Terugtrekkende gletsjers zijn slechte zaak voor visvangst

De hoeveelheid smeltwater van de Groenlandse ijskap verdubbelde de afgelopen decennia door de klimaatopwarming. Nieuw onderzoek toont aan dat dit de productiviteit in de kustzone van Groenland grondig beïnvloedt. “Gletsjers trekken zich terug, wat tot minder visvangst kan leiden”, legt prof. Patrick Meire (UAntwerpen) uit.

De Groenlandse ijskap is 1,7 miljoen vierkante kilometer groot en bedekt zowat 80% van Groenland. Ze  smelt almaar sneller, waardoor meer en meer smeltwater in de fjorden en de kustzone stroomt. Lorenz Meire (Climate Research Centre, Greenland Institute of Natural Resources) onderzocht samen met Groenlandse, Deense en Belgische onderzoekers de potentiële impact van dat extra smeltwater op het mariene ecosysteem.

Patrick Meire en Filip Meysman (Global Change Ecology Centre, Onderzoeksgroep Ecosysteembeheer), betrokken bij het onderzoek: “Tijdens de zomermaanden stroomt zo’n 1000 km3 zoetwater in de kustzone. Zo’n hoeveelheid zoetwater heeft een grote invloed op de fysische en chemische eigenschappen van de fjorden en het kustgebied. Circulatiepatronen en de eigenschappen van het water op verschillende dieptes worden erdoor beïnvloed.”

Het onderzoek toont dat de impact van de zoetwaterstromen fundamenteel verschilt tussen de fjorden met gletsjers die reiken tot aan de zee, en fjorden die gevoed worden door gletsjers die eindigen op het land. Wanneer de gletsjers reiken tot aan de zee, stroomt het smeltwater niet enkel oppervlakkig in de fjord, maar raakt het ook op diepere niveaus. Eenmaal in de fjord, zorgt dit smeltwater dat dieper in de gletsjer is doorgedrongen, voor het opstuwen van grote hoeveelheden voedselrijk zout water naar de oppervlakte.

“Deze opwelling van diepe nutriënten nabij gletsjers die tot in de fjord reiken, zorgt voor een continue aanvoer van nutriënten gedurende de zomermaanden”, leggen Meire en Meysman uit. “Dit zorgt voor een zeer hoge productiviteit, die ontbreekt in fjorden die gevoed worden door gletsjers die eindigen op het land.”

De verschillen hebben ook een belangrijke invloed op de visserij. De commerciële heilbotvangst is veel hoger in de fjorden met gletsjers die reiken tot de zee. Meire en Meysman: “Door klimaatverandering trekken heel wat gletsjers zich terug op het land. Gemiddeld hebben de gletsjers op Groenland zich al 110 meter teruggetrokken.” Dit zorgt voor een verlaging van de visserijvangst, die goed is voor 88% van de Groenlandse export.