International Water Week Amsterdam

De International Water Week Amsterdam gaat van start met een feestelijke opening. Keynote sprekers zijn ZKH Prins El Hassan Bin Talal van Jordanië, opvolger van Koning Willem Alexander als voorzitter van de UNSGAB en minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu. Ger Bergkamp, voorzitter van de invloedrijke International Water Associaton, is gastheer. Daarnaast spreken onder meer hoogwaardigheidsbekleders uit Indonesië en Vietnam. Ook de Aquatech Innovation Awards worden tijdens de opening uitgereikt. De genomineerde producten zijn stuk voor stuk innovaties die op het gebied van duurzaamheid en op de markt in de komende weken hun doorbraak zullen maken. Het complete programma van de opening kunt u vinden op www.internationalwaterweek.com, onder conference programme.
Op 5 en 6 november vindt de IWW Conferentie "Integrated Water Solutions for A Green Economy" plaats. Water - zowel schaarste als overstromingen - zal de komende decennia actueel blijven. Met name watermanagement in relatie tot voedsel, energie, en wonen en werken staan daarbij centraal. Uit heel de wereld komen professionals bijeen om deze toekomst te bespreken. Met CEO's van internationale ingenieursbureaus, waterbedrijven en delegaties uit veertig landen. Bijgevoegd vindt u het persbericht met de achtergronden rond water als katalysator voor de groene economie en een overview van programma en sprekers, het complete programma kunt u downloaden op www.internationalwaterweek.com

Hunze en Aa's mogelijk uit Waterschapshuis

Hunze en Aa's stapt mogelijk uit het Waterschapshuis. Het Waterschapshuis is de overkoepelende organisatie die verantwoordelijk is voor de computersystemen van alle Nederlandse waterschappen. Door uit deze samenwerking te stappen loopt men geen risico als projecten mislukken. Bovendien heeft men aangetoond dat men flexibeler, sneller en goedkoper kan werken met minimaal dezelfde kwaliteit. Woensdag 30 oktober neemt ons bestuur hierover een besluit

Educatieve website WaterXploreLab krijgt vervolg

Het Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid (IVN) krijgt 8.500 euro subsidie van de provincie Groningen om WaterXploreLab verder te ontwikkelen. De website WaterXploreLab biedt docenten in het voorgezet onderwijs kant-en-klare opdrachten over het thema 'water' om praktisch mee aan de slag te gaan. Deze opdrachten komen van waterschappen, provincies en bedrijven.
Met WaterXploreLab kunnen jongeren in het voortgezet onderwijs kennismaken met water, waterbeheer en het werk aan water dat door provincies en waterschappen wordt uitgevoerd. De website besteedt ook specifieke aandacht aan hoe wij ons kunnen aanpassen aan de veranderingen in het klimaat met waterbergingsgebieden en ruimte voor de rivieren.
In de afgelopen twee jaar heeft het IVN met veel succes gewerkt aan WaterXplorelab. Samen met Natuur en Milieu Overijssel, vijf waterschappen (Noorderzijlvest, Hunze & Aa’s, Reest & Wieden, Velt & Vecht, Groot Salland) en de provincies Groningen, Drenthe en Overijssel. Het IVN wil hier de komende jaren mee doorgaan door het WaterXploreLab uit te breiden met nieuwe opdrachten en andere provincies erbij te betrekken.
In 2012 hebben meerdere schoolklassen in opdracht van de provincie Groningen nagedacht over de herinrichting van een veilig en duurzaam Lauwersoog. Zij hebben hun bevindingen in het provinciehuis aan ons gepresenteerd. Dit is een voorbeeld van de vele projecten en opdrachten die het onderwijs op Waterxplorelab kan vinden en in samenwerking met de waterpartners kan uitvoeren.

Adviescombinatie Gebiedsgericht Grondwater beheer opgericht

Witteveen+Bos, Bioclear, 3Dimensies en TTE Consultants hebben de adviescombinatie Gebiedsgericht Grondwaterbeheer (AGGb) opgericht. De combinatie staat aan de basis van bijna alle afkoopregelingen, uitvoeringsplannen en visies op het gebied van gebiedsgericht grondwaterbeheer. De AGGb richt zich op robuust, betaalbaar en duurzaam grondwaterbeheer in Nederland.
Gebiedsgericht grondwaterbeheer is geen doel op zich, maar een instrument. De AGGb hanteert als uitgangspunt dat gebiedsgericht grondwaterbeheer een manier van denken en werken is, waarbij biologische kennis met gevoel voor bestuurlijke vraagstukken gekoppeld wordt. Stofgedrag en bodemkennis worden met technologisch kunnen verbonden en daarbij wordt onderzocht welke eisen bovengrondse functies stellen aan het grondwater. De AGGB wil maatschappelijke kosten en baten bij elkaar brengen.

Forse investeringen waterschap in Zeeland

In 2014 investeert waterschap Scheldestromen 61,5 miljoen euro in Zeeland. Dat blijkt uit de begroting voor het jaar 2014. Portefeuillehouder Denis Steijaert is trots: "In deze tijd van economische crisis geeft het noodzakelijke waterschapswerk de markt een impuls, terwijl de lastendruk nauwelijks stijgt. Toch zijn we erin geslaagd om een ambitieuze begroting te presenteren. Het mes snijdt dus aan twee kanten."
Ook in 2014 investeert het waterschap weer fors in Zeeland. Daarnaast investeert het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (Rijkswaterstaat) voor ca. 35 miljoen in het projectbureau Zeeweringen, een samenwerkingsverband tussen het waterschap en Rijkswaterstaat. Dit bedrag wordt besteed aan de Zeeuwse dijken in beheer van het waterschap. In totaal wordt er dus voor ongeveer 100 miljoen euro aan werk uitgevoerd.
Het waterschap investeert miljoenen in het aanleggen van extra waterberging in Zeeland. Ook worden er diverse vispassages aangelegd verspreid over Zeeland. In Zeeuws-Vlaanderen wordt bijna 16 miljoen geïnvesteerd in de kustversterkingsprojecten Waterdunen en Cadzand-Bad. Daarnaast investeert het waterschap in het optimaliseren van de rioolwaterzuiveringsinstallaties en rioolpersgemalen. Het waterschap investeert in fietspaden, aanpak van wateroverlast, sterke dijken en energiefabrieken. Dit is goed voor de Zeeuwse economie.
Tegelijkertijd is het schap bezig een interne bezuinigingsoperatie door te voeren. Deze wordt gerealiseerd door doelmatiger en goedkoper te werken zonder kwaliteitsverlies. Met name het wagenpark en het overige materieel wordt doelmatiger ingezet. In 2014 levert de interne besparingsoperatie zeker 2 miljoen euro op. De verwachting is dat dit de komende jaren verder oploopt.
Ondanks het forse investeringsbedrag stijgt de druk van de waterschapslasten niet of nauwelijks. Gemiddeld met 1%. Dit is de laagste stijging sinds jaren, al bleef toen de stijging ook onder het inflatieniveau. De lastendrukstijging ligt hiermee onder het landelijk verwachte gemiddelde van de waterschappen.

Recente wateroverlast kunnen we beter en goedkoper te lijf

De recente wateroverlast heeft een aantal opmerkelijke maar bekende reacties opgeleverd. De wateroverlast was minder dan je mag verwachten, gezien de grote hoeveelheid neerslag die gevallen is. De schade valt dus mee. De burger vindt de wateroverlast onacceptabel - als je de media mag geloven - omdat elke schade voorkomen moet worden. Daarnaast vindt diezelfde burger het waterbeheer te duur en wil niet meer gaan betalen. Kan dit dilemma worden opgelost? Wij denken dat we daar ver mee kunnen komen.
De waterschappen zijn de afgelopen week druk geweest om de grote hoeveelheid regenwater te verwerken; op het eiland Goeree-Overflakkee viel op sommige plaatsen 120 millimeter in één dag. Dit is een hoeveelheid neerslag die we eens in de 1000 jaar verwachten op die locatie, en waarvan het Rijk dan ook accepteert dat er veel overlast ontstaat. We ontkennen niet dat er geen schade is en dat het pijn doet bij de individuele burger die dat overkomt, maar overall gezien had het erger kunnen zijn. De afvoer- en gemalencapaciteit waren dus op orde. Sterker nog, het systeem kan in de praktijk veel meer aan dan de plannen doen geloven. Dat past ook wel bij het beeld dat de maatschappij altijd de wens heeft gehad om zo snel mogelijk van het water af te komen. De ongeveer 5000 gemalen in Nederland zijn dus een mooie (risico)verzekering.
Maar wat doen we nu met de wens om het waterbeheer goedkoper en tegelijkertijd beter te maken? Zoals gezegd denken wij dat het kan. Door te kijken naar de samenhang in het hele systeem en zeker ook te kijken naar de werkelijke kosten van de infrastructuur (watergangen, stuwen, dijken en gemalen) is er forse winst te behalen. Structureel lagere kosten van 30% zijn niet ondenkbaar terwijl de functies in het gebied nog goed bediend worden. Natuurlijk niet op dezelfde manier zoals we het nu doen maar wel zoals we het in het beleid met elkaar hebben vastgelegd. We hebben het dan over spelen met water in de ruimte en spelen met de aanwezige gemaalcapaciteit.  
Tauw is van mening dat er voor bemaald Nederland veel keuzes worden gemaakt op technische gronden maar dat er nog te weinig wordt gewerkt met risicoafwegingen. Zo wordt er bij de gebruikelijke afwegingen bij asset management vooral gekeken naar kosten en functionaliteit maar worden de risicoaspecten nog onvoldoende inzichtelijk gemaakt. Als je kijkt naar de bezuinigingsopgave noemen wij dit de ‘kaasschaafmethode’. De kosten worden wel lager maar het waterbeheer wordt er niet beter van. Het helpt dan ook niet om de situatie zoals vorige week goed aan te kunnen. Een grondige actualisatie van het waterbeheer, maar vooral het risicodenken over waterbeheer, is dan ook nodig. Wij gaan deze uitdaging graag aan en nodigen iedereen uit die daarin samen wil optrekken.

121 inzendingen maken kans op Waterinnovatieprijs

Mobiel Water Meten, de Baggerbuffer, luchtdoorlatende maar waterdichte putdeksels, Polderdaken. Het zijn enkele voorbeelden van inzendingen voor de Waterinnovatieprijs 2013. Dit jaar maken maar liefst 121 projecten kans op de prijs voor opvallende innovaties binnen de taken van de waterschappen.
De projecten zijn ingezonden in de categorieën Droge Voeten (41), Schoon Water (46), Voldoende Water (18) en Water in de Buurt (16). De diversiteit aan projecten is groot. Zo zijn er oplossingen op het gebied van wateroverlast, projecten die zorgen voor duurzame energievoorziening en initiatieven rond de kustverdediging. De inzendingen zijn afkomstig van zowel overheden, als particulieren en het bedrijfsleven.
De deskundige jury onder leiding van Annemieke Nijhof van Tauw Group B.V. buigt zich momenteel over het grote aantal inzendingen en zal half november de genomineerden bekendmaken.
Op dinsdag 10 december vindt de uitreiking van de Waterinnovatieprijs plaats in Fort Voordorp in Groenekan. Het is de tweede keer dat de prijs landelijk wordt georganiseerd door de Unie van Waterschappen. Nieuwsgierig naar de verschillende inzendingen? Op www.waterinnovatieprijs.nl kunt u alle aangemelde projecten bekijken.

Jaap van der Graaf-prijs uitgereikt

Op 10 januari 2014 wordt voor de vijfde keer de Jaap van der Graaf-prijs uitgereikt. De prijs wordt toegekend aan een student of onderzoeker, die in 2013 het beste Engelstalige artikel over de behandeling van afvalwater heeft geschreven en tijdens het onderzoek verbonden was aan een universiteit, onderzoeksinstituut, waterschap of adviesbureau in Nederland. De onderscheiding bestaat uit een geldbedrag van 5.000 euro en een glasobject en wordt jaarlijks toegekend.

Prof.ir. Jaap H.J.M. van der Graaf was van 1989 tot 2009 hoogleraar in de Behandeling van Afvalwater aan de Faculteit Civiele Techniek van de Technische Universiteit Delft en van 1988 tot 2003 algemeen directeur van Witteveen+Bos. Ter ere van het afscheid als hoogleraar heeft Witteveen+Bos de Jaap van der Graaf-prijs ingesteld. Het doel is de Nederlandse expertise op het gebied van de behandeling van afvalwater verder te profileren. Het geldbedrag dient in het kader hiervan te worden aangewend. Dit kan zijn in de vorm van een studiereis of promotionele activiteiten.

Verlenging raamovereenkomst Havenbedrijf Rotterdam voor (water)bodemonderzoeken

In 2009 haalde Tauw de raamovereenkomst binnen voor diverse vraagstukken op het gebied van bodemonderzoek voor het Havenbedrijf Rotterdam. Later is aan deze overeenkomst waterbodemonderzoek toegevoegd. Het Havenbedrijf Rotterdam is tevreden over de samenwerking met Tauw en heeft het raamcontract onlangs opnieuw met een jaar verlengd.
De afgelopen 3 jaar heeft Tauw binnen het raamcontract 12 grootschalige waterbodemonderzoeken uitgevoerd in de Rotterdamse havens, van het centrum van Rotterdam tot en met de nieuwe 2e Maasvlakte en het zeehavengebied Dordrecht.
De verwachting is dat de komende tijd nog veel waterbodemonderzoeken nodig zijn. De Rotterdamse havens en de zeehavens van Dordrecht moeten in de nabije toekomst bereikbaar blijven voor steeds grotere schepen met meer diepgang. Dit vraagt een andere aanpak dan regulier waterbodemonderzoek voor nautische baggerwerkzaamheden. De afstemming tussen het beleid, de beoogde afzet (met verschillende bevoegde gezagen) en de vertaling naar een praktische uitvoering spelen hierbij een cruciale rol. Daarnaast spelen er in het havengebied ook factoren mee zoals (extreme) weersomstandigheden, getijdenwerking, drukke en grote scheepvaart en de mogelijke aanwezigheid van niet gesprongen explosieven (NGE).
De bodemonderzoeken die Tauw binnen het raamcontract uitvoert, hangen in veel gevallen samen met terreinterugname of -uitgifte. Aanleiding kan zijn beëindiging of verplaatsing van bedrijfsactiviteiten, clustering van bedrijvigheid of het upgraden van deelgebieden om het vestigingsklimaat aantrekkelijker te maken. Al deze aanleidingen komen voort uit de havenvisie 2030. Doel van deze bodemonderzoeken is veelal om de nul-situatie vast te leggen bij een nieuwe uitgifte of om vanuit privaatrechtelijk kader vast te stellen of door toedoen van de locatiegebruiker bodemschade is ontstaan gedurende de contractsperiode. Daarnaast maken onze bodemonderzoekrapportages vaak onderdeel uit van de tenders vanuit het havenbedrijf.
‘De dynamiek in het havengebied en de urgentie waarmee alles veelal gepaard gaat, geven de onderzoeken telkens weer een uitdagend karakter’, aldus Remco Pikaar, projectmanager bij Tauw. ‘Ook het grotere geheel waar de projecten deel van uitmaken, maken het werk interessant.'
Tauw is een sterke speler in de industrie en het raamcontract heeft onze positie in de havens versterkt.

Verborgen stormvloedkering moet Venetië beschermen tegen hoogwater

In de Lagune van Venetië worden de komende jaren 78 stalen klapdeuren gemonteerd. Normaal zijn deze klapdeuren verborgen, ze liggen plat op de zeebodem. Bij hoogwater komen ze omhoog en sluiten dan de zeegaten af. Op deze wijze wordt Venetië beschermd tegen de stormvloeden van de Adriatische zee. Alterra-onderzoeker prof. Pier Vellinga is al jaren nauw bij dit project betrokken.
Venetië wordt een paar keer per jaar getroffen door de 'acqua alta', het hoge water. Sinds de 20ste eeuw zijn er steeds vaker overstromingen door de stijgende zeespiegel en het verzakken van de stad. Venetië zoekt dan ook naarstig naar manieren om verdere schade door overstromingen te voorkomen. “Er was lange tijd weerstand tegen een technische oplossing,” zegt Pier Vellinga, die al meer dan 30 jaar bij dit onderzoek betrokken is. “Ook waren er zorgen over de invloed van de tijdelijke sluitingen op de ecologische kwaliteit van de lagune. Maar de invloed van de kering op dat laatste is in mijn ogen klein omdat de kering alleen in de winter enkele malen dicht gaat. Naar aanleiding van ons advies is besloten het werk door te zetten en de financiële middelen vrij te maken.”
De oplossing met beweegbare deuren die scharnieren om de bodem is ontwikkeld in de jaren ‘80 van de vorige eeuw, na de grote stormvloed van 1966. Ook andere oplossingen zijn toen onderzocht zoals een volledige afsluiting van de lagune, het inpolderen ervan of afsluiting door een soort Oosterscheldedam. Venetië wilde echter geen horizonvervuiling. Het idee van een open verbinding van stad met de zee moest blijven. Vandaar de oplossing van de verborgen kering.
Het definitief ontwerp en de verdere detaillering is gestart in 2004. Pier Vellinga maakt deel uit van de commissie die de uitvoering van de werken begeleidt, de Ufficio di Piano. “Onze commissie komt eens per twee maanden bijeen om advies te geven aan de regering in Rome over voortgang, planning en prioriteiten. We verwachten dat de stormvloedkering in 2017 officieel in gebruik wordt genomen. Het project zal naar schatting 5,4 miljard euro kosten. Daarnaast wordt een ongeveer even groot bedrag besteed aan het herstellen van de ecologische kwaliteit van de lagune en aan het uitvoeren van werken in en rondom de stad, zoals het ophogen van de trottoirs en het aanpassen van de monumenten. Het is het enige grote infrastructurele project dat op dit moment in Italië doorgaat. De belastingbetaler heeft dat voor Venetië over.”
De kering die nu wordt gebouwd is zowel vooruitstrevend als complex en kostbaar, maar het gaat om het behoud van de stad en zijn toeristenstroom. Pier Vellinga: “Het San Marcoplein loopt nu 30 tot 40 keer per jaar onder water. Met de nieuwe kering is dat niet afgelopen, want de toeristen vinden het leuk. Pas als er 10 tot 20 cm water op het San Marcoplein staat, wordt de kering gesloten. Hij is, typisch Italiaans, knalgeel. Je mag hem beschouwen als een Ferrari die het erfgoed van Venetië beschermd, in ieder geval voor de komende 100 jaar.”

Demonstratie revolutionair waterbouwconcept voor stadions

Een multifunctioneel en rendabel stadion, waar 's ochtends een voetbalwedstrijd op gras plaatsvindt, 's avonds een concert en de volgende dag een hippisch concours. Dat is mogelijk dankzij een al even geniaal als eenvoudig concept waarbij water het werk doet. Op donderdag 31 oktober presenteert Amphidion BV een operationeel schaalmodel (15 x 25 meter) van het innoverende concept in Woubrugge.
Amphidion is een revolutionair veld- en vloerensysteem voor stadions en sport-/evenementenhallen. Dit systeem maakt het mogelijk evenementen kort achter elkaar, of zelfs gelijktijdig te organiseren. Amphidion maakt accommodaties multifunctioneel, waardoor de gebruiksfrequentie omhoog en de exploitatielasten omlaag gaan.
In het Amhidion-concept worden velden en vloeren snel en efficiënt van de ene naar de andere plek verplaatst. Kern van het systeem is dat bij het nieuwe complex meerdere velden en vloeren op drijflichamen worden aangelegd. Door via een uitgekiend pompsysteem water in het bassin te laten lopen, kan een veld of vloer het stadion in of uit worden gestuurd. Zie ook de animatie.
In de afgelopen jaren zijn verschillende technieken toegepast om stadions en sportcomplexen multifunctioneel te maken. Ten opzichte daarvan blijkt de ontwikkeling van Amphidion vol perspectief te zijn, zowel vanuit het oogpunt van financiën als uit het oogpunt van milieu en duurzaamheid.
De realisatiekosten zijn relatief laag en de exploitatieopbrengsten hoog. Om de bouw van nieuwe sportcomplexen haalbaar te maken, zijn overheidssteun, de ontwikkeling van commercieel vastgoed of lastige bestemmingsplan wijzigingen door gebruik te maken van het unieke Amphidion-concept niet meer noodzakelijk.
Het Amphidion-project is door Speciaalbouw SBZ, Zwammerdam Groep, Technico Automatisering, Wed. J. de Bruyn & Zonen en InnoSportNL uitgewerkt in de proefopstelling in Woubrugge.

Kennisloket Erfafspoeling voor agrariers online

Op 9 oktober 2013 is het digitale Kennisloket Erfafspoeling www.goedboerenerf.nl online gegaan. De website laat aan agrariers zien hoe ze vervuiling van water en bodem door afspoeling van het erf zo veel mogelijk kunnen voorkomen.
Door afspoeling van het erf van boerenbedrijven kunnen meststoffen, organisch materiaal en andere schadelijke stoffen in het oppervlaktewater, riolering en bodem terecht komen.Het Kennisloket geeft boeren informatie over mogelijkheden om deze afspoeling terug te dringen en over de milieueisen die het Activiteitenbesluit stelt aan de inrichting van het erf. Zo is informatie te zien en te lezen over de opslag van voer en mest, de inrichting van de wasplaats en opvang van afvalwater. Naast de wettelijke eisen staan er ook veel praktische tips op de website.
Het Kennisloket is bedoeld voor alle boeren, maar in het bijzonder voor degenen die aanpassingen op het erf willen uitvoeren. Veel maatregelen kunnen dan tegen geringe meerkosten worden uitgevoerd. De site is ook interessant voor loonwerkers en adviseurs van boerenbedrijven. De site kan worden aangevuld met praktische tips en maatregelen. Ingediende tips worden beoordeeld op toepasbaarheid en wettelijke eisen voor ze op de site worden geplaatst.
Het Kennisloket is ontwikkeld door adviesbureau Broos Water uit Emmeloord in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en de Unie van Waterschappen. Bij de ontwikkeling zijn LTO Nederland en de branchevereniging voor de loonwerkers CUMELA betrokken geweest.

Wateroverlast is aan te pakken

Afgelopen dagen had vooral het westen van het land te maken met soms ernstige wateroverlast als gevolg van veel en langdurige neerslag op een groot gebied. Afvoer uit stedelijk gebied werd daarbij bemoeilijkt doordat de sloten en afvoerkanalen helemaal vol zaten. Gemeenten en waterschappen zullen samen oplossingen moeten onderzoeken en realiseren.
De zware regen van afgelopen dagen kenmerken zich door grote hoeveelheden neerslag in één etmaal over een groot gebied. Dat betekende een zwaarbelaste afvoer door zowel de riolering als het watersysteem (sloten, boezems en vaarten). Het functioneren van de riolering is daarbij afhankelijk van het watersysteem. Als het watersysteem geheel gevuld is, kan de riolering niet langer afvoeren en ontstaat in de bebouwde omgeving wateroverlast of zelfs waterschade. Om die problemen in de toekomst te voorkomen moeten gemeenten en waterschappen samen bekijken hoe de combinatie van de riolering en het watersysteem nu functioneert en in de toekomst te verbeteren is.
Ook de eigenaren van grond en gebouwen kunnen en moeten bijdragen aan het verminderen van wateroverlast. Iedereen heeft wettelijk zelf de eerste verantwoordelijkheid voor een goede verwerking van het regenwater dat op eigen terrein valt. Als het regenwater van daken van gebouwen, woningen, kassen, parkeerterreinen, schuren en tuinen niet of sterk vertraagd naar de sloten en riolen wordt afgevoerd, is er minder kans op wateroverlast. Veel gemeenten hebben overigens gekozen voor het (deels) ontzorgen van gebouw- en terreineigenaren.
De gezamenlijke aanpak van gemeenten en waterschappen zal moeten starten met een gezamenlijke analyse van de oorzaken van de wateroverlast, om van daaruit te komen tot passende maatregelen. Voorbeelden daarvan zijn meer en harder pompen en meer opslagmogelijkheden voor water op piekmomenten.
De gezamenlijke aanpak past bij de regionale samenwerking en de afspraken van het Bestuursakkoord Water die gemeenten en waterschappen met provincies, drinkwaterbedrijven en rijk hebben gesloten.
De kenmerken van de wateroverlast van dit weekend zijn overigens wezenlijk anders dan die bij hevige onweersbuien in de zomer. Dan vallen in hele korte tijdsduur ((zeer) lokaal grote hoeveelheden regenwater. Zomers is lokaal vooral de riolering de beperkende factor en moet de inrichting van de bovengrond (niveau en vorm van straten, stoepranden en lager gelegen groen en pleinen) voorkomen dat wateroverlast plaatsvindt.

Samenwerkingsovereenkomst voor FluviaTiel ondertekend

Het college van Gedeputeerde Staten heeft besloten een samenwerkings-overeenkomst aan te gaan voor de eerste fase van FluviaTiel. Dit is een gezamenlijk project van de gemeente Tiel, Waterschap Rivierenland, Dienst Landelijk Gebied (DLG) en de provincie.Recreatieterrein in de uiterwaarden bij Tiel-Oost.
FluviaTiel is een gebiedsontwikkeling waarin wonen, recreatie en natuur langs de Waal worden gecombineerd met bescherming tegen overstromingen.In de eerste fase wordt de bestaande dijk versterkt tot een zogenoemde klimaatdijk. Dit is een brede dijk waarmee de kans op een dijkdoorbraak wordt geminimaliseerd en het achterland optimaal wordt beschermd. Door aanleg van de klimaatdijk wordt ook de kweloverlast in de wijk Tiel Oost aangepakt.
Daarnaast wordt er 35 hectare natuur ontwikkeld in de Kleine Willemspolder, waarmee een aantrekkelijk recreatiegebied ontstaat voor de inwoners van Tiel.
De provincie en de gemeente Tiel hebben in 2012 in een Stadscontract afspraken gemaakt over de ontwikkeling van het gebied. Daarbij heeft de provincie 2,5 miljoen euro gereserveerd voor 2012 tot en met 2015. Omdat FluviaTiel een goede bijdrage levert aan hoogwaterveiligheid, waterbeheer, natuur en recreatie, hebben Provinciale Staten in juni besloten een extra bedrag van 1,2 miljoen euro uit het programma WaalWeelde bij te dragen aan de eerste fase van FluviaTiel.
Het is de bedoeling dat in 2015 wordt begonnen met de uitvoering en dat de eerste fase van FluviaTiel, het versterken van de bestaande dijk tot een klimaatdijk, eind 2016 gereed is.

Acht volle emmers water per vierkante meter

Overvloedige regenval heeft zondag gezorgd voor veel overlast in grote delen van het land. Het KNMI waarschuwde voor extreem weer in Zeeland, Zuid-Holland en Utrecht. Het weerinstituut trok zondagmiddag iets voor vier uur de weerswaarschuwing in. Wel blijft voor deze provincies code geel van kracht, vanwege onder meer aanhoudende windstoten. Ook maandag blijft het nog lang regenen.

Nieuws.nl: Waterbergingen in gebruik op Goeree-Overflakkee.
Metro: Zeiknatte zondag is voorbode.
Nieuws.nl: Wateroverlast in westen en midden van het land.
NOS: Waterschade in Boijmans R'dam.
RTV Noord Holland: Pompen Nederhorst den Berg draaien op volle toeren.

Drinkwaterbedrijven doen aan natuurherstel

De drinkwaterbedrijven Brabant Water en Evides hebben een overeenkomst gesloten met de provincie Noord-Brabant voor een financiële bijdrage aan het herstel van verdroogde natuur. De komende 5 jaar gaan de 2 bedrijven ongeveer € 20 miljoen euro reserveren. Dat bedrag is gelijk aan het maximum dat ze aan grondwaterheffing betalen. De provincie gaat met dit geld projecten financieren, gericht op hydrologisch natuurherstel.  
Brabant Water en Evides zijn de eerste drinkwaterbedrijven in Nederland die hun verantwoordelijkheid nemen voor de verdrogingsbestrijding. Zij onderkennen dat drinkwaterwinning in bepaalde gevallen bijdraagt aan de verdroging van de Brabantse natuur. Brabant beschikt over een uitzonderlijk goede kwaliteit grondwater. Een duurzaam gebruik van het grondwater moet er voor zorgen dat dit zo blijft. Ook de drinkwaterbedrijven zijn daarbij gebaat.
De overeenkomsten met Brabant Water en Evides over hun bijdrage aan hydrologisch natuurherstel passen in de Agenda van Brabant: de aanpak van maatschappelijke opgaven, samen met andere betrokken partijen. Gedeputeerde Johan van den Hout (ecologie en handhaving): ‘De provincie is ook in gesprek met de grote industriële grondwateronttrekkers om vergelijkbare afspraken te maken. Het sluiten van de overeenkomsten met de twee drinkwaterbedrijven vormt een stimulans om de gesprekken hierover voort te zetten’.

Waterschap Rivierenland start uitgifte dijkhellingen

Waterschap Rivierenland heeft de inschrijving geopend voor de uitgifte van circa 80 hectare dijkhellingen in het Rivierengebied. Het waterschap is eigenaar en beheerder van de gronden, maar biedt onder andere agrariërs de mogelijkheid om gebruik te maken van deze hellingen. De gronden zijn te gebruiken voor intensieve begrazing door schapen en/of voor het maaien van gras. Het waterschap nodigt geïnteresseerden uit naar één van de inloopbijeenkomsten te komen.
De uitgifte van de gronden gebeurt door middel van een overeenkomst voor 1 jaar. De meest economische gunstige inschrijver krijgt het perceel toegewezen. Belastingplichtigen van Waterschap Rivierenland hebben voorrang bij de inschrijving. Bij meerdere geschikte en gelijkwaardige kandidaten zal de gunning via loting plaatsvinden. Geïnteresseerden kunnen inschrijven tot en met 5 november 2013. Het inschrijfformulier is te downloaden vanaf de website.

Nedap producten onderscheiden

Tijdens het International Ultra Violet Association (IUVA) World Congress dat onlangs in Las Vegas gehouden werd, zijn verschillende producten van Nedap N.V. betrokken bij toonaangevende prijzen.
De stad New York is onderscheiden met de UV Engineering Project of the Year Award: één van de belangrijkste awards van de IUVA. Dit als erkenning voor de recent in gebruik genomen Catskill-Delaware Ultraviolet Disinfection Facility, die meer dan twee miljard liter hoogwaardig drinkwater per dag kan leveren. Dit is verreweg de grootste UV drinkwaterfabriek van de wereld en voorzien van elektronische lamp drivers van Nedap. Deze optimaliseren de UV opbrengst van de lampen tegen de laagst mogelijke energiekosten.
De Naïade, een waterzuiveringsapparaat dat gebruik maakt van ultraviolet licht en werkt op zonne-energie, is onderscheiden met de Green UV Award 2013. Nedap ontving deze onderscheiding voor de verbetering van het imago van UV licht technologie in waterzuiveringssystemen en in het bijzonder voor de duurzaamheid van het systeem en de eenvoud bij installatie en gebruik.
De Naïade is speciaal ontworpen voor gebruik in ontwikkelingslanden. Het systeem voorziet ziekenhuizen, scholen en kleine gemeenschappen van veilig drinkwater voor ongeveer Euro 1,50 per persoon per jaar. Eén unit kan per dag ruim 3000 liter water reinigen, genoeg voor 400 mensen.
Nedap is fabrikant van technologische oplossingen voor relevante thema's en wereldwijd marktleider op het gebied van elektronische lamp drivers voor UV lampen. Deze worden onder andere toegepast voor het desinfecteren van water en het drogen van oplosmiddelvrije lijmen en lakken.

Vecht voor de toekomst: omvangrijke waterbodemsanering

Tot en met eind 2014 wordt de Vecht in opdracht van Waternet over een traject van ruim 50 kilometer gebaggerd. Sinds de start in 2011 verzorgt Tauw samen met Witterveen+Bos onder de naam Advies Combinatie Vecht (ACV) de uitvoeringsbegeleiding van deze omvangrijke waterbodemsanering. 
In totaal wordt 2,5 miljoen kuub vervuilde bagger verwijderd. Dat zijn zo’n 5000 volle binnenvaartschepen. De bagger wordt via een binnenvaartschip afgevoerd naar depot IJsseloog.
Het saneren van de bodem gebeurt in twee stappen. Gestart wordt met het baggeren van de zogenoemde bulkslag waarbij soms wel tot 2 meter baggerspecie verwijderd wordt. Geëindigd wordt met de saneringsslag waarbij met precisie de laatste 30 cm wordt verwijderd. Gedurende de werkzaamheden worden ook nog ruim 400 woonarken verplaatst om ook onder de woonarken goed te kunnen baggeren.
ACV verzorgt op het project het (hoofd)toezicht, de milieukundige begeleiding conform BRL 6003, contractbegeleiding, veldwerk en de projectbegeleiding. Daarbij worden innovatieve technieken ingezet, zoals het gebruik van de XRF voor het analyseren van zware metalen en de 'app voor toezicht' om digitaal toezicht te kunnen houden.
Door deze grote schoonmaak gaat de kwaliteit van het water vooruit, neemt de diversiteit aan planten en dieren toe en verbetert de doorvaart op de Vecht. Dit betekent een flinke verbetering voor iedereen op en langs de Vecht. Het schoonmaken van de bodem is de laatste stap in een reeks van maatregelen om de Vecht en de leefomgeving ervan te verbeteren.

Peter Glas voorzitter mondiaal waterinitiatief

"Een hele eer. Dit bewijst dat Nederland wereldwijd als expert gezien wordt op het gebied van waterbeheer." In alle bescheidenheid is Peter Glas ook trots dat hij gekozen is als voorzitter van het gloednieuwe mondiale Water Governance Initiative. Het platform van instellingen uit meer dan 25 landen wil kennis en ervaring uitwisselen tussen landen, regionale overheden, bedrijven en NGO's op het gebied van waterbeheer.
Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu is verheugd met de benoeming. "Het is uniek dat zoveel grote internationale instellingen van over de hele wereld zich verbinden met lokale partijen rond het thema water. En het is helemaal mooi dat Nederland voorzitter mag zijn. Dit geeft toch aan dat we koploper zijn op het gebied van waterbeheer." Glas, voorzitter van de Unie van Waterschappen, is blij met zijn nieuwe rol, die hij aangaat voor de duur van tweemaal 3 jaar. "Tegelijk zit ik er als voorzitter niet om alleen het Nederlandse model te promoten. Het gaat vooral om het uitwisselen en verbinden van ideeën en ervaringen van over de hele wereld."
Waterproblemen als schaarste, overstroming, sanitatie in grote steden en groei van de bevolking in delta's zijn mondiaal. Terwijl de oplossingen alleen maar lokaal gevonden kunnen worden. Doel van het initiatief is het verbinden van deze mondiale problemen met lokale oplossingen. Dat verbinden gebeurt door het waterbeheer over de hele wereld te vergelijken en door het delen van kennis en goede voorbeelden. Het platform zal tweemaal per jaar bijeen komen. Begin november wordt Peter Glas tijdens de volgende bijeenkomst van het platform officieel benoemd als voorzitter.
Het Water Governance Initiative wordt gevormd door landen en organisaties met zowel een publieke als private achtergrond. De eerste bijeenkomst vond al plaats in maart te Parijs. De belangstelling was groot. Er waren aanwezigen uit meer dan 25 verschillende landen, waaronder Australië, Chili, Zuid-Korea, Zuid-Afrika, Canada, Portugal, Italië, Mexico, Engeland en Brazilië. Daaronder vertegenwoordigers van nationale overheden, regionale waterbeheerders, toezichthouders, service providers en financiële instellingen als de Asian Development Bank, de African Development Bank, de Wereld Bank en de Europese Investeringsbank. Ook de OESO en een groot aantal NGO's is betrokken zoals UNESCO, het Water Integrity Network, het Stockholm International Water Institute, de World Water Council, het Global Water Partnership, de FAO, Transparency International, evenals een aantal onafhankelijke denktanks, wetenschappers en deskundigen.

Forse boetes geëist tegen waterschap

Tegen Waterschap De Dommel en vier bedrijven uit Zuidoost-Brabant zijn bij de rechtbank in Den Bosch forse geldboetes geëist. De bedrijven en het waterschap worden verdacht van het opstellen en gebruiken van vervalste – want te rooskleurige – onderzoeksrapporten, benodigd voor het afgraven van een perceel langs rivier de Dommel in Boxtel. De bodem bleek vervuild te zijn, onder meer met cadmium en koper.

Verdubbeling Belasting op Leidingwater onacceptabel

Vitens is ontsteld over de suggestie van het Kabinet om de belasting op leidingwater te verdubbelen. Volgens het drinkwaterbedrijf zal iedereen dit direct merken aan de waterrekening; zo gaat de gemiddelde rekening met bijna 20 euro per jaar omhoog.
Vitens, ’s lands grootste waterbedrijf met bijna 6 miljoen klanten, vindt dat in een tijd waarin iedereen de losse eindjes aan elkaar moet knopen, een belastingmaatregel op drinkwater onverstandig is. Drinkwater is een eerste levensbehoefte, daar moet je niet aan komen in een tijd dat de laagste inkomens al moeite hebben om de rekening te betalen. Verder druist het genereren van inkomsten via een belasting op leidingwater in tegen de ambitie van het Kabinet om de wildgroei aan belastingen juist transparant te maken.
Sinds 2006 houdt Vitens de tarieven gelijk, met de intentie om ook in 2014 en 2015 de tarieven te bevriezen. Met een verhoging van de belasting op leidingwater wordt de rekening toch weer hoger. In deze tijd vindt Vitens dit niet uit te leggen aan haar klanten. Vitens roept het kabinet op niet over te gaan tot deze maatregel.

 

Volkerak-Zoommeer wordt grootste waterberging van Nederland

Tussen nu en 2016 wordt het Volkerak-Zoommeer geschikt gemaakt voor de tijdelijke opslag van rivierwater. Een bijzonder project, want het wordt de grootste waterberging van Nederland. Minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) wil hiermee de waterveiligheid verder vergroten. De waterberging Volkerak-Zoommeer maakt deel uit van het landelijke waterveiligheidsprogramma Ruimte voor de Rivier.
Rijkswaterstaat wil in het kader van het project 'Ruimte voor de Rivier' een bergingsgebied voor rivierwater. Bij de uitzonderlijke combinatie van gesloten stormvloedkeringen én zeer hoge rivierafvoeren kan het rivierwater geen kant op en dreigen hele gebieden onder te lopen. Dat moet voorkomen worden door het rivierwater om te leiden naar het Volkerak- Zoommeer, dat dan als tijdelijk bergingsgebied wordt ingezet. De kans daarop is volgens Rijkswaterstaat eens in de 1400 jaar.
Wel is een uitgebreid pakket maatregelen nodig om onveilige situaties en wateroverlast in de regio te voorkomen in het geval dat de waterberging daadwerkelijk wordt ingezet. Deze maatregelen voert Rijkswaterstaat uit in samenwerking met de waterschappen Hollandse Delta, Scheldestromen en vooral Brabantse Delta. Dijken, kades en sluizen in de wijde omgeving zullen geschikt worden gemaakt voor het tegenhouden van extra rivierwater. Ook worden maatregelen getroffen om het water van gestremde gemalen, watergangen en rioleringen af te voeren, bijvoorbeeld door gebruik van extra mobiele pompen en mobiele keringen. Mocht er toch schade optreden, dan kunnen gedupeerden een beroep doen op een schaderegeling van Rijkswaterstaat.
Op 20 september 2013 heeft minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu de verschillende besluiten definitief vastgesteld, na een periode begin dit jaar waarin zienswijzen konden worden ingediend. Dit betekent dat het project definitief doorgaat. Wel is het mogelijk beroep in te stellen tegen het aangepaste Rijksinpassingsplan Waterberging Volkerak-Zoommeer. Dit kan tot en met 15 november 2013 bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Waterberging Volkerak-Zoommeer is een van de 34 projecten van het programma Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat. In dit programma werken regionale overheden en het Rijk samen om het rivierengebied beter te beschermen tegen overstromingen. Er wordt gewerkt mét de natuur: de rivier krijgt meer ruimte. Tegelijkertijd wordt de ruimtelijke kwaliteit verbeterd: het rivierengebied moet er in economisch, ecologisch en landschappelijk opzicht beter van worden. Meer informatie: Ruimte voor de Rivier.

Waterschappen wapenen zich tegen cybercrime

Woensdag 2 oktober 2013 heeft het Symposium Informatieveiligheid Waterschappen plaatsgevonden. Een dag gericht op het verbeteren van informatieveiligheid bij water-schappen. De Unie van Waterschappen (UvW) en de Taskforce Bestuur en Informatieveiligheid Dienstverlening (Taskforce BID) nodigden waterschappen uit mee te denken en te praten over bescherming tegen cybercrime en andere inbreuken op de informatieveiligheid.
Tijdens het symposium kwamen de belangrijkste elementen op het gebied van informatieveiligheid aan de orde, met als focus 'informatieveiligheid, business as usual'. Er werd stilgestaan bij de huidige situatie van waterschappen als het gaat om informatieveiligheid en gekeken welke behoefte er is voor de toekomst. Hans Oosters, lid dagelijks bestuur Unie van Waterschappen, reikte het programmaplan over de aanpak van informatieveiligheid bij waterschappen uit aan Gert-Jan Buitendijk, directeur-generaal bestuur en koninkrijksrelaties, die namens Minister Plasterk het programmaplan in ontvangst nam.
Minister Plasterk: "De uitspraak dat we in een digitale maatschappij leven is een cliché geworden. Evenmin bent u verrast door het idee dat ook de overheid heel veel digitaal vastlegt en met de burgers deelt. We moeten onze eigen infrastructuur, maar vooral de privacy van onze burger met hand en tand beschermen. En daarom moet de informatieveiligheid in onze organisaties in ons overheidsbewustzijn, in onze cultuur verankerd zijn."
Met de toegenomen digitalisering van onze samenleving vormen cybercrime en andere inbreuken op de informatieveiligheid steeds grotere bedreigingen voor burgers, bedrijven en publieke organisaties. Een reeks kleine en grote incidenten in het recente verleden hebben de wereld en Nederland bewust gemaakt van de grote gevolgen die zulke incidenten kunnen hebben. Het wordt steeds duidelijker dat geen enkel individu of organisatie zich in deze tijd immuun kan wanen voor incidenten op het gebied van de veiligheid van informatie.
Hans Oosters: "Het ontwikkelen van terugval scenario's in geval van digitaal falen is meer dan cruciaal geworden, 100% veilig bestaat niet. Waterschappen hebben de gezamenlijke ambitie om te komen tot een betere informatieveiligheid waarin ze elkaar scherp houden. De komende twee jaar gaan we hiermee aan de slag."

Waterschap voert jaarlijkse schouw uit

Op 1 november 2013 start Waterschap Rivierenland met de schouw van de kleinere sloten in het rivierengebied, de zogenoemde B-watergangen. Daarbij controleren medewerkers van het waterschap of de eigenaren van de gronden die aan deze sloten grenzen, hun sloten goed genoeg onderhouden.
Voor het waterbeheer in het rivierengebied is het belangrijk dat er niet teveel begroeiing in de sloten staat. Ook moeten de sloten diep genoeg zijn. Schone, diepe sloten zijn goed voor een vlotte aan- en afvoer van water en voor de waterkwaliteit.
Eigenaren van gronden langs de B-watergangen zijn verplicht de bodem en de slootkanten vrij te houden van overtollige begroeiing, materialen en andere obstakels. Elk najaar controleert Waterschap Rivierenland of de B-watergangen goed zijn onderhouden. Dit wordt de Schouw genoemd.
In de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden geldt naast de onderhoudsplicht voor B-watergangen nog een specifieke regel. Ook eigenaren van gronden langs grotere sloten (A-watergangen) moeten hier de slootkanten vrij houden van overtollige begroeiing, materialen en andere obstakels. In Alm en Biesbosch controleert het waterschap de B-watergangen vanaf 1 december 2013.

6 miljoen euro subsidie voor Smartwater4Europe

Een Europees consortium van 21 bedrijven onder leiding van drinkwaterbedrijf Vitens, Smartwater4Europe, krijgt een subsidie van de Europese Commissie van 6 miljoen euro voor onderzoek naar de intelligente drinkwatervoorziening van de toekomst. De subsidie is toegekend in het kader van de FP7 Water Inno Demo Call. Smartwater4Europe bestaat uit 21 organisaties waaronder 12 MKB bedrijven, 3 waterbedrijven en 3 kennisinstituten.
Jaarlijks moet er naar schatting zo’n 20 miljard euro geïnvesteerd worden om het Europese leidingnet up to date te houden. Met dit onderzoek hoopt Vitens nieuwe inzichten te krijgen in het benodigde onderhoud van het leidingnet, en de vraag naar en kwaliteit van het drinkwater. Met dit onderzoek komt het drinkwaterleidingnet van de toekomst een stap dichterbij.
De belangrijkste deelnemers aan het consortium zijn naast Vitens het Londense waterbedrijf Thames water, Acconia Agua uit Spanje en de Franse Universiteit van Lille. Door samen te werken in het consortium Smartwater4Europe kunnen de organisaties tests doen met sensoren en software in een gezamenlijk leidingnet van maar liefst 35.000 kilometer, verdeeld over vier proeftuinen.
Het gehele Europese drinkwaterleidingnet is ongeveer 3,5 miljoen kilometer lang. Het onderzoek zal zo’n 4 jaar in beslag nemen, en heeft een omvang van totaal 12 miljoen euro.

 

Kwelders als stormvloedkering

Momenteel zijn de voorbereidingen in volle gang voor een experiment dat het coolste en duurste experiment in mijn leven als onderzoeker gaat worden, tot nu toe dan. De laatste jaren gaat veel aandacht uit naar de rol die natuurlijke landschappen buiten de dijk, zoals oesterriffen en mangrove bossen, kunnen spelen bij het vergroten van onze veiligheid tegen overstromingen. Dat is belangrijk want we hebben nog al eens de neiging om de natuur te vernietigen als we dijken aanleggen. Echter, als we juist gebruik maken van de rol die deze landschappen kunnen spelen bij het vergroten van de waterveiligheid dan hebben we die extra waterveiligheid er gratis bijgekregen. Handig, goedkoop en fijn voor de natuurliefhebber!

Nog steeds geen helderheid drinkwatertarieven

Geen enkele drinkwaterleverancier in Nederland geeft voldoende inzicht in de totstandkoming van zijn tarieven. Dit blijkt uit een rapport over drinkwatertarieven van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Directeur Consumentenbond, Bart Combée: 'Het rapport is erg verontrustend. De positie van consumenten is buitengewoon kwetsbaar als het gaat om drinkwater en de tarieven verdienen dan ook volwaardig toezicht.'
De drinkwaterleveringsgebieden zijn verdeeld over 10 drinkwatermonopolies. Het is voor consumenten daarom niet mogelijk om prijzen te vergelijken of over te stappen.
In de Drinkwaterwet staat dat drinkwaterbedrijven tarieven moeten hanteren die kostendekkend, transparant en niet-discriminerend zijn. Uit het rapport van de ILT blijkt de drinkwaterbedrijven nu onvoldoende duidelijk maken hoe de tarieven tot stand zijn gekomen. Bovendien hanteren Waternet en Dunea tarieven die hoger zijn dan kostendekkend, wat in strijd is met de wet. De ILT - verantwoordelijk voor het toezicht op drinkwaterbedrijven - volstaat nu met alleen een schriftelijke waarschuwing.
De Consumentenbond en de VEMW (de belangenbehartiger voor de zakelijke Energie- en Watergebruiker), zullen bij de minister van Infrastructuur & Milieu pleiten voor volwaardig toezicht door de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Het ILT-rapport toont aan dat de huidige adviesrol van de ACM niet toereikend is en dat zij moet handhaven bij het overtreden van de wet.
De Consumentenbond en de VEMW zetten zich al sinds 2008 in voor een volwaardig toezicht op de drinkwatermonopolisten.