit Nieuw Vennep, De Brandaris en de Bosrank uit Hoofddorp. De wandeling start om 9 uur bij de Toolenburgerplas (ter hoogte van restaurant Long Island) in Hoofddorp. De wandeling wordt georganiseerd i.s.m. Sportservice Haarlemmermeer en Rotary club Haarlemmermeerlanden. Dieuwertje Blok, ook wel bekend van het Sinterklaasjournaal,  geeft het startsein. Meer informatie hierover vindt u op www.simavi.nl/wandelenvoorwater

Naast het inzamelen van sponsorgeld bestaat het programma van Wandelen voor Water ook uit kennisoverdracht. Nederlandse schoolkinderen krijgen voorafgaand aan de sponsorloop gastlessen om hen een beter besef te geven over de situatie waarin veel van hun leeftijdsgenoten zich bevinden. Zo leren zij dat drinkwater en goede hygiëne belangrijke voorwaarden zijn voor een gezonde basis.

Onderhoud aan Cronenbrugherbrug in Loenen aan de Vecht

In de periode van 13 t/m 31 maart voert de provincie Utrecht gedurende zes avonden en nachten onderhoud uit aan de Cronenburgherbrug, gelegen in de Bloklaan (N403) in Loenen aan de Vecht. Deze werkzaamheden kunnen enige verkeersoverlast veroorzaken. Het grendelmechanisme van deze brug en de computer die zorgt voor de beweging van beide brugdelen moeten vervangen worden.

Knappe koppen kustonderzoek verzameld bij NCK dagen

Van 15 tot en met 17 maart 2017 organiseert Wageningen Marine Research de 25e editie van de NCK dagen bij Koninklijk Instituut voor de Marine te Helder, de jaarlijkse conferentie van Nederlands Centrum voor Kustonderzoek. Jonge onderzoekers en ervaren wetenschappers van universiteiten en onderzoeksinstituten uit heel Nederland delen kennis over kustonderzoek.

Nederland grenst met 353 km kust aan de Noordzee en met ongeveer 170 km aan de Waddenzee en de Westerschelde. Kennis over de kustgebieden, zeker in tijden van o.a. zeespiegelstijgingen als gevolg van klimaatveranderingen, is onontbeerlijk. Wetenschappelijke kennis over deze gebieden behouden, verbinden en versterken is het doel van deze NCK dagen.

De NCK-dagen worden geopend door Kapitein der Zee Peter van den Berg, commandant van het KIM, en Tammo Bult, director Wageningen Marine Research. Tijdens de conferentie worden er presentaties gegeven en posters gepresenteerd over uiteenlopende onderwerpen in het Nederlandse kustonderzoek; zandsuppleties, kwelders, slib, zandtransport bij stranden & duinen, observatietechnieken en estuaria & buitendelta’s.

De NCK is een netwerk-organisatie van universiteiten en onderzoeksinstituten die kustonderzoek doen. Partners in NCK zijn TUDelft, Deltares, UNESCO-IHE, Universiteit Twente, Universiteit Utrecht, TNO-GDN, NIOZ, RWS-WVL en Wageningen Marine Research.

Nieuw windmolentje regelt waterhuishouding Slaagse polder

In de Slaagse polder, nabij de Krachtwijkerweg is een kleine windmolen geplaatst. Met deze windmolen kan water worden opgepompt ten behoeve van de waterhuishouding in het gebied.

Waterschap Vallei en Veluwe heeft in het kader van de dijkverbetering in de Slaagse polder onder meer grond aangekocht van de Vereniging Natuurmonumenten, eigenaar van het gebied. Tegelijk had Natuurmonumenten de wens om een windmolen te plaatsen in deze polder. Deze windmolen zou een pomp moeten aandrijven die de waterhuishouding in het gebied regelt.

Een goede waterhuishouding is belangrijk omdat de Slaagse polder een vogelweidegebied is, dat, zeker in het voorjaar, gebaat is bij nattigheid. Door het grondwaterpeil in het voorjaar te verhogen, komen allerlei beestjes aan de oppervlakte, waar weidevogels zich tegoed aan kunnen doen. Als het broedseizoen aanbreekt, moet het waterpeil juist weer wat naar beneden, zodat vogels hun nesten droog houden.

Voorheen werd het waterpeil veelal geregeld door middel van het plaatsen van een tijdelijke voorziening. Nu is er een permanente pompinstallatie geplaatst, die door de nieuwe, zo'n vier meter hoge windmolen, wordt aangedreven.

Veenendaler die gracht wilde opfleuren moet 280 goudvissen terugvangen

De man die vorig jaar 280 goudvissen in de Veenendaalse Brouwersgracht uitzette, moet ze binnen een maand allemaal weer terugvangen. Dit heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) namens staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken bepaald, na een handhavingsverzoek van de stichting platform Stop invasieve exoten. RVO.nl verwacht dat de goudvissen zich dit jaar gaan voortplanten, terwijl ze mogelijk negatieve effecten hebben op de inheemse fauna, zoals de kroeskarper.
Een inwoner van Veenendaal zette vorig voorjaar 280 goudvissen uit in de Brouwersgracht, om de buurt wat op te fleuren. Blijkens artikelen in de Gelderlander en het Algemeen Dagblad was de gemeente aanvankelijk vanwege mogelijke problemen met onderhoud en beheer van de gracht niet zo blij met dit burgerinitiatief, maar uiteindelijk vond men dat ze wel mochten blijven.

“De gemeente Veenendaal besefte kennelijk niet dat het uitzetten van dieren in de natuur verboden was op grond van de Flora- en faunawet, en ook op basis van de nieuwe Wet natuurbescherming,” aldus Wilfred Reinhold van het platform Stop invasieve exoten.

“Naar aanleiding van de berichtgeving heeft het platform bij RVO.nl verzocht om tegen deze man handhavend op te treden, en dat verzoek is nu gehonoreerd. RVO.nl heeft vastgesteld dat er sprake is van “uitzetten in de natuur”, aangezien  de Brouwersgracht de functie heeft om hemelwater af te voeren naar het Omleidingskanaal, dat weer in verbinding staat met de Grift en het Valleikanaal. De experts die door RVO.nl geraadpleegd zijn, verwachten op basis van het formaat van de vissen dat die zich reeds in het komende seizoen zullen voorplanten. Zij zijn tevens van mening dat de goudvissen negatieve effecten kunnen hebben voor de inheemse fauna, onder meer door kruising met de in de regio aanwezige kroeskarper. Door deze zogeheten hybridisatie verdwijnt deze inheemse vissoort op den duur. RVO.nl draagt de Veenendaler dan ook op om vóór 9 april alle goudvissen in de Brouwersgracht terug te vangen. Indien hij daar geen gehoor aan geeft, zal RVO.nl de vissen op zijn kosten uit de gracht laten verwijderen.” 

Waterberging Donkerbroek onder water gezet

De nieuw aangelegde waterberging ten westen van Donkerbroek is op woensdag 8 maart bij wijze van proef onder water gezet. Met een druk op knop zette Marian Jager, lid van het dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân, de schuif open. Hiermee stroomde het water vanuit de Opsterlandse Compagnonsvaart de berging in. Het waterschap heeft samen met de provincie Fryslân in het kader van de gebiedsontwikkeling N381 een waterberging met een oppervlakte van ongeveer 18 hectare aangelegd.

‘Het is een oefening om te zien of de berging goed werkt’, aldus Marian Jager. ‘Door de vele regen van de afgelopen periode en het hoge peil in de Compagnonsvaart is het voor ons een zeer geschikt moment.’ De inlaat is zowel - op afstand - elektrisch, als met de hand te bedienen.

Waterberging ’t West heeft een oppervlakte van ongeveer 18 hectare. De belangrijkste functie van de waterberging is het verminderen van het onder water lopen van de landbouwgronden vanuit de Tjabbekampster Waterlossing en het ontlasten van de Opsterlandse Compagnonsvaart. Bij extreme weersomstandigheden kan de waterstand in polder ’t West oplopen tot ongeveer 1,75 m boven maaiveld.

Wetterskip Fryslân verwacht, op basis van peilregistraties, de waterberging gemiddeld tweemaal per jaar bij hoge waterstanden in de omgeving te moeten inzetten.
Klimaatverandering

Marian Jager: ‘We willen droge voeten en schoon water tegen zo laag mogelijke kosten. Tegelijkertijd vraagt klimaatverandering om extra investeringen’. Bijvoorbeeld in het verbeteren van dijken en oevers en kaden, in het vergroten van de capaciteit van gemalen en in aanleg van extra waterberging. Ze vervolgt: ‘Wetterskip Fryslân ontwikkelt daarom samen met belanghebbenden een visie op een robuust watersysteem dat de effecten van klimaatverandering kan opvangen en betaalbaar is en blijft.’

500.000 euro voor natte graslanden voor weidevogels

Er is 500.000 euro voor kansrijke weidevogelgebieden beschikbaar. Boeren en grondeigenaren die land hebben in zo’n kansrijk gebied kunnen van 6 maart tot en met  29 september 2017 subsidie aanvragen. De subsidie is bedoeld voor vernatting van hun land. Denk aan een hoger waterpeil en plas dras gebieden (stukken ondergelopen land). Natte gronden zijn een goed leefgebied voor weidevogels.

Gedeputeerde Johannes Kramer: “Ik bin wiis mei de stap dy’t boeren sette om harren lânbougrûn sá yn te rjochtsjen sadat de greidefûgels der fan profitearje kinne. Tegearre soargje wy foar ús Fryske lânskip wer’t greidefûgels yn thús hearre en wêr’t de ynwenners fan it gebiet fan genietsje kinne.”
Tijdelijke subsidieregeling voor weidevogelseizoen 2017

Boeren en grondeigenaren kunnen via hun agrarisch collectief subsidie aanvragen als zij land hebben in een weidevogelkerngebied. Zo worden de kansrijke gebieden voor weidevogels ook wel genoemd. Een agrarisch collectief is een samenwerkingsverband van boeren en grondgebruikers. Fryslân heeft zeven collectieven. Er is geen maximum bedrag per collectief. De collectieven bepalen welke beheer-en inrichtings maatregelen effectief zijn voor weidevogels. De samenstelling van maatregelen kan extra effectief werken. Bijvoorbeeld plas-dras gebieden en een hogerpeil in combinatie met kruidenrijk weidevogelgrasland. Daar wordt dan ook naar gekeken.

Voor het ophogen van het waterpeil is de subsidie €100 euro per hectare beschikbaar. De subsidie voor (greppel) plas-dras is afhankelijk van de periode dat het onder water staat. Informatie over de subsidiebedragen is te vinden op www.fryslan.frl bij het laatste nieuws. Belanghebbenden kunnen het ook opvragen bij de provincie Fryslân via het Klant Contact Centrum: provincie@fryslan.frl  of 058 292 5925.

Om bijvoorbeeld een hoger waterpeil op te zetten of plas-dras gebieden te realiseren zijn er inrichtingsmaatregelen nodig. Denk aan het plaatsen van dammen en/of stuwen. Deze maatregelen vallen ook onder de subsidieregeling.

‘Intentie-handtekening’ voor overdracht gemaal Zedemuden naar waterschap

Rijkswaterstaat Oost-Nederland heeft het voornemen gemaal Zedemuden in Zwartsluis over te dragen aan Waterschap Drents Overijsselse Delta. Vrijdag 10 maart is daarvoor de intentieverklaring ondertekent. Het waterschap krijgt hiermee het volledige watersysteem in beheer. Goed water- en scheepvaartbeheer op het Meppelerdiep houdt de aandacht van beide organisaties.

Strandval op westkust Ameland

Afgelopen dagen is er een strook van ongeveer 40 m van het strand van de westkust van Ameland weggezakt in zee, een zogeheten strandval. Dit gebeurde ten zuidoosten van de Cat Club Ameland naast een strekdam.

Strandvallen komen langs dit deel van de westkust van Ameland regelmatig voor. De onderwateroever is hier steil en de stroomsnelheden zijn hoog doordat de geul Borndiep dicht langs de kust loopt. Achter de strekdammen ontstaan stroomwervelingen. De regenval en de relatief lage waterstanden van afgelopen periode hebben vermoedelijk de omstandigheden gecreëerd voor deze recente strandval.

Rijkswaterstaat is beheerder van de Noordzeekust van Ameland. Stenen bestortingen onder water en strekdammen beschermen de westkust van Ameland. Deze inspecteert Rijkswaterstaat regelmatig. Binnenkort wordt een zogeheten ‘side scan sonar’–meting uitgevoerd waarmee de staat van de onderwaterkust en de strekdam in beeld wordt gebracht. Indien nodig wordt extra onderhoud aan de bestortingen uitgevoerd.

Komend voorjaar staat een geulwandsuppletie op de planning. Met 2,5 miljoen m3 zand wordt de geul Borndiep meer zeewaarts verplaatst, waardoor ook de stenen bestorting extra wordt beschermd. Rijkswaterstaat kiest in beginsel voor kustbescherming met zand, omdat verdere uitbreiding met steen kan leiden tot nieuwe erosie elders. Ook draagt zand bij aan het meegroeien van de kust met de zeespiegelstijging. Meer informatie over dit type suppletie staat op de projectpagina Kustonderhoud.

Verlegde IJsseldijk drie dagen afgesloten

De verlegde IJsseldijk is van dinsdag 14 maart tot en met donderdag 16 maart afgesloten. Dit is nodig vanwege de aanleg van de aansluiting van het toekomstige fietspad (dat ter plaatse van de afgegraven IJsseldijk ligt) op de verlegde IJsseldijk richting Terwolde. Ook wordt op het kruispunt waar de verlegde IJsseldijk / de bestaande IJsseldijk vanuit Terwolde en het fietspad over de afgegraven IJsseldijk samenkomen, een verkeersdrempel aangelegd.

Vanwege deze werkzaamheden wordt de verlegde IJsseldijk tussen de Kerkdijk en het deel net ten noorden van natuurboerderij Bakhuis tijdens genoemde periode afgesloten. Gemotoriseerd verkeer tussen de IJsseldijk en de Kerkdijk (dan wel IJsseldijk richting Veessen) wordt omgeleid via de Houtweg, de Ooster Oenerweg, de Oenerweg, de Weteringdijk naar de Kerkdijk. Fietsers worden omgeleid via de Achterseweg.

Werken aan waterveiligheid biedt kansen voor toerisme, recreatie en natuur

De provincie Noord-Holland zorgt voor een veilige kust, de verfraaiing van het landschap en de verrijking van de natuur. Bij dijkversterkingsprojecten benut de provincie de kansen voor toerisme, recreatie, natuur en regionale economie. Dit staat in het Uitvoeringsprogramma Watervisie van de provincie Noord-Holland.

In Noord-Holland worden verschillende dijken de komende jaren versterkt. De 900 meter lange havendijk in Den Oever bijvoorbeeld is niet hoog genoeg, waardoor de kans bestaat dat er bij extreem weer te veel water over de dijk heen slaat. Het hoogheemraadschap onderzoekt hoe de hoogwaterkering Den Oever versterkt kan worden, zodat iedereen veilig kan blijven wonen, werken en recreëren. Op Texel gaat het bij de Prins Hendrikdijk om een alternatief voor de traditionele dijkversterking. In plaats van het verbreden en versterken van de dijk wordt een buitendijkse geleidelijke overgang van land naar water gerealiseerd. Dit gebeurt door de aanleg van duinen, vloedhaak en in het verlengde daarvan een langgerekt (broed)eiland. De zogenaamde ‘Zandige variant’.

Ruim 33 kilometer Markermeerdijken tussen Hoorn en Durgerdam zijn niet stabiel genoeg en moeten worden versterkt om ruim 1,2 miljoen Noord-Hollanders te blijven beschermen tegen het water. De provincie Noord-Holland heeft € 20 miljoen gereserveerd voor extra voorzieningen voor recreatie, toerisme, natuur en cultuurhistorie, gekoppeld aan de dijkversterking. Bijvoorbeeld voor extra fiets- en wandelpaden aan de dijk of door ondernemers de ruimte te bieden voor de aanleg van een jachthaven of steiger. Daarmee wordt de regio niet alleen veiliger maar ook vitaler.

De Afsluitdijk is toe aan een opknapbeurt. Rijkswaterstaat zorgt ervoor dat de Afsluitdijk in 2021 weer veilig is en de spuicapaciteit toereikend. De provincie Noord-Holland wil de Afsluitdijk aantrekkelijker maken voor toeristen door fiets- en wandelpaden beter met elkaar te verbinden. Verder worden de voorzieningen bij de publiekstrekker ‘het Monument’ aangepakt. Ook de natuur komt aan bod. Door de aanleg van een vismigratierivier kunnen vele soorten trekvissen hun paai- en leefgebieden weer bereiken. Zo werken rijk en regio samen aan een veilige, duurzame, aantrekkelijke en toekomstbestendige dijk.

Onderzoek naar verdamping voor beter waterbeheer

Verdamping heeft grote invloed op het waterbeheer van Nederland. Tegelijk is het lastig om betrouwbare metingen of verwachtingen van verdamping te verkrijgen. Het onderzoeksproject Smart Water Management – improving surface Evaporation (SWM-EVAP) gaat daar verandering in brengen. Het NWO heeft besloten subsidie toe te kennen aan dit project, ter verbetering van de monitoring en modellering van verdamping. Het KNMI heeft in samenwerking met HKV, WUR, Rijkswaterstaat en Deltares het onderzoeksproject ontwikkeld.

Voor het peilbeheer van de grote wateren, polderbemaling en de garantie voor voldoende zoet water is actuele informatie over de huidige en te verwachten neerslag, rivierafvoer en verdamping onmisbaar.

Het onderzoek zal leiden tot een verdere verbetering van de modellering van verdamping in weermodellen

In Nederland wordt gebruik gemaakt van een geavanceerd hydrologisch modelsysteem, het Nederlands Hydrologisch Instrumentarium (NHI), waarin al deze gegevens worden verwerkt. Voor de actuele en te verwachten verdamping wordt onder andere gebruik gemaakt van modelberekeningen van het KNMI-weermodel Harmonie. Het onderzoek richt zich met name op een betere koppeling tussen die verschillende informatiestromen. Dit zal leiden tot een verdere verbetering van hydrologische en meteorologische verwachtingen die van groot belang zijn voor het waterbeheer van Nederland.

Extra geld voor onderzoek Marker Wadden

Minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) stelt 1,5 miljoen euro extra beschikbaar voor onderzoek naar de Marker Wadden. Dat maakte de minister woensdag bekend bij haar bezoek aan de nieuwe eilandengroep.

Schultz: ‘De Marker Wadden gaan ons een unieke schat aan nieuwe informatie opleveren. Daarmee versterken we de internationale koppositie van Nederland op het gebied van waterbouw en natuur. Nieuwe praktische en fundamentele kennis van ‘building with nature’ kunnen we wereldwijd toepassen.

Nog dit jaar kan in het Markermeer de aanleg van de volgende eilanden van Marker Waddenarchipel van start gaan. Nederland krijgt vier nieuwe eilanden in het Markermeer, die samen een moeras zullen vormen en zorgen voor nieuwe natuur. Het afgelopen jaar zijn er al duizenden strandlopers, visdiefjes en bontbekplevieren geteld. Door de invang van slib wordt het water schoner en dankzij nieuwe ondieptes en natuurlijke oevers ontstaat een gezondere omgeving voor planten en dieren.

Beoordeling Balgzanddijk en Amsteldiepdijk volgens nieuwe waterveiligheidsnormen

Tauw werkt samen met onderzoeks- en adviesbureau HKV en het Hoogheem­raadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) aan een veiligheidsbeoordeling van het waterkeringentraject Balgzanddijk/Amsteldiepdijk. Deze wordt uitgevoerd op basis van de nieuwe waterveiligheidsnormen en het bijbehorende Wettelijk Beoordelingsinstrumentarium (WBI-2017).

De Amsteldiepdijk is in 1924 aangelegd als pilot voor de Afsluitdijk en scheidt het na de aanleg ontstane Amstelmeer van de Waddenzee. De Amsteldiepdijk gaat in westelijke richting over in de Balgzanddijk, die tussen het Balgzandkanaal en de Waddenzee in ligt. Het totale traject is ongeveer 10 kilometer. De waterkering is bij de vorige toetsronde grotendeels afgekeurd op het faalmechanisme bekleding en voor een beperkt deel op hoogte en stabiliteit buitenwaarts.

De veiligheidsopgave voor het traject Balgzanddijk/Amsteldiepdijk wordt bepaald aan de hand van het WBI-2017, dat sinds januari 2017 officieel beschikbaar is. Dit is het eerste dijktraject van HHNK dat met het WBI-2017 wordt beoordeeld. Indien nodig wordt er gekozen voor een aanpak op maat, waarbij we mogelijk gebruikmaken van alternatieve software die aansluit bij het WBI-gedachtengoed.


De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is bij het beoordelingsproces betrokken om erop toe te zien dat de veiligheidsbeoordeling volgens het WBI-2017 wordt uitgevoerd.

Sinds januari 2017 zijn er vanuit de Waterwet nieuwe waterveiligheidsnormen ingevoerd om Nederland beter te beschermen tegen overstromingen. Deze normering gaat uit van een overstromingsrisicobenadering waarbij niet alleen wordt gekeken naar de kans op een overstroming, maar ook naar de gevolgen ervan. In 2050 moeten alle primaire waterkeringen aan de nieuwe veiligheidsnormen voldoen.

Bij de nieuwe normering hoort ook een nieuwe manier van beoordelen van waterkeringen. De voorschriften hiervan zijn opgenomen in het Wettelijk Beoordelingsinstrumentarium (WBI). Het instrumentarium voor de volgende beoordelingsronde (2017-2023), het WBI-2017, is volledig gebaseerd op de nieuwe normering.

Provincie omarmt collectieve tuinbouwriolering Bommelerwaard

LTO Glaskracht Nederland en waterbedrijf Dunea zijn verheugd dat Provinciale Staten van Gelderland onlangs hebben ingestemd met de garantstelling voor de aanleg van de collectieve tuinbouwriolering Bommelerwaard. Dit systeem maakt het mogelijk dat het afvalwater van de glastuinbouwbedrijven collectief wordt verzameld én gezuiverd. Na zuivering is het afvalwater vrij van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten. Hiermee voldoen de ruim 92 ondernemers aan de zuiveringsplicht, die in 2018 in werking treedt. Bovendien draagt dit systeem bij aan het verbeteren van de kwaliteit van het oppervlaktewater in de Bommelerwaard.

Dit Provinciaal besluit maakt de weg vrij om de bestuurlijke besluitvorming binnen de gemeente Zaltbommel te doorlopen. De gemeente Zaltbommel heeft het voornemen om de aanleg en voorfinanciering van de tuinbouwriolering te faciliteren. De aangesloten glastuinbouwondernemers betalen de totale kosten via een aansluittarief en jaarlijkse heffing binnen twaalf  jaar terug.

Drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder Dunea produceert en levert drinkwater aan 1.3 miljoen mensen in het westen van Zuid-Holland. De bron van dit drinkwater ligt in de Bommelerwaard: de Afgedamde Maas. Dit water wordt door een grote transportleiding naar de duinen tussen Katwijk en Monster getransporteerd waar er drinkwater van wordt gemaakt. Ook Dunea is dus bijzonder ingenomen met dit positieve PS-besluit. “Het besluit draagt bij aan het waarborgen van de waterkwaliteit in de Afgedamde Maas”, aldus Co van Dongen, omgevingsmanager bij Dunea en voorzitter werkgroep Waterkwaliteit. “Met dit positieve Provinciale besluit wordt invulling gegeven aan alle gezamenlijke inspanningen van betrokken partijen in project Waterkwaliteit Bommelerwaard, en daar zijn we bijzonder trots op”, laat Daan van Empel, beleidsspecialist Water bij LTO Glaskracht Nederland weten.

Beperkte stijging waterschapsbelastingen in 2017

Dit jaar betalen gezinnen met een eigen woning gemiddeld 4 euro meer aan waterschapsbelastingen. Ondanks de steeds grotere opgaven op het gebied van waterveiligheid en waterkwaliteit lukt het de waterschappen al jaren om een beperkte lastenstijging vast te houden. Dit en meer blijkt uit het boekje Waterschapsbelastingen 2017 - Het hoe en waarom, dat de Unie van Waterschappen vandaag heeft uitgebracht.

Toine Poppelaars, portefeuillehouder Financiën in het bestuur van de Unie van Waterschappen: "Huishoudens krijgen in 2017 gemiddeld met een lastenstijging van zo'n 4 euro te maken. Dat komt neer op 33 eurocent per maand. Gezien de grote opgaven waarvoor waterschappen staan, is enige lastenstijging onvermijdelijk. Ik vind het een knappe prestatie dat de lastenstijging maar net iets boven inflatieniveau ligt."

Waterschappen heffen belastingen om Nederland droog, veilig en leefbaar te houden. Met hun investeringen spelen ze in op urgente ontwikkelingen waaronder klimaatverandering. Hans Oosters, voorzitter van de Unie van Waterschappen: "Het klimaatvraagstuk is de grootste maatschappelijke en bestuurlijke opgave van deze eeuw. In 2017 moet blijken of het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen samenhangende afspraken kunnen maken om de effecten van de klimaatverandering te beteugelen en verdere temperatuurstijging te voorkomen.

Om ervoor te zorgen dat toekomstige generaties geen problemen ondervinden van klimaatverandering, nemen waterschappen adaptatiemaatregelen. Ook werken ze al succesvol aan mitigatie, het voorkomen van nog meer klimaatverandering. Tot nu toe gebeurt dat vooral door energiebesparing en -opwekking. In de toekomst willen de waterschappen ook de grondstoffenkringloop sluiten. Het uit afvalwater terugwinnen van wereldwijd steeds schaarser wordende grondstoffen speelt hierbij een belangrijke rol.

Het zijn allemaal maatregelen die om investeringen van de waterschappen vragen. En dat leidt tot hogere kosten. Door innovaties, samenwerking en eigen efficiënt werken houden waterschappen de kostenstijging en daarmee de lastenstijging voor particulieren en bedrijven zo laag mogelijk."

Dirk Bruins beëdigd als bestuurder WDODelta

Onlangs heeft dijkgraaf Herman Dijk Dirk Bruins beëdigd als lid van het Algemeen Bestuur van Waterschap Drents Overijsselse Delta. Hij is de opvolger van Henk Lammers die het waterschapsbestuur heeft verlaten, omdat hij wethouder is geworden in Tynaarlo.

Dirk Bruins is 41 jaar, getrouwd met Bertina, vader van twee kinderen (Bart en Teun) en woont in Dwingeloo. De CDA-er Bruins was eerder als bestuurder actief in het waterschap Reest en Wieden, van 2009 tot 2016.

Desgevraagd zegt het nieuwe AB-lid: “Ik was me ervan bewust dat het moment zich zou kunnen voordoen, toch kwam het als een verrassing. Henk Lammers is vertrokken naar Tynaarlo. Ik neem zijn plaats graag in en ben erg benieuwd hoe Waterschap Drents Overijsselse Delta functioneert, nu ruim een jaar na de fusie. Persoonlijk hoop ik dat het echt als één waterschap functioneert en dat ik me kan bezighouden met de kerntaken.”

Van de 29 zetels in het waterschapsbestuur zijn 21 zetels bezet door bestuurders die zijn gekozen tijdens de waterschapsverkiezingen in 2015. De volgende partijen zijn vertegenwoordigd: Water Natuurlijk (5), CDA (5), VVD (3), ChristenUnie (3), Algemene Waterschapspartij (2), PvdA (1), Sallandse Gemeentebelangen (1) en SGP (1). De zogenaamde geborgde categorieën ongebouwd, bedrijven en natuurterreinen hebben samen acht zetels.

Speciale techniek toegepast voor dijk

Door een te slappe ondergrond blijkt een nieuw stuk dijk, ter hoogte van de Palendijk, niet makkelijk stabiel te krijgen. Waterschap Vallei en Veluwe past daarom voor het eerst ‘verticale drainage met vacuümbemaling’ toe om dit deel van de dijk sneller te ontwateren en te stabiliseren.

De dijkverbetering langs de Westdijk is goeddeels afgerond. Toch doet zich ter hoogte van de Palendijk (tussen Eemdijk en Bunschoten) een probleem voor aan de buitenzijde van de nieuw opgehoogde dijk. Over een lengte van vijftig meter is de nieuw opgebrachte grond afgeschoven. Vermoedelijk wordt dit veroorzaakt door een afwijkende bodemopbouw. Waar op andere plekken een veenlaag van zo’n vier meter in de grond zit, blijkt op deze plek een slappe kleilaag te zitten van meer dan tien meter. Om de ondergrond stabiel te krijgen, zodat de nieuwe kleilaag niet afschuift, zijn aanvullende maatregelen nodig.

Vlak voor de kerst is daarom verticale drainage aangelegd om ervoor te zorgen dat de dijk sneller ontwatert. Hoe minder water in de dijk, hoe sneller de grond inklinkt, hoe sneller de dijk stabiel wordt. Deze techniek is niet nieuw, maar nog niet eerder door Waterschap vallei en Veluwe toegepast.

De techniek houdt in dat er plastic banden/strips verticaal in de grond worden gedrukt. Deze strips zijn hol en worden vacuüm getrokken met onderbemaling waarna het water uit het dijklichaam stroomt. De techniek wordt alleen toegepast in de nieuw aangebrachte steunberm. De oude dijk is nog intact en veilig. Daar­om kan dit ook in de winterperiode uitgevoerd worden; het heeft geen effect op de bestaande dijk. Naar verwachting is de ondergrond in het voorjaar voldoende stabiel om de werkzaamhe­den ook hier af te ronden.

Onderzoek naar mogelijkheden gesloten waterkringloop voor SUPERLOCAL project Kerkrade

In Kerkrade wordt momenteel hard gewerkt aan de herontwikkeling van het gebied Bleijerheide in Kerkrade-Oost. Het gaat hierbij om een integrale, duurzame én innovatieve aanpak van het gebied rondom de hoogbouwflats in Bleijerheide. Tauw is betrokken bij het onderzoek naar de mogelijkheden van een gesloten waterkringloop in het gebied.

In het gebied waar nu nog drie hoogbouwflats staan, moeten rond 2020 zo’n 100 tot 200 nieuwe huurwoningen met een hoogwaardige architectuur zijn gerealiseerd. Daarbij wordt gebruik gemaakt van alles wat op dit moment in drie hoogbouwflats en het gebied aanwezig is: van materialen tot landschappelijke kwaliteiten en van architectuur tot gedachtegoed van bewoners. Een ambitieus project met de naam SUPERLOCAL.

Passend binnen de ambitie is de wens geuit om de mogelijkheden van een gesloten waterkringloop te onderzoeken. Met een gesloten waterkringloop is de wijk onafhankelijk van de externe drinkwater- en afvalwaterinfrastructuur.

Tauw heeft eind 2016 in opdracht van de woningcorporatie HEEMwonen, de gemeente Kerkrade, Waterleiding Maatschappij Limburg en Waterschapsbedrijf Limburg een business case uitgevoerd naar de mogelijkheden van een gesloten waterkringloop in het gebied. Daarbij zijn drie varianten uitgewerkt met elk een eigen thema: energie, grondstoffen en maatschappij. 

De varianten zijn getoetst op haalbaarheid waarbij - naast financiën - ook aspecten als energie, duurzaamheid, beheer en onderhoud, juridische aandachtspunten en verwacht draagvlak van bewoners zijn meegenomen. Om de resultaten van de varianten in perspectief te plaatsen, is ook een referentievariant opgenomen voor het jaar 2020.

Vervolgens is - op basis van de resultaten van de uitwerking van voorgenoemde varianten - gezamenlijk een optimalisatievariant uitgewerkt, waarin de meest logische en aansprekende technieken zijn gebundeld.

Wereldwijd potentieel waterkracht: 33% van de totale energiebehoefte

Onderzoekers van de TU Delft hebben gedetailleerd de wereldwijde potentie van waterkracht in kaart gebracht. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS One op woensdag 8 februari.

Op basis van een model waarbij verschillende geografische informatiesystemen worden gecombineerd, maakten de Delftse wetenschappers een simulatie van het wereldwijde potentieel van energieopwekking door waterkracht. Daarvoor is de doorstroming van elke rivier ter wereld die groter is dan 100 liter/s nagebootst, wat resulteert in een zeer omvangrijke database met een netwerk van rivieren.

Op basis van andere data zijn hellingen in deze rivieren in kaart gebracht, met als doel geschikte locaties voor waterkrachtcentrales vast te stellen. Het onderzoek biedt inzicht in de ruimtelijke verdeling van waterkracht en de hoeveelheid energie die hiermee in theorie in een specifiek gebied kan worden opgewekt.

Waterkracht zou in potentie een aanzienlijk deel van de fossiele brandstoffen kunnen vervangen. Deze studie brengt voor het eerst gedetailleerd in kaart wat de mogelijke bijdrage van waterkracht is op iedere locatie, gebaseerd op het verval en het debiet van iedere rivier ter wereld. De totale theoretische bijdrage van waterkracht is ongeveer 52 PWh/jaar, verdeeld over 11,8 miljoen locaties.

Dit is gelijk aan 33% van de jaarlijkse wereldwijde energievraag; de huidige energieproductie van waterkrachtcentrales bedraagt 3% van die jaarlijkse energiebehoefte.
 

Met de gedetailleerde gegevens kunnen lokale overheden en bedrijven geschikte locaties identificeren

Urk verwarmt als eerste in Nederland zwembad gasloos

Onlangs is de riothermie-installatie van zwembad ’t Bun op Urk officieel in gebruik genomen door Roos van den IJssel (jeugdbestuurder Waterschap Zuiderzeeland), Lida Schelwald-van der Kley (heemraad Waterschap Zuiderzeeland) en Geert Post (wethouder gemeente Urk). Het zwembad is het eerste Nederlandse zwembad dat gasloos wordt verwarmd met onder andere warmte uit het riool.

Riothermie zwembad ‘t Bun Riothermie is een techniek die warmte terugwint uit afvalwater. In een ruimte rond de rioolleidingen wordt de warmte opgevangen en gebruikt voor verwarming van het zwembad. De warmte over is, wordt opgeslagen in de bodem en op een later moment alsnog gebruikt.

Zo wordt het hele zwembad duurzaam verwarmd en de warmte bespaard van zo’n 40-45 huishoudens per jaar. Gebundelde krachten De gemeente Urk, Waterschap Zuiderzeeland, STOWA, Stichting Rioned, Doorgeest Energietechniek en Afvalwaterketen Flevoland werkten samen met de riothermie-experts van Tauw bij de realisatie van de innovatieve en duurzame riothermie-installatie. Symposium Na de ingebruikname, die via een live-verbinding op Facebook direct te volgen was, organiseerden de samenwerkende partijen een symposium over riothermie. Daarin werd via workshops dieper ingegaan op het verhaal achter de totstandkoming van de riothermie-installatie. Zowel vanuit de techniek als de processen werd de casus Urk in het algemeen - en gasloos verwarmen via riothermie in het bijzonder – behandeld. Na de workshops werden de deelnemers rondgeleid via het gemaal Noorderzand naar het aardwarmtesysteem en de machinekamer bij het zwembad. Op deze manier werd ter plaatse een uitleg gegeven op de techniek.